Đây là quá trình thoái hóa tự nhiên, chúng ta không thể can thiệp, nhưng chúng ta có thể chủ động làm chậm quá trình lão hóa da, trong đó có chế độ dinh dưỡng. Một số vitamin được xem có vai trò hữu ích góp phần ngăn ngừa tình trạng sớm lão hóa da.
Vitamin tan trong dầu
Vitamin A: Vitamin A hay retinol, có nhiều trong gan, thịt, cá, cà chua, rau dền, cà rốt, súp lơ xanh, bí đỏ, cà chua, đu đủ, gấc, dưa hấu... được coi là loại chất chống lão hóa da tốt nhất. Đây là một vitamin tan trong chất béo được sử dụng để giúp duy trì tuổi thanh xuân cho làn da, hỗ trợ sự phát triển của các tế bào da, giúp giảm sự xuất hiện của nếp nhăn bằng cách tăng sản xuất bã nhờn, tạo làn da tươi mới, mềm mại, trẻ trung. Vitamin A còn có tác dụng kích thích sự liền sẹo và ngừa các bệnh của da.
Vitamin E: Vitamin E hay tocopherol, có vai trò chống ôxy hóa bằng cách ngăn ngừa hay làm gián đoạn những phản ứng tạo ra các gốc tự do, được xem là “thần dược” giúp chị em giữ gìn sắc đẹp và duy trì nét thanh xuân của mình. Bổ sung đầy đủ dưỡng chất này sẽ mau chóng có được một làn da tươi trẻ, mịn màng. Vitamin E được kết hợp với vitamin C sẽ có tác dụng như một chiếc áo giáp bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời. Ngoài ra, vitamin E có tác dụng ổn định các màng sinh học, tái tạo và phục hồi các tế bào da bị hư tổn, giúp làm sạch và kháng viêm hiệu quả. Vitamin E được sử dụng trong rất nhiều loại mỹ phẩm làm đẹp da, chống lão hóa. Vitamin E có nhiều trong rau cải xoăn, cải chân vịt, hoa lơ xanh, bí ngô, khoai lang, cà chua, quả bơ, xoài, kiwi, hạnh nhân, óc chó, đậu phụ, hải sản...
Vitamin K: Vitamin K hay phylloquinone (vitamin K1), menaquinone (vitamin K2) có thể giúp xóa mờ quầng thâm dưới mắt. Các mao mạch dễ vỡ làm máu thoát ra dưới da là một trong những nguyên nhân gây mắt thâm quầng và vitamin K giúp giảm hiện tượng này bằng cách kiểm soát sự đông máu. Một nghiên cứu cho thấy, dùng kem chứa vitamin K và A liên tục trong vòng 4 tháng có thể giúp quầng thâm trên da giảm đi. Có thể bổ sung vitamin K thông qua các loại dầu thực vật, xà lách, hành, cần tây, thì là...
Vitamin tan trong dầu dễ tích lũy trong cơ thể gây độc.
Vitamin tan trong nước
Vitamin B1: Vitamin B1 hay thiamine, có thể làm sáng da, giúp cơ thể săn chắc, trẻ lâu. Vitamin B1 giúp quá trình chuyển hóa đường thành năng lượng trong cơ thể nhanh hơn, đồng thời làm cân bằng hệ thống thần kinh, tốt cho hoạt động của não, tim và gan. Vitamin B1 có nhiều trong cám gạo, thịt, lòng đỏ trứng, măng tây, ngũ cốc tổng hợp, men bia.
Vitamin B2: Vitamin B2 hay riboflavin, có tác dụng giúp duy trì độ ẩm cho da, chống lão hóa sớm. Thiếu hụt vitamin B2 sẽ gây ra các bệnh về da như môi, lưỡi nứt nẻ, đỏ cánh mũi, da mặt nhăn, mắt kém và móng tay dễ bị gãy. Vitamin B2 có nhiều trong gan động vật, cá, sữa, trứng, bơ, chuối...
