Ho khan thường do hít phải các loại khói bụi gây kích thích như: khói thuốc, khói than, mùi hóa chất, khi thời tiết thay đổi đột ngột, nhiễm vi-rút do cúm hay cảm lạnh, hoặc triệu chứng của các bệnh như hen phế quản, trào ngược dạ dày, thực quản, suy tim... Ho khan thường gây ngứa họng và không có đờm, người bệnh không có cảm giác nặng ngực và khó thở. Hai thuốc trị ho khan thường dùng là codein và dextromethorphan. Chỉ dùng thuốc khi được bác sĩ khám và kê đơn.
Thuốc giảm ho codein
Codein là thuốc giảm ho trong trường hợp ho khan làm mất ngủ. Nhưng khi dùng phải dùng liều thấp nhất có hiệu quả và ít lần nhất nếu có thể để giảm lệ thuộc thuốc. Đối với người cao tuổi, người bị suy nhược, trẻ nhỏ nhẹ cân cần phải giảm liều. Trẻ em dưới 1 tuổi, người suy hô hấp, người có bệnh gan hoặc người mẫn cảm với thuốc thì không được dùng codein. Những người bị hen, khí phế thũng (thường đi kèm là những cơn ho mạn tính phải dùng thuốc ho) cần dùng thuốc một cách thận trọng vì codein có thể thúc đẩy suy hô hấp do tăng quánh các chất tiết ở phế quản và làm mất phản xạ ho.
Khi dùng thuốc kéo dài với liều cao từ 240 - 540 mg/ngày có thể gây nghiện thuốc với các triệu chứng như: bồn chồn, run, co giật cơ, toát mồ hôi, chảy nước mũi (vì vậy không dùng thuốc liều cao và kéo dài). Do thuốc còn có tác dụng an thần nên khi uống thuốc không nên lái xe hay vận hành máy móc... (làm những công việc đòi hỏi sự tỉnh táo). Một số bất lợi có thể xảy ra khi dùng thuốc như: đau đầu, chóng mặt, khát hoặc buồn nôn, nôn, táo bón.
Thuốc giảm ho dextromethorphan
Dextromethorphan không chỉ được dùng đơn thành phần mà nó còn được kết hợp với nhiều thành phần khác như giảm đau, chống dị ứng... trong các sản phẩm trị ho và cảm lạnh. Thuốc dùng để giảm ho nhất thời do kích thích nhẹ ở phế quản và họng như cảm lạnh thông thường hoặc hít phải các chất kích thích. Thuốc có hiệu quả nhất trong điều trị ho mạn tính, không có đờm, không có tác dụng long đờm.Với liều điều trị thuốc có tác dụng giảm ho (tác dụng chống ho của thuốc kéo dài được 5 - 6 giờ), nhưng với liều rất cao có thể gây ức chế thần kinh trung ương, gây suy hô hấp. Không dùng thuốc cho người mẫn cảm với thuốc, những người bệnh đang điều trị bằng các thuốc ức chế monoaminoxydase vì có thể gây những phản ứng nặng như: sốt cao, chóng mặt, tăng huyết áp, chảy máu não, thậm chí tử vong. Trẻ em dưới 2 tuổi không dùng thuốc này.
Thuốc có thể gây buồn ngủ, không dùng thuốc với các thuốc ức chế thần kinh trung ương và rượu. Một số tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc là mệt mỏi, chóng mặt, nhịp tim nhanh, buồn nôn, đỏ bừng... Nếu gặp các hiện tượng trên nên ngừng thuốc và thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết để được xử lý thích hợp. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi bác sĩ chưa khám và kê đơn.