Các nội tiết tố liên quan tới hạnh phúc chỉ đến khi bạn bình yên

20-10-2022 11:10 | Sức khỏe tâm hồn
google news

SKĐS - Ai trong chúng ta, nhất là khi càng lớn tuổi lại không muốn được bình yên và hạnh phúc? Bạn không phải là ngoại lệ và quá tham lam khi mong muốn bản thân được như vậy.

Thực tiễn cuộc sống cũng cho thấy, bạn thật sự khó hạnh phúc khi mỗi ngày trôi qua là ngày không bình yên. Không bình yên của chính bạn trong cuộc sống mưu sinh và sự nghiệp riêng tư; những trăn trở và lo toan đến từ cuộc sống con cháu chông chênh; những bức xúc từ các mối quan hệ gia tộc, bạn bè…

Các nghiên cứu y học tin cậy đã chứng minh và khám phá ra hàng loạt chất nội tiết tố liên quan hạnh phúc được sản xuất và kích hoạt khi bạn bình yên.

Dopamine

Khi chúng ta đã đi qua một chặng đường dài của cuộc đời, chúng ta đã hoàn tất các mục tiêu cơ bản của cuộc sống, mọi thứ được sắp xếp và ổn định theo cách chúng ta đặt ra liên quan đến cuộc sống và sự nghiệp của chính mình.

Chúng ta hài lòng về cuộc sống của con cháu, tin tưởng bạn bè tri kỷ thân hữu, hoàn thành các mục tiêu cơ bản của cuộc đời… bình yên tự khắc đến với chúng ta. Khi ấy, cơ thể sản sinh dopamine như một phần thưởng xứng đáng cho mình.

Các nội tiết tố liên quan tới hạnh phúc chỉ đến, khi bạn bình yên - Ảnh 1.

Mọi nỗ lực của con người đều xuất phát từ khát vọng để đạt được hạnh phúc.

Serotonin

Khi chúng ta được sống trong một gia đình bình yên (cha mẹ viên mãn và đầy trách nhiệm, gia đình con cái không chông chênh và tự lập ổn định, cháu chắt sức khỏe và ngoan ngoãn); sống bình yên với bạn bè trong tin tưởng và tri kỷ thấu hiểu nhau; sống bình yên với xóm giềng tôn trọng nhẹ nhàng với nhau... và tất nhiên các quan hệ bình yên sẽ dễ mang đến cho chúng ta cảm giác hạnh phúc.

Chính cảm giác hạnh phúc có từ cuộc sống ổn định bình yên mang lại, làm cho chúng ta không ngừng nhận được sự nể trọng, tán thưởng, thừa nhận từ những người xung quanh.

Nghiên cứu cũng cho thấy, chất serotonin trong cơ thể được kích hoạt khi con người nhận được lời khen, sự công nhận, tấm gương học hỏi và thán phục. Điều này lý giải vì sao mỗi cá nhân luôn khát khao được yêu thương, tôn trọng và công nhận mãnh liệt từ các thành viên khác.

Ai cũng muốn được thể hiện giá trị thực của mình, ai cũng muốn làm cho những người đã yêu thương và tin tưởng mình được tự hào và hạnh phúc hơn về mình. Giá trị của serotonin khiến mỗi người hiểu rõ gia đình, cộng đồng đóng vai trò quan trọng thế nào trong sự phát triển của chính mình. Bất kỳ ai cũng cần một gia đình và cộng đồng làm chỗ dựa, làm mục tiêu để đi tiếp những ngày tháng bình yên trong chính cuộc đời mình.

Oxytocin

Chính vì có một không gian và ngày tháng bình yên, chúng ta mới thường có cơ hội thực hiện các hành động yêu thương với người thân, người yêu mến và đối tác vợ/ chồng. Nếu cứ cáu giận hay rộn ràng quá phấn khích thì lấy đâu tâm trạng và thời gian để thực hiện hành vi yêu thương?

Nghiên cứu cho thấy, bất cứ khi nào chúng ta thực hiện hành vi âu yếm, ôm ấp và các tương tác gần gũi khác về mặt cơ học, cơ thể sẽ tăng tiết chất oxytocin. Oxytocin là một loại hormone được tiết ra, khi tiếp xúc cơ thể và ngay cả khi bạn đưa ra một cử chỉ tử tế.

