Cáo trạng truy tố các bị cáo thể hiện: Nắm bắt được nhu cầu nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn muốn người khác sinh con hộ, Quang và đồng phạm đã tổ chức đường dây “đẻ thuê”, qua đó thu lời bất chính số tiền lớn. Theo đó, đầu năm 2019, Quang gặp Vũ Thị Liễu tại Bệnh viện Bưu Điện Hà Nội. Qua nói chuyện, Quang biết Liễu từng phải bán trứng (noãn) cho bệnh viện để lấy tiền sinh sống. Biết nhiều người muốn có con nhưng không thể sinh đẻ tự nhiên được nên Quang nảy sinh ý định tìm những người hiếm muộn có nhu cầu nhờ người khác mang thai hộ để thu lợi bất chính. Nghĩ là làm, Quang rủ Liễu tham gia. Quang thống nhất sẽ trả cho Liễu từ 290 triệu đồng đến 310 triệu đồng/trường hợp. Các chi phí khám, xét nghiệm, cấy phôi, Quang sẽ lo. Về phần mình, Liễu lo tìm người mang thai hộ, còn Quang đến các bệnh viện trên địa bàn Hà Nội để làm quen với những người có nhu cầu nhờ mang thai. Tìm được người hiếm muộn, Quang trực tiếp thỏa thuận chi phí với người có nhu cầu, với mức phí từ 400 - 550 triệu đồng, tùy từng trường hợp. Nếu mang thai đôi, người nhờ mang thai hộ phải trả thêm từ 30 - 50 triệu đồng và phải thanh toán trước một khoản tiền. Sau đó, Quang yêu cầu những người nhờ mang thai hộ cung cấp tinh trùng hoặc những gia đình có sẵn phôi cho anh ta để chuyển cho Liễu. Liễu sẽ đưa những người mang thai hộ tới bệnh viện thực hiện việc cấy phôi vào tử cung.
Các đối tượng tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại.
Cũng theo cáo trạng truy tố, Liễu rủ chồng là Phạm Thiên Thuấn cùng tham gia. Tài liệu điều tra thể hiện, Thuấn và Liễu đã trực tiếp tuyển chọn, thuê những phụ nữ có đủ điều kiện mang thai, đưa những người này về nuôi dưỡng, chăm sóc. Để tuyển chọn được những người phụ nữ nhận mang thai hộ, Liễu đăng tải thông tin tìm kiếm lên mạng xã hội facebook, rồi trực tiếp tuyển chọn với giá từ 200 - 220 triệu đồng và được nuôi ăn, ở, chăm sóc miễn phí. Để chăm sóc những người mang thai hộ, Liễu thuê chị Nguyễn Thị Lý (SN 1996, quê quán Thanh Hóa) và chị Nguyễn Thị Hậu (SN 1985, quê quán Vĩnh Phúc) làm phục vụ cơm nước, chăm sóc. Với cách thức nêu trên, từ tháng 4/2019 đến tháng 8/2019, Hoàng Huy Quang và vợ chồng Vũ Thị Liễu đã tổ chức 5 vụ mang thai hộ vì mục đích thương mại; thu lời bất chính hơn 1,3 tỷ đồng.
Với hành vi trên, sau khi nghị án, HĐXX sơ thẩm TAND TP. Hà Nội đã lần lượt quyết định tuyên phạt Hoàng Huy Quang 2 năm tù; Vũ Thị Liễu 15 tháng tù và Phạm Thiên Thuấn 15 tháng tù (hưởng án treo), cùng về tội “Mang thai hộ vì mục đích thương mại”. Số tiền thu lời bất chính, tòa buộc các bị cáo phải hoàn trả lại những người liên quan.
Theo luật sư Nguyễn Tiến Thủy - Văn phòng Luật sư Việt Lý, Đoàn luật sư Hà Nội cho biết, trên thực tế, nhiều người lợi dụng sơ hở của pháp luật để tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại. Trong khi đó, vì là loại tội phạm mới, nên nhiều người thậm chí chưa nhận thức được đây là hành vi phạm tội hình sự. Hiện nay, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 cho phép mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Pháp luật chỉ xử lý hình sự đối với những người tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, còn người nhờ mang thai hộ và người mang thai hộ vì mục đích thương mại chưa có chế tài xử lý. Trong khi đó, trong xã hội có cầu, ắt có cung nên sẽ không khó hình dung sự xuất hiện của một người đứng ra sắp xếp, tổ chức, gắn cung - cầu với nhau. Điều đáng nói là mặc dù liên quan đến số phận của con người, nhưng mức phạt tù đối với loại tội phạm này còn quá thấp. Bởi thế, trong thời gian tới, để hành vi mang thai hộ vì mục đích thương mại không trở thành một trào lưu, rất cần có sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đồng thời, pháp luật cần có những quy định cụ thể, chặt chẽ hơn cũng như đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền để nâng cao nhận thức của nhân dân đối với loại tội phạm này.