Lichen xơ hóa là tình trạng viêm da mạn tính, thường ảnh hưởng đến vùng sinh dục và hậu môn. Bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh lichen xơ cứng nhưng phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ cao hơn. Bệnh này không lây nhiễm và không thể lây lan qua quan hệ tình dục.
Lichen xơ hóa là một bệnh tự miễn, có nghĩa là xảy ra khi cơ thể bắt đầu chống lại các tế bào khỏe mạnh. Da bị ảnh hưởng trở nên ngứa, mỏng, trắng và nhăn nheo... đôi khi có mụn nước hoặc vết loét có thể xuất hiện do ngứa kéo dài. Lichen xơ hóa có thể gây sẹo vĩnh viễn ở bộ phận sinh dục và trong khoảng 5% trường hợp có liên quan đến ung thư biểu mô tế bào vảy, chủ yếu ở bộ phận sinh dục nữ.
Một số yếu tố nguy cơ của bệnh lichen xơ hóa bao gồm:
- Phụ nữ sau mãn kinh, đặc biệt là những người từ 40 đến 60 tuổi.
- Bệnh tự miễn hoặc dị ứng.
- Thừa cân hoặc béo phì.
- Bệnh đái tháo đường...
Chẩn đoán sớm lichen xơ hóa là chìa khóa để điều trị và ngăn ngừa di chứng lâu dài.
Mục tiêu của điều trị Lichen xơ hóa là:
- Làm giảm các triệu chứng khó chịu như ngứa da, nóng rát và đau khi đi tiểu.
- Giảm tình trạng da mỏng, teo.
- Ngăn ngừa hình thành sẹo và biến dạng da.
- Giảm thiểu mọi nguy cơ hình thành ung thư...
1. Thuốc điều trị lichen xơ hoá
1.1 Thuốc steroid tại chỗ
Thuốc steroid tại chỗ hay còn được gọi là corticosteroid tại chỗ là một loại thuốc được bôi trực tiếp lên da dưới dạng kem hoặc thuốc mỡ để giảm viêm. Đây là phương pháp điều trị chính cho bệnh lichen xơ hóa và đóng vai trò quan trọng nhất trong việc làm giảm các đợt bùng phát và làm dịu các triệu chứng.
- Công dụng: Lichen xơ hóa gây viêm da và tình trạng viêm này có thể dẫn đến ngứa, nứt nẻ, dính và gây sẹo. Thuốc steroid tại chỗ có tác dụng ngăn chặn tình trạng viêm, nhưng cần phải dùng loại steroid mạnh (thường là thuốc mỡ clobetasol propionate 0,05%) hoặc rất mạnh mới có thể thấm qua các lớp da trên cùng, vì tình trạng viêm liên quan đến Lichen xơ hóa có thể khá sâu.
- Tác dụng phụ: Steroid tại chỗ dùng để điều trị Lichen xơ hóa có thể gây ra một số tác dụng phụ như mỏng da, giãn mạch máu nhỏ, mụn hoặc mụn trứng cá, thay đổi sắc tố da, dị ứng hoặc nhạy cảm với thuốc (ngứa, phát ban). Để giảm thiểu các tác dụng phụ này, việc sử dụng steroid tại chỗ cần được theo dõi chặt chẽ, đặc biệt là trong trường hợp sử dụng kéo dài.
1.2 Thuốc ức chế miễn dịch
Thuốc ức chế calcineurin tại chỗ như tacrolimus và pimecrolimus là thuốc ức chế miễn dịch tại chỗ cũng được sử dụng để điều trị Lichen xơ hoá, nhưng không hiệu quả bằng steroid tại chỗ.
Thuốc steroid tại chỗ là phương pháp điều trị chính cho bệnh lichen xơ hóa.
1.3 Các thuốc điều trị khác
- Tiêm steroid: Phương pháp này có thể được sử dụng nếu thuốc mỡ steroid không có tác dụng tốt.
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng liều thấp: Thuốc có thể làm giảm đau âm hộ.
- Thuốc mỡ làm mềm da: Thuốc làm mềm dạng thuốc mỡ được sử dụng thay thế xà phòng để bảo vệ và dưỡng ẩm cho da.
2. Lưu ý ở người bệnh mắc Lichen xơ hoá
Thực hành vệ sinh tốt có thể giúp người bệnh giảm một số triệu chứng của bệnh lichen xơ hoá, bao gồm:
- Không làm trầy xước khu vực da xung quanh bộ phận sinh dục.
- Không mặc quần tất (thay vào đó hãy mặc tất cao đến đùi).
- Mặc đồ lót cotton thay vì đồ lót tổng hợp.
- Mặc quần hoặc váy rộng rãi thay vì quần bó.
- Không sử dụng xà phòng thơm, chất tẩy rửa hoặc bồn tắm tạo bọt.
- Không bôi xà phòng trực tiếp vào bộ phận sinh dục của bạn.
- Không sử dụng bình xịt hoặc vòi hoa sen dành cho phụ nữ...
Mời xem thêm video được quan tâm:
Những nguyên nhân dẫn đến viêm da cơ địa thường bị bỏ qua? | SKĐS