Oxytocin là chất hóa học quan trọng được sản sinh trong một mối quan hệ thân mật giữa cha mẹ và con cái, khi sinh con và cho con bú... Vì vậy, oxytocin còn được gọi là hormone của tình yêu.

Serotonin và oxytocin kết hợp cùng nhau sẽ cho con người cảm giác được sống trong một mối quan hệ đầy tình yêu và niềm tin tưởng. Cảm giác này đưa chúng ta đến một trạng thái hạnh phúc tột độ, hình thành sự đồng cảm và gắn kết sâu sắc với nhau.

Oxytocin giúp chúng ta phát triển những tình bạn sâu sắc, hâm nóng tình yêu thương nồng nàn. Trong khi dopamine mang lại cảm giác vui vẻ nhanh chóng nhất thời, thì oxytocin mang lại cảm giác hạnh phúc dài lâu hơn, cho ta cảm giác bình yên, an toàn và tin tưởng.

Endorphin

Khi càng lớn tuổi, nếu chúng ta thật sự bình yên, chúng ta sẽ cảm nhận được sự an nhiên tự tại. Chúng ta có nhiều thời gian và cơ hội để giao lưu, vui vẻ với gia đình bạn bè. Cơ thể sẽ tăng sản xuất endorphin thông qua các hoạt động cụ thể chúng ta thực hiện hàng ngày như ăn uống một số thực phẩm làm cho cơ thể giải phóng nhiều endorphin.

Hành động gần gũi yêu thương cũng làm tăng tiết endorphin, dành thời gian nghe nhạc và thư giãn với những bản nhạc yêu thích sẽ giúp tinh thần sảng khoái và não bộ sẽ tăng tiết endorphin, tự nguyện làm một việc tốt hay giúp đỡ người yếu thế cho ta cảm thấy nhiều sự kích thích trong não bộ và tăng sản xuất endorphin…

Nguồn gốc của từ "endorphin" đến từ "morphin"- một loại thuốc giảm đau và gây nghiện, nhưng khác là endorphin được tạo ra bên trong cơ thể. Endorphin giúp giảm căng thẳng hay stress, vì vậy có nhiều lợi ích trong việc tăng cường sức khỏe và ổn định hoạt động hệ tim mạch.

Endorphin ảnh hưởng đến tâm trạng tổng thể, tăng khả năng chịu đau, điều hòa đồng hồ sinh học cơ thể, vì vậy giúp chúng ta ngủ ngon và giảm đi đau nhức cơ khớp. Chất endorphin kết hợp với melatonin và dopamine chi phối giấc ngủ ngon và cảm giác sảng khoái khi chúng ta thức dậy buổi sáng.

Endorphin rất có lợi và tăng quá trình nhận thức, cũng như thúc đẩy sự sáng tạo và nguồn cảm hứng của chính chúng ta. Endorphin giúp tăng sự gắn kết, tăng tính mềm dẻo trong các mối quan hệ, thúc đẩy chúng ta phải tìm kiếm các kết nối cá nhân, tăng sự đồng cảm và sẻ chia với người khác.

Tóm lại: Chất endorphin cùng với ba chất serotonin, dopamine và oxytocin được coi là những chất mang lại hạnh phúc cho con người, là những chất có khả năng thúc đẩy tâm trạng hưng phấn, vui vẻ và thoải mái.

Mục đích cuối cùng của cuộc sống là hạnh phúc. Mọi nỗ lực của con người đều xuất phát từ khát vọng để đạt được hạnh phúc. Nhưng chúng ta luôn nhớ rằng, chính bình yên là nền móng vững bền cho chúng ta có được hạnh phúc.

Quan điểm của Thiền sư Thích Nhất Hạnh

Cuộc sống cho thấy, thường chúng ta chỉ hạnh phúc khi chính bạn bình yên! Thật vậy, các chiêm nghiệm của các bậc vĩ nhân cho thấy hạnh phúc phải dựa trên sự bình yên.

Sinh thời, khi bàn về bình yên và hạnh phúc, Thiền sư Thích Nhất Hạnh có câu nói nổi tiếng: "Nhiều người nghĩ rằng sự phấn khích là hạnh phúc… Nhưng khi bạn đang phấn khích, bạn không bình yên. Hạnh phúc thật sự được dựa trên sự bình yên".

Mời độc giả xem thêm video:

Kéo dài tuổi thọ, trẻ lâu nhờ lối sống lành mạnh


TS.BS Lê Thanh Hải
Ý kiến của bạn