Tại hội nghị cấp cao Mekong - Hàn Quốc, các nhà lãnh đạo ghi nhận những kết quả tích cực mà hợp tác Mekong – Hàn Quốc đã đạt được trong 7 lĩnh vực hợp tác ưu tiên (gồm văn hoá và du lịch; phát triển nguồn nhân lực; nông nghiệp và phát triển nông thôn; hạ tầng cơ sở; thông tin và công nghệ viễn thông; môi trường; và các thách thức an ninh phi truyền thống). Nổi bật là việc thành lập Trung tâm Nghiên cứu chung về Nguồn nước và Trung tâm Đa dạng sinh học Mekong – Hàn Quốc; các dự án, hoạt động hợp tác trong lĩnh vực bảo tồn và phục hồi di sản văn hoá, phát triển nông thôn, lâm nghiệp, quản lý nguồn nước và tưới tiêu, logistics, và du lịch thông minh. Lãnh đạo các nước Mekong đánh giá cao hỗ trợ của Hàn Quốc đối với khu vực Mekong thông qua Quỹ Hợp tác Mekong – Hàn Quốc (MKCF) và các nguồn viện trợ chính thức (ODA), qua đó thúc đẩy kết nối khu vực, phát triển bền vững và đóng góp vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN.
Trong thời gian tới, trước tình hình khu vực và thế giới đang phải đối mặt với những thách thức chưa từng có do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, thảm hoạ thiên tai và biến đổi khí hậu. Đặc biệt, lãnh đạo các nước cũng bày tỏ quan ngại về tình hình hạn hán, xâm nhập mặn và lũ lụt tại khu vực Mekong; từ đó nhất trí tăng cường hợp tác trong quản lý nguồn nước, ứng phó với biến đổi khí hậu và thảm hoạ thiên tai.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị cấp cao Mekong - Hàn Quốc
Các nhà Lãnh đạo khẳng định quyết tâm thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực để cùng nhau vượt qua khó khăn, thách thức và phục hồi kinh tế. Trên cơ sở đó, Hội nghị đã nhất trí nâng cấp hợp tác Mekong – Hàn Quốc lên Quan hệ Đối tác chiến lược vì người dân, thịnh vượng và hoà bình. Theo đó, các bên sẽ đẩy mạnh hợp tác trong 7 lĩnh vực ưu tiên, nâng cao khả năng chống chịu của các chuỗi cung ứng khu vực và tạo thuận lợi cho các hoạt động của doanh nghiệp 6 nước. Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo cũng khuyến khích sự tham gia của các địa phương và doanh nghiệp; đồng thời nhấn mạnh yêu cầu tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa hợp tác Mekong – Hàn Quốc với ASEAN và các cơ chế hợp tác Mekong khác. Các nhà Lãnh đạo cũng nhất trí sẽ phối hợp tổ chức các sự kiện chung trong “Năm Giao lưu Mekong – Hàn Quốc 2021” để kỷ niệm 10 năm thành lập cơ chế hợp tác.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự phát triển mạnh mẽ cả về chiều rộng và chiều sâu của hợp tác Mekong – Hàn Quốc trong gần một thập kỷ qua. Để nâng cao vai trò và hiệu quả của hợp tác trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động khó lường, Thủ tướng cho rằng các nước thành viên cần ưu tiên thúc đẩy: Phát triển ngành nông nghiệp thông minh thông qua tăng cường chia sẻ kinh nghiệm và công nghệ, đặc biệt trong hoàn thiện quy trình sản xuất theo hướng nông nghiệp công nghệ cao; Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao thông qua chương trình học bổng, trao đổi chuyên gia; và khuyến khích các tập đoàn lớn của Hàn Quốc hoạt động tại khu vực nghiên cứu xây dựng mô hình hợp tác đào tạo lao động với các trường đại học/cơ sở dạy nghề; Tăng cường hợp tác ứng phó biến đổi khí hậu và quản lý tài nguyên thiên nhiên: theo đó, các bên tăng cường chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ, nâng cao năng lực quản lý tài nguyên nước, ứng phó thiên tai và biến đổi khí hậu; triển khai các hoạt động hợp tác, dự án nghiên cứu giữa Uỷ hội sông Mekong và Trung tâm nghiên cứu tài nguyên nước Mekong – Hàn Quốc. Các nhà lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố chung Hội nghị Cấp cao Mekong – Hàn Quốc lần thứ hai; và nhất trí Campuchia và Hàn Quốc sẽ đồng chủ trì Hội nghị Cấp cao Mekong – Hàn Quốc lần thứ ba trong năm 2021.
