Dưới đây là các loại thuốc cần tránh uống cùng trà xanh để đảm bảo sử dụng an toàn, hiệu quả:
1. Thuốc chống đông máu (warfarin, heparin, aspirin liều thấp)
Trà xanh chứa một lượng vitamin K nhất định, có khả năng ảnh hưởng đến cơ chế đông máu. Khi uống cùng với các thuốc chống đông như warfarin, vitamin K trong trà xanh có thể làm giảm tác dụng của thuốc, khiến việc phòng ngừa huyết khối không đạt hiệu quả mong muốn.
Ngược lại, polyphenol và caffeine trong trà có thể làm tăng nguy cơ chảy máu khi kết hợp với aspirin.
Ngoài vitamin K, trà xanh còn có tác dụng nhẹ chống kết tập tiểu cầu. Khi kết hợp với thuốc chống đông, điều này có thể dẫn đến tình trạng tăng nguy cơ xuất huyết, đặc biệt ở người lớn tuổi hoặc có bệnh lý mạch máu. Những biến chứng như chảy máu đường tiêu hóa, chảy máu dưới da hoặc trong não có thể xảy ra.
Đã có báo cáo lâm sàng ghi nhận trường hợp INR (chỉ số đo mức độ đông máu) giảm đáng kể ở bệnh nhân đang dùng warfarin khi uống nhiều trà xanh. Điều này làm giảm hiệu quả điều trị, tiềm ẩn nguy cơ hình thành huyết khối. Chính vì vậy, bệnh nhân sử dụng thuốc chống đông cần tuyệt đối thận trọng.
Nên tránh uống trà xanh với lượng lớn nếu đang điều trị bằng thuốc chống đông. Nếu bệnh nhân có thói quen uống trà, nên trao đổi với bác sĩ để được theo dõi chặt chẽ chỉ số đông máu và điều chỉnh liều thuốc khi cần thiết.
Trà xanh có thể gây tương tác bất lợi với một số loại thuốc, làm thay đổi hiệu quả hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ...
2. Thuốc hạ huyết áp không nên uống cùng trà xanh
Trà xanh chứa caffeine, có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp trong thời gian ngắn. Khi dùng chung với thuốc hạ huyết áp như propranolol, metoprolol, amlodipin hay nifedipin, tác dụng của thuốc có thể bị giảm sút, khiến huyết áp khó kiểm soát. Điều này đặc biệt nguy hiểm ở bệnh nhân tăng huyết áp nặng.
Một số nghiên cứu cho thấy, catechin (đặc biệt EGCG) trong trà xanh có thể ảnh hưởng đến hấp thu thuốc chẹn kênh canxi (như nadolol), làm nồng độ thuốc trong máu giảm mạnh. Khi đó, tác dụng kiểm soát huyết áp và nhịp tim không đạt hiệu quả, làm tăng nguy cơ biến cố tim mạch.
Ngoài ra, caffeine trong trà xanh còn có thể gây lo âu, hồi hộp, đánh trống ngực – những triệu chứng vốn cần được kiểm soát ở bệnh nhân tim mạch. Nếu không nhận biết sự tương tác này, người bệnh có thể nghĩ rằng thuốc không hiệu quả, dẫn đến việc tự ý tăng liều hoặc đổi thuốc.
Để an toàn, người đang dùng thuốc hạ huyết áp không nên uống trà xanh ngay trước hoặc sau khi uống thuốc. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ về thời gian sử dụng, liều lượng trà xanh phù hợp, tránh uống quá nhiều trong ngày.
3. Thuốc chống loạn nhịp tim (như amiodarone, quinidine)
Các thuốc chống loạn nhịp tim có cơ chế tác động phức tạp, yêu cầu nồng độ thuốc ổn định trong máu để duy trì hiệu quả. Trà xanh chứa caffeine, có thể gây tăng kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm tim đập nhanh hơn, từ đó cản trở tác dụng ổn định nhịp tim của thuốc. Điều này khiến tình trạng loạn nhịp dễ trở nên trầm trọng.
Một số catechin trong trà xanh có thể ảnh hưởng đến men gan CYP450, vốn tham gia chuyển hóa nhiều thuốc chống loạn nhịp. Khi hoạt tính men này bị thay đổi, nồng độ thuốc trong máu có thể thay đổi bất thường, dẫn đến mất kiểm soát nhịp tim hoặc xuất hiện độc tính.
