Nguyên nhân chủ yếu là do vô tình sử dụng mỹ phẩm, kem trộn chứa corticoid mà không biết đến tác hại của chất này. Do đó, cần phải biết những biểu hiện của da nhiễm corticoid để sớm có hướng điều trị và phục hồi hiệu quả.
Da nhiễm corticoid do kem trộn là gì?
Corticoid thuộc nhóm kháng viêm steroid. Công dụng chính của corticoid là kháng viêm, chống dị ứng và ức chế hệ miễn dịch nên được sử dụng trong nhiều bệnh, trong đó có một số bệnh ngoài da.
Corticoid cũng được biết đến có tác dụng nhanh, chỉ sau vài lần bôi là có thể khiến da trở nên sáng mịn hơn. Vì thế không ít mỹ phẩm, kem trộn không rõ nguồn gốc đã đưa hoạt chất này vào khiến người sử dụng ưa thích. Tuy nhiên, việc sử dụng sai cách, sai nồng độ, dùng thời gian kéo dài như một bước chăm sóc da mỗi ngày sẽ để lại các biến chứng nguy hiểm.
Các tác hại tại chỗ như: Gây giãn mạch máu, mài mòn da khiến da ửng đỏ, teo da, rạn da, trứng cá, da nhiễm độc da, hàng rào bảo vệ tự nhiên của da bị mất đi khiến da dễ bị nhiễm trùng…
Các dấu hiệu nhận biết khi da nhiễm corticoid
Da nhiễm corticoid chia ra nhiều cấp độ, phụ thuộc vào nồng độ và thời gian sử dụng sản phẩm có chứa corticoid.
Cấp độ 1: Ở cấp độ này, tình trạng da tổn thương nhẹ. Da ửng đỏ, dễ ửng đỏ, luôn cảm thấy ngứa, châm chích nếu tiếp xúc mỹ phẩm, hoặc ra nắng, thời tiết thay đổi, khói bụi... Ở một số tình huống, da gặp phải tình trạng da khô, bong tróc, có độ sần.
Cấp độ 2: Giai đoạn này là da đã bắt đầu bị nhiễm độc, xuất hiện các mẩn đỏ li ti, mụn không nhân, viêm mủ, khi dùng các sản phẩm trị mụn thường không thuyên giảm.
Thậm chí da có thể nổi những bong bóng nước như bị bỏng, vùng tổn thương lan rộng khắp toàn mặt. Khi những bong bóng nước này vỡ sẽ gây đau nhức và nhiễm trùng mưng mủ. Lúc này nếu không đi khám và điều trị kịp thời thì lớp da sẽ bị tổn thương nặng hơn. Sau khi các tổn thương khô đi, da sẽ thâm sạm.
Cấp độ 3: Lúc này da rất mỏng, thấy rõ các mạch máu nổi li ti và bắt đầu nóng rát. Da luôn ở trong tình trạng căng tức, phù nề do hiện tượng trữ nước, kèm theo cảm giác châm chích.
Cấp độ 4: Lúc này da sẽ bị viêm da tăng tiết nhờn và nổi nhiều mụn. Các biểu hiện da bóng nhày, mụn sưng to, da nóng đỏ và rát.
Cấp độ 5: Lúc này sẽ xuất hiện tình trạng viêm da kích thích. Đây là giai đoạn da bị nhiễm độc do corticoid nặng nhất. Da luôn đỏ kèm theo cảm giác bỏng rát, đau nhức kể cả không chạm vào. Sau đó da khô dần, bong tróc, đóng vảy thành mảng. Mụn nước có thể xuất hiện kèm theo dịch vàng, cùng các dấu hiệu nhiễm trùng và hoại tử.
Nhiều trường hợp xuất hiện các mảng nám ở 2 bên má và lan rộng sang các vị trí quai hàm và trước tai, sau vài ngày thì nám da càng ngày càng đậm và có thể chuyển sang màu nâu xám hoặc xám.
Do đó, sau khi sử dụng bất kỳ một loại mỹ phẩm, kem trộn, sản phẩm chăm sóc da nào, nếu có những triệu chứng như trên (tốt nhất là ở giai đoạn 1) thì cần ngừng ngay tất cả các mỹ phẩm đang sử dụng. Sau đó đến các trung tâm, bệnh viện có chuyên khoa da liễu để được khám và hướng dẫn cách chăm sóc, điều trị và tránh để những biến chứng nguy hiểm hơn có thể xảy ra.
Cách cai corticoid cho da
Có một nghịch lý là khi da mới bị tổn thương do kem trộn corticoid thì đa số người dùng không đến gặp các bác sĩ da liễu để được hướng dẫn cách điều trị đúng, mà sẽ tự ý tìm cách khắc phục. Vì thế họ có thể vô tình sử dụng corticoid nhiều hơn, liều cao hơn để thấy hiệu quả.