Tại Hội nghị cấp cao Hợp tác Mekong -Nhật Bản lần thứ 12 theo hình thức trực tuyến, các nhà lãnh đạo đánh giá cao hợp tác của Nhật Bản với các nước Mekong trong cuộc chiến chống COVID-19 cũng như kết quả hợp tác trong hơn một thập kỷ qua. Hội nghị ghi nhận những tiến triển trong triển khai Chiến lược Tokyo 2018, Tầm nhìn Phát triển công nghiệp Mekong 2.0, Sáng kiến Mekong - Nhật Bản về các Mục tiêu phát triển bền vững hướng tới 2030, Sáng kiến KUSANONE Mekong về phát triển bền vững v.v... Bên cạnh đó, Lãnh đạo các nước Mekong hoan nghênh những sáng kiến do Thủ tướng Suga Yoshihide đề xuất tại Hội nghị, bao gồm Sáng kiến Đối tác Đầu tư vì Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) Mekong, hợp tác tăng cường chuỗi cung ứng khu vực, và các chương trình nâng cao năng lực trong một số lĩnh vực chuyên ngành.
Các nhà lãnh đạo tái khẳng định nỗ lực chung vừa phòng chống, ứng phó với dịch bệnh, vừa tái thiết nền kinh tế, nhất trí cần tăng cường hơn nữa kết nối, nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển kinh tế kết hợp bảo vệ môi trường, giảm thiểu hậu quả thiên tai, gia tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, sử dụng và quản lý bền vững nguồn nước sông Mekong, chuyển đổi kỹ thuật số để nắm bắt cơ hội từ CMCN 4.0, thúc đẩy phát triển chuỗi cung ứng khu vực.
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định đóng góp quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược Mekong – Nhật Bản đối với phát triển kinh tế xã hội của các nước thành viên cũng như đối với hòa bình, ổn định và phồn vinh ở khu vực. Thủ tướng cũng chỉ ra một số định hướng cho phát triển của hợp tác Mekong – Nhật Bản giai đoạn tới, theo đó, nhiệm vụ cấp bách là tiếp tục kiểm soát tốt đại dịch COVID-19 và từng bước phục hồi kinh tế, hỗ trợ người lao động, doanh nghiệp nối lại hoạt động sản xuất, kinh doanh trong môi trường “bình thường mới”. Để làm được điều này, các bên cần: Thúc đẩy dòng chảy thương mại và đầu tư giữa 6 nước, phát huy tối đa lợi thế cạnh tranh và sự bổ trợ của các nền kinh tế; Tăng cường hợp tác về y tế thông qua chia sẻ thông tin và biện pháp ứng phó dịch COVID-19; hợp tác nghiên cứu dịch tễ học, phát triển và sản xuất vắc-xin, bảo đảm tiếp cận vắc-xin công bằng và hợp lý cho tất cả các nước; Tăng cường hợp tác về quản lý bền vững nguồn nước Mekong, ứng phó thiên tai và biến đổi khí hậu, trong đó chú trọng bảo tồn đa dạng sinh học, nâng cao năng lực cảnh báo sớm, phòng chống hạn hán và lũ lụt, và phát triển nông nghiệp thông minh.
Kết thúc hội nghị, các nhà lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố chung Hội nghị Cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 12; và nhất trí tổ chức Hội nghị Cấp cao Mekong – Nhật Bản lần thứ 13 trong năm 2021 tại Nhật Bản.