Nên hạn chế tối đa hoặc tránh hoàn toàn trà xanh khi dùng thuốc chống loạn nhịp.
Đặc biệt, amiodarone - thuốc chống loạn nhịp phổ biến có nhiều tương tác phức tạp - có thể tương tác với trà xanh khiến nguy cơ loạn nhịp nặng hơn. Trong khi đó, quinidine dễ gây tác dụng phụ trên tim khi nồng độ tăng cao do tương tác, đặt bệnh nhân vào tình thế nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.
Vì vậy, các bác sĩ thường khuyến cáo bệnh nhân dùng thuốc chống loạn nhịp nên hạn chế tối đa hoặc tránh hoàn toàn trà xanh. Nếu không thể bỏ thói quen uống trà, bệnh nhân cần trao đổi kỹ với bác sĩ và được theo dõi chặt chẽ.
4. Thuốc an thần, gây ngủ (benzodiazepin, zolpidem)
Caffeine trong trà xanh có tác dụng kích thích thần kinh trung ương, đối nghịch hoàn toàn với cơ chế của thuốc an thần, gây ngủ. Khi uống trà xanh cùng với benzodiazepin (như diazepam, lorazepam) hoặc thuốc ngủ (như zolpidem), hiệu quả an thần bị giảm đáng kể. Khi đó, người bệnh có thể khó ngủ, trằn trọc hoặc ngủ không sâu giấc.
Ngoài việc cản trở tác dụng của thuốc, caffeine còn làm tăng sự tỉnh táo vào ban đêm, kéo dài tình trạng mất ngủ mạn tính. Đây là yếu tố nguy cơ dẫn đến rối loạn lo âu, suy nhược thần kinh và giảm hiệu quả điều trị bằng thuốc ngủ.
Một số nghiên cứu còn cho thấy catechin trong trà xanh có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu, chuyển hóa của thuốc an thần, làm thay đổi nồng độ thuốc trong máu. Kết quả là tác dụng của thuốc trở nên khó dự đoán, có khi quá yếu, có khi quá mạnh gây tác dụng phụ.
Người đang sử dụng thuốc an thần, đặc biệt là điều trị mất ngủ, nên tránh hoàn toàn uống trà xanh vào buổi tối. Nếu vẫn muốn uống, nên giới hạn vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều, với lượng nhỏ để không gây ảnh hưởng đến giấc ngủ.
5. Thuốc kháng sinh (đặc biệt là quinolone)
Nhóm kháng sinh quinolone (ciprofloxacin, levofloxacin, ofloxacin…) có nguy cơ tương tác cao với trà xanh. Nguyên nhân là do caffeine trong trà được chuyển hóa chậm hơn khi dùng chung với kháng sinh này, làm tăng nồng độ caffeine trong máu. Bệnh nhân sẽ dễ gặp tình trạng hồi hộp, run tay, mất ngủ, tim đập nhanh.
Không chỉ vậy, catechin trong trà xanh còn có thể làm giảm hấp thu một số kháng sinh, khiến nồng độ thuốc trong máu giảm. Khi hiệu quả điều trị bị ảnh hưởng, nguy cơ kháng thuốc và tái phát nhiễm trùng sẽ tăng cao.
Ngoài quinolone, một số kháng sinh khác cũng bị ảnh hưởng khi uống chung với trà xanh, như tetracyclin hoặc penicillin. Polyphenol trong trà có thể gắn với thuốc, tạo phức chất khó hấp thu, làm giảm hiệu quả điều trị, bệnh nhân phải kéo dài thời gian dùng thuốc hoặc tăng liều không cần thiết.
Để đảm bảo hiệu quả, bệnh nhân đang điều trị bằng kháng sinh nên tránh uống trà xanh trong khoảng 2–3 giờ trước và sau khi uống thuốc. Thay vào đó, nước lọc vẫn là lựa chọn an toàn nhất để hỗ trợ quá trình hấp thu, đào thải thuốc.
Nhìn chung, uống 1 - 2 tách trà xanh mỗi ngày thường không gây ảnh hưởng đáng kể. Tuy nhiên, ở bệnh nhân đang sử dụng warfarin, thuốc chống loạn nhịp tim hoặc kháng sinh nhóm quinolone, nguy cơ tương tác vẫn cao nên cần đặc biệt thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Mời bạn đọc xem tiếp video:
Cảnh giác 5 loại trà thảo dược có thể tương tác với thuốc điều trị | SKĐS