Hơn nữa, khi đã sử dụng corticoid trong thời gian dài nếu ngừng đột ngột, da sẽ rất dễ phản ứng mạnh, dẫn đến tình trạng viêm, nổi mụn, bong tróc, nóng rát và sưng đỏ.
Do vậy, nguyên tắc giúp da "cai nghiện" và hồi phục một cách hiệu quả nhất cần đi từng bước. Nên hạn chế việc thoa kem và giảm dần thời lượng bôi. Từ bôi mỗi ngày chuyển sang cách ngày rồi chuyển sang tuần 2 lần, tuần 1 lần, 2 tuần 1 lần rồi mới ngừng bôi hẳn. Thời gian cho mỗi đợt giảm số lần bôi là khoảng 1-2 tuần.
Thông thường ở tình trạng da nhiễm corticoid nhẹ đến vừa, thời gian cai từ 4-6 tuần. Nếu tình trạng da "nghiện" corticoid nặng hơn, thời gian cai có thể dài hơn và việc phục hồi da cũng khó khăn hơn.
Cách phục hồi da nhiễm corticoid do kem trộn
Tùy thuộc vào đặc điểm của da và tình trạng da nhiễm độc sẽ có cách phục hồi da khác nhau:
- Nếu trên da mới xuất hiện dấu hiệu nhiễm corticoid ở mức độ 1, cần dừng ngay tất cả những sản phẩm bôi da và đến khám tại các chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán chính xác về tình trạng da của mình.
- Nếu bị nhiễm corticoid ở mức độ nặng hơn, thì không ngừng thoa kem corticoid đột ngột mà cần đến khám bác sĩ để được tư vấn cách ngừng sử dụng kem chứa corticoid và các phương pháp điều trị phục hồi phù hợp.
Các phương pháp điều trị tình trạng da bị nhiễm corticoid có thể sử dụng thuốc uống hay một số phương pháp trị liệu khác để giúp da giảm viêm đỏ, nhiễm trùng và phục hồi tốt. Việc điều trị phục hồi da nhiễm corticoid cũng cần kiên trì, có thể trải qua quá trình dài và khá tốn kém. Sản phẩm phục hồi da cũng được chỉ định cho từng trường hợp tổn thương, nên cũng không phải tất cả các tổn thương da do corticoid đều sử dụng giống nhau. Ví dụ, có loại sử dụng cho tình trạng da bị bào mòn, giãn mạch, khác với tình trạng da có mụn mủ.
Ngoài việc dùng thuốc và các sản phẩm hỗ trợ, việc chăm sóc đúng cách cũng rất quan trọng để tăng hiệu quả khắc phục tình trạng da nhiễm corticoid. Theo đó, người bệnh cần thực hiện các bước sau:
- Giữ da luôn sạch bằng các sản phẩm lành tính, không chất tẩy rửa mạnh. Hằng ngày nên dùng nước sạch hoặc một số sản phẩm làm sạch da không gây kích ứng. Tránh những sản phẩm chăm sóc da và tóc có chứa menthol, sodium lauryl sulfate hay camphor. Nếu đang dùng một sản phẩm nào đó mà da có dấu hiệu khô, đau rát, cảm giác châm chích, da ngứa và bong vảy thì nên ngừng sử dụng càng sớm càng tốt.
- Không trang điểm hoặc sử dụng bất cứ loại mỹ phẩm nào khi da đang bị tổn thương. Trong trường hợp bắt buộc phải trang điểm, nên lựa chọn những sản phẩm dạng lỏng.
- Đối với những vùng da đang bị kích ứng, không nên chạm tay vào hoặc chà xát để tránh tổn thương nghiêm trọng hơn.
- Tránh môi trường quá nóng hoặc quá lạnh và khô, môi trường bị ô nhiễm, nhiều khói bụi và nấm mốc.
- Bảo vệ da tránh ánh nắng và khói bụi, ô nhiễm bằng dùng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên. Đội mũ rộng vành, đeo khẩu trang và thay mỗi ngày khi đi ra ngoài đường.
- Thải độc cho da: Uống các loại thức uống detox và tăng sức đề kháng cho da. Nên kết hợp tập thể dục hằng ngày để da được tăng quá trình trao đổi chất, thải độc nhanh hơn.
- Cần được bác sĩ tư vấn sản phẩm phục hồi phù hợp cho da sau dùng kem trộn giúp làm lành, tái tạo và phục hồi da an toàn và hiệu quả
- Tuyệt đối không tự ý nặn mụn, sẽ dẫn đến tổn thương nặng hơn, thậm chí để lại sẹo gây rỗ mặt. Nên để mụn tự khô và gảy nhẹ nhàng.
Mời độc giả xem thêm video:
Giải dáp: Tại sao “trái gió trở trời” lại xảy ra tình trạng đau nhức xương khớp | SKĐS