Hội chứng ruột kích thích là một rối loạn mãn tính thường gây đau bụng, đầy hơi, co thắt dạ dày, tiêu chảy hoặc táo bón. Trầm cảm và lo lắng cũng có thể xuất hiện cùng với các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích ở một số bệnh nhân.
Thuốc chống trầm cảm không chỉ giúp tác động lên tâm trạng (lo lắng và trầm cảm) ở người bệnh hội chứng ruột kích thích mà còn giúp giảm đau ở những người bệnh này.
Thuốc chống trầm cảm là một trong những thuốc được dùng điều trị các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích.
1. Vai trò của thuốc chống trầm cảm trong điều trị hội chứng ruột kích thích
Đối với những người mắc hội chứng ruột kích thích, khi sử dụng liều thấp thuốc chống trầm cảm có thể giúp giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích.
Thuốc chống trầm cảm có thể ức chế các sợi thần kinh gây đau giúp giảm đau. Ngoài ra, tác dụng kháng cholinergic của thuốc trầm cảm làm giảm nhu động của đường tiêu hóa, do đó có thể làm dịu các triệu chứng ở bệnh nhân hội chứng ruột kích thích như tiêu chảy.
2. Các thuốc chống trầm cảm được sử dụng để điều trị hội chứng ruột kích thích
Thuốc được lựa chọn dựa trên biểu hiện của bệnh nhân, ưu thế của táo bón hoặc tiêu chảy và triệu chứng cá nhân để cá nhân hóa liệu pháp. Một loại thuốc chống trầm cảm thích hợp sẽ điều trị chứng trầm cảm của bệnh nhân đồng thời giúp giảm các triệu chứng liên quan đến hội chứng ruột kích thích và không làm trầm trọng thêm các triệu chứng tiêu hóa tổng thể của bệnh nhân.
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCA)
TCA có đặc tính kháng cholinergic có thể làm giảm nhu động ruột. Ngoài việc điều chỉnh nhận thức về cơn đau nội tạng, thuốc mang lại lợi ích cho triệu chứng tiêu chảy mãn tính ở người bệnh thuộc phân nhóm hội chứng ruột kích thích với tiêu chảy chiếm ưu thế.
Lưu ý, thuốc chống trầm cảm TCA có thể gây táo bón, do đó, không dùng cho người bị hội chứng ruột kích thích thể táo bón.
Các thuốc trầm cảm ba vòng được sử dụng phổ biến bao gồm: Amitriptyline, nortriptyline, imipramine và desipramine.
Khi dùng thuốc người bệnh có thể gặp các tác dụng phụ bất lợi, thường thấy nhất là: Táo bón, buồn ngủ, khô miệng, khô mắt, mờ mắt, bí tiểu...
Thận trọng hoặc không nên dùng ở những người: Phì đại tuyến tiền liệt, các vấn đề về bàng quang, bệnh tăng nhãn áp góc hẹp và chứng sa sút trí tuệ...
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI)
Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chỉ nên được xem xét nếu thuốc chống trầm cảm ba vòng không hiệu quả và cần được theo dõi trong suốt quá trình điều trị. Các thuốc SSRI phổ biến là: Citalopram, escitalopram, paroxetine, sertralin, fluoxetin.
Các tác dụng phụ thường gặp của SSRI bao gồm buồn ngủ, khô miệng, tiêu chảy, nhức đầu, mờ mắt và/hoặc giảm ham muốn tình dục.
Thuốc trầm cảm có thể gây tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm nên chỉ được sử dụng khi có chỉ định và giám sát của bác sĩ.
3. Lưu ý khi sử dụng thuốc
- Thuốc chống trầm cảm là nhóm thuốc kê đơn nên chỉ được sử dụng sau khi có chỉ định của bác sĩ dựa trên kết quả chẩn đoán và đánh giá lâm sàng. Thuốc được dùng dưới sự giám sát của bác sĩ hoặc nhân viên y tế. Người bệnh tuyệt đối không nên tự ý điều trị.
- Thuốc chống trầm cảm có thể đi kèm với một số các tác dụng phụ không mong muốn và hiệu quả của từng loại thuốc chống trầm cảm khác nhau tùy theo từng bệnh nhân.
- Một số thuốc chống trầm cảm có thể có tương tác thuốc nghiêm trọng với một số loại thuốc khác, vì vậy bệnh nhân nên thảo luận cẩn thận với bác sĩ trước khi dùng thuốc chống trầm cảm.
- Khi được chỉ định dùng thuốc người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ và thông tin trên nhãn thuốc. Không uống quá liều quy định cũng như tự ý ngừng dùng thuốc vì có thể gây nguy hiểm.
Bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích thường phải thử một số lựa chọn điều trị trước khi tìm ra phương pháp phù hợp nhất để kiểm soát các triệu chứng của mình. Các lựa chọn điều trị không dùng thuốc để quản lý hội chứng ruột kích thích nên được coi là lựa chọn đầu tiên để tránh các tác dụng phụ liên quan đến thuốc không cần thiết.
Có nhiều cách tiếp cận như thay đổi chế độ ăn uống, tập thể dục, bổ sung chất xơ hoặc men vi sinh và kiểm soát căng thẳng...
Mời xem thêm video đang được quan tâm:
Đau dạ dày, Khám phát hiện bị nhồi máu cơ tim | SKĐS