Vitamin B3: Vitamin B3 hay niacinamide, là một dưỡng chất vô cùng quan trọng, đặc biệt là với làn da khô và nhạy cảm, giúp tăng cường độ ẩm của da, chống dị ứng, giảm các vết mẩn đỏ trên da. Vitamin B3 được chứng minh là tăng cường sự sản xuất ceramide và axit béo, hai hợp chất quan trọng đóng vai trò bảo vệ da. Khi có lớp màng bảo vệ da tốt hơn, da sẽ có khả năng hút ẩm và đẩy chất thải trên da tốt hơn.
Vitamin B5: Vitamin B5 hay axit pantothenic có tác dụng chống da khô, lão hóa. Ngoài ra, vitamin B5 còn tác dụng phòng tránh bệnh rụng tóc. Vitamin B5 phục hồi độ pH cho da, điều này làm cho làn da mềm mại, dẻo dai và giữ ẩm. Các nếp nhăn và khô sạm da sẽ bị mờ đi sau vài tuần dùng vitamin B5 bổ sung. Vitamin B5 có nhiều trong tôm, các loại hải sản, rau xanh, nấm.
Vitamin B12: Vitamin B12 hay cyanocobalamin giúp da ngậm nước, giữ ẩm cho da và giúp da tránh khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, chống lão hóa sớm... Vitamin B12 có nhiều trong các sản phẩm sữa, cá biển và đậu nành.
Vitamin C: Vitamin C hay axit ascorbic, có tác dụng ngăn chặn quá trình sản xuất các gốc tự do, bảo vệ acid béo không no của màng tế bào, đồng thời giúp tái sử dụng vitamin E là chất chống ôxy hóa chính của màng tế bào. Vitamin C có thể ngăn sự hình thành và giúp làm mờ sắc tố melanin, làm tăng sự sản xuất collagen cho da, kích hoạt quá trình làm mới làn da và làm tăng độ đàn hồi bị mất, chữa lành sẹo lõm hoặc tái tạo da sau quá trình bị mụn. Vitamin C không chỉ mang lại lợi ích làm sáng da mà còn là một chất chống ôxy hóa rất mạnh, làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn. Thiếu vitamin C có thể gây xuất huyết, da khô và sần sùi, tăng sừng hóa ở nang lông. Vitamin C giúp điều trị da bị tổn thương do tác hại của ánh nắng, duy trì vẻ đẹp, gia tăng tuần hoàn máu, lấy đi oxygen hoạt hóa và ngăn chặn tình trạng lão hóa da. Vitamin C có nhiều trong các loại trái cây tươi như cam, chanh, quýt, sơ ri, cóc, ổi, bưởi, táo, xoài, dưa hấu, đu đủ... và có hàm lượng cao trong rau xanh, đặc biệt là bông cải xanh, rau cải, cà chua, khoai tây...
Vitamin H: Vitamin H, hay biotin - vitamin B7, có nhiều trong gan bò, sữa, cá, lòng đỏ trứng, chuối, khoai tây... giúp cho làn da khỏe mạnh và rạng rỡ. Thiếu hụt biotin có thể dẫn đến da khô và tróc vảy.
Lời khuyên của thầy thuốc
Có thể thấy lợi ích của các vitamin trên với da là không thể phủ nhận. Vì vậy, nên bổ sung các loại vitamin trên qua thực phẩm hàng ngày là tốt nhất để có được làn da khỏe mạnh. Chỉ bổ sung bằng thuốc khi cần thiết theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh không nên tự ý mua dùng, tránh tình trạng bổ sung thừa, quá liều gây độc. Đối với nhóm vitamin tan trong dầu không thể đào thải qua thận mà lượng thừa đều được dự trữ trong mô mỡ của gan, nếu dùng quá liều sẽ tích tụ trong cơ thể và gây hại đến sức khỏe. Ví dụ, dùng quá nhiều vitamin A làm tăng nguy cơ yếu xương, tổn thương hệ thần kinh và chức năng gan, gây ngứa da, khô tóc, chán ăn; quá liều vitamin E có thể gây chảy máu nhiều, viêm ruột, khiến cơ thể mệt mỏi...
Đối với các vitamin tan trong nước khi thừa cũng có thể gây tác động xấu tới sức khỏe. Ví dụ, vitamin C khi dùng thường xuyên ở liều cao sẽ dẫn đến các dấu hiệu ngộ độc, gây tổn thương thận, dễ bị sỏi thận...