Nguyên nhân và biểu hiện của viêm xoang
Viêm mũi xoang do rất nhiều nguyên nhân, có thể do dị ứng, do nhiễm virus, vi khuẩn, do lạm dụng thuốc xịt mũi hoặc do các bệnh mũi xoang mạn tính khác...Tùy theo nguyên nhân mà bệnh có các biểu hiện khác nhau.
Viêm xoang cấp tính nếu không được điều trị dứt điểm sẽ dẫn đến viêm xoang mạn tính. Cho dù cấp tính hay mạn tính, triệu chứng của viêm xoang cũng thường tiến triển sau khi bị cảm lạnh hoặc trong thời gian bị viêm mũi dị ứng nặng, bị liên tục kéo dài. Biểu hiện rõ ràng nhất của viêm xoang là đau nhức do áp lực ở má và trán. Các triệu chứng khác bao gồm: Chảy nước mũi đặc màu vàng hoặc xanh; chảy dịch vùng mũi sau, thay đổi vị giác; ho; nghẹt mũi; trong một số trường hợp viêm xoang cấp có thể có sốt...
Để biết chắc mình có bị viêm xoang hay không, cần đến gặp bác sĩ, đặc biệt trong mùa dịch cúm, khi mà dấu hiệu của cúm và viêm xoang có thể nhầm lẫn dẫn đến điều trị sai. Ngoài dựa vào các triệu chứng nêu trên, các bác sĩ còn cần cho bệnh nhân làm các xét nghiệm về dị ứng có thể được thực hiện để xác định yếu tố dị ứng khởi phát đưa đến viêm xoang nhiễm trùng mạn tính hoặc tái phát.
Vị trí các xoang mũi.
Các thuốc điều trị
Tùy theo nguyên nhân gây bệnh bác sĩ sẽ chỉ định thuốc phù hợp. Một số thuốc thường dùng trong bệnh viêm mũi xoang:
Thuốc kháng histamin: Như chlorpheniramin, promethazin, acrivastin, levocetirizine, loratadine... Các loại thuốc này rất hiệu quả đối với viêm mũi xoang dị ứng, nhưng không có tác dụng chữa nghẹt mũi. Do vậy cần phối hợp với các thuốc điều trị nghẹt mũi.
Thuốc thông mũi, điều trị nghẹt mũi: Các dược chất thường dùng là phenylpropanolamin, pseudoephedrin... Thuốc khá hiệu quả trong việc làm thông mũi. Loại thuốc này dùng dưới dạng uống hay xịt, chỉ nên dùng trong vòng 7 ngày. Nếu dùng kéo dài, lạm dụng thuốc sẽ gây nhờn thuốc, viêm mũi do thuốc...
Thuốc corticoid uống hoặc xịt: Thuốc xịt mũi có corticoid là hiệu quả nhất trong việc điều trị tất cả các thể viêm mũi xoang mạn tính. Thuốc làm giảm tất cả các triệu chứng như ngứa niêm mạc mũi xoang, do đó làm thông mũi và giải quyết ứ tắc xoang. Thuốc này tương đối an toàn khi sử dụng lâu dài do ít bị hấp thu vào máu.
Corticosteroid uống hiệu quả nhưng ít được sử dụng vì có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như gây loãng xương, suy thượng thận, viêm loét dạ dày - tá tràng... Chỉ nên dùng trong trường hợp viêm mũi xoang nặng với thời gian ngắn khoảng từ 3-7 ngày.
Thuốc súc rửa mũi: Dùng dung dịch nước muối loãng hoặc NaCl 0,9% để rửa mũi bằng cách cho dung dịch nước muối 0,9% vào lọ nhựa sạch (neti pot) rồi nhỏ vài giọt vào hốc mũi sau đó cúi xuống và xì sạch dịch mũi, thực hiện như vậy vài lần vào các buổi sáng, chiều, tối.
Thủ thuật Proetz (xúc rửa xoang): Đây là cách rửa xoang lấy mủ từ xoang ra bằng áp lực âm không gây đau hoặc chảy máu, không cần dụng cụ y khoa như kìm, kéo... phù hợp với những trường hợp viêm mũi xoang nhẹ.
Các thuốc kháng sinh: Dùng trong trường hợp viêm xoang nhiễm khuẩn. Việc dùng thuốc đúng, đều đặn và đủ liều có thể diệt được vi khuẩn. Ngược lại, nếu dùng thuốc không đúng chỉ định, vi khuẩn sẽ nhờn thuốc, gây bùng phát bệnh trở lại.
Phẫu thuật: Đây là chọn lựa sau cùng khi các phương pháp trên đều thất bại. Hiệu quả phẫu thuật xoang ít khi trọn vẹn, khả năng phục hồi trên 80% được xem là khá tốt. Thời gian phẫu thuật khoảng 15-30 phút. Với những ca phức tạp, phải can thiệp nhiều xoang như xoang hàm, sàng, trán, bướm, thời gian phẫu thuật kéo dài khoảng 2 giờ.
