Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý phổ biến nhất của vùng hậu môn - trực tràng. Tần suất mắc ở người lớn dao động từ 5 - 25% dân số và chiếm trên 50% ở độ tuổi 50, gặp ở cả nam và nữ. Nhiều người e ngại vì cho rằng điều trị bệnh trĩ không hiệu quả hoặc gây nhiều đau đớn, khó chịu.
Các cấp độ của bệnh trĩ
Bệnh trĩ nội được chia thành 4 độ dựa vào mức độ sa búi trĩ:
- Trĩ độ 1: Búi trĩ nằm hoàn toàn trong ống hậu môn.
- Trĩ độ 2: Búi trĩ sa ra ngoài khi rặn đại tiện nhưng có thể tự co lên.
- Trĩ độ 3: Búi trĩ tự sa ra ngoài khi ngồi xổm lâu, khiêng vác nặng, vận động mạnh hoặc khi đại tiện; không tự thụt vào mà phải nghỉ ngơi hoặc dùng tay đẩy lên.
- Trĩ độ 4: Búi trĩ sa thường xuyên, không thể đẩy hoàn toàn vào trong ống hậu môn.
Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý phổ biến nhất của vùng hậu môn - trực tràng.
Điều trị bệnh trĩ
Ở một số trường hợp nhẹ, búi trĩ có thể tự teo khi thay đổi chế độ ăn và sinh hoạt hợp lý. Tuy nhiên, những trường hợp nặng cần đến các phương pháp điều trị chuyên khoa.
- Trĩ độ 1 và 2: Có thể điều trị nội khoa bằng thuốc uống, thuốc bôi hoặc thuốc đặt, nhằm giảm triệu chứng và giúp người bệnh dễ chịu hơn.
- Trĩ độ 3 trở lên: Thường phải can thiệp thủ thuật hoặc phẫu thuật. Hiện nay có nhiều phương pháp hiện đại, an toàn như thắt trĩ bằng vòng cao su, tiêm xơ, điều trị bằng tia hồng ngoại, cắt trĩ bằng laser, cắt trĩ bằng sóng cao tần, phẫu thuật Longo…
Việc lựa chọn phương pháp phụ thuộc vào mức độ bệnh, sức khỏe người bệnh và điều kiện tài chính.
Cách chăm sóc sau mổ trĩ
Sau phẫu thuật, vùng hậu môn có thể đau kéo dài đến 4 tuần và có dịch hoặc ít máu rỉ ra. Sau 1 - 2 tuần, người bệnh có thể sinh hoạt bình thường nhưng cần điều chỉnh thói quen để hồi phục nhanh hơn. Thời gian hồi phục tùy thuộc thể trạng từng người.
Một số lưu ý chăm sóc tại nhà
Chế độ ăn uống
- Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu; ưu tiên thực phẩm nhuận tràng như khoai lang, rau xanh…
- Tăng cường chất xơ giúp nhu động ruột tốt hơn và giảm nguy cơ tái phát trĩ.
- Uống đủ 2 - 2,5 lít nước mỗi ngày giúp phân mềm, tránh táo bón.
- Tránh đồ cay nóng, rượu, bia, cà phê và chất kích thích.
Sinh hoạt và vận động
- Nghỉ ngơi khi mệt, đi bộ nhẹ nhàng để cải thiện tuần hoàn.
- Không chạy, nhảy hoặc mang vác nặng cho đến khi cơ thể hồi phục.
- Tắm rửa bình thường nhưng phải giữ vùng hậu môn sạch, khô.
- Có thể cần nghỉ làm 1 - 2 tuần tùy tính chất công việc (đặc biệt công việc nặng nhọc).
- Khi đi ngoài, tránh ngồi xổm hoặc ngồi quá lâu.
Chăm sóc vết mổ
- Dùng thuốc đúng theo đơn, không tự ý thay đổi thuốc.
- Ngâm hậu môn trong nước ấm 15 - 20 phút, 3 lần/ngày và sau khi đi ngoài; có thể dùng nước pha loãng với thuốc tím hoặc betadine.
- Giữ vùng hậu môn khô sạch; dùng khăn mềm thay vì giấy vệ sinh.
- Tránh sản phẩm dễ gây kích ứng.
- Có thể kê cao mông để giảm sưng nề.
Dấu hiệu bất thường cần đi khám ngay
Người bệnh cần đến cơ sở y tế khi có các biểu hiện:
- Đại tiện không tự chủ
- Chảy máu hậu môn
- Đau nhiều không giảm dù dùng thuốc
- Rối loạn đại tiểu tiện; đau hoặc sưng vùng bụng dưới
- Dấu hiệu nhiễm trùng: đau tăng, sưng, nóng, đỏ, sốt, chảy mủ.
