Xét nghiệm cần thực hiện ở cả vợ và chồng
Theo PGS.TS.BS. Hồ Sỹ Hùng, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Quốc gia, để thăm khám cho một cặp vợ chồng vô sinh, bác sĩ bắt buộc phải khám cho cả hai người, bao gồm hỏi tiền sử bệnh, thăm khám lâm sàng và làm các xét nghiệm để tìm nguyên nhân. Tất cả đều có các quy trình và hướng dẫn cụ thể tại các cơ sở khám chữa bệnh chuyên khoa. Tuy nhiên, do đặc điểm cấu tạo cơ thể khác nhau giữa nam và nữ nên cần có những xét nghiệm riêng biệt. Đối với nam giới đó là thăm khám toàn thân như tầm vóc, đặc tính sinh dục phụ như lông, tóc, lông mu, lông nách, giọng nói, tiền sử bệnh có liên quan đến sinh sản như viêm nhiễm sinh dục, có từng mắc bệnh quai bị có biến chứng viêm tinh hoàn, lao sinh dục không...
Bên cạnh đó, bắt buộc cần thực hiện xét nghiệm mẫu tinh trùng, gọi là tinh dịch đồ. Nếu có bất thường kèm theo có thể làm các xét nghiệm thăm dò chuyên sâu khác như xét nghiệm nội tiết, đánh giá đứt gãy ADN của tinh trùng... Đối với nữ giới thì cần thăm khám các đặc tính sinh dục phụ để hiện những tổn thương về đường sinh dục chủ yếu là tình trạng viêm nhiễm và các khối u phụ khoa, hình thái tử cung, độ thông của vòi trứng, xác định xem buồng trứng còn tốt không (hay còn gọi là dự trữ buồng trứng), các xét nghiệm chuyên sâu khác nữa tùy thuộc vào nguyên nhân bao gồm xét nghiệm hormon tuyến giáp, xét nghiệm nội tiết...
Giúp các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn có con, góp phần duy trì mức sinh thay thế ở những nơi có mức sinh thấp (ảnh minh họa).
Cần lưu ý gì khi thực hiện những xét nghiệm này
PGS.TS.BS. Hồ Sỹ Hùng cho biết, mỗi một phương pháp thăm dò đều nhằm mục đích tìm ra được nguyên nhân của vô sinh để từ đó có phương pháp điều trị cụ thể. Việc thăm dò bắt buộc phải được thực hiện cho cả hai người chứ không được thực hiện cho mỗi người vợ. Mỗi cặp vợ chồng đều bắt buộc phải được thăm khám và làm các xét nghiệm thường quy theo hướng dẫn. Ngoài ra, tùy từng trường hợp cụ thể mà phải làm các xét nghiệm chuyên sâu khác. Trong quá trình thực hiện, với mỗi một phương pháp thăm dò lại cần một lưu ý khác nhau, chẳng hạn để xét nghiệm tinh dịch đồ thì người chồng cần tránh không quan hệ tình dục trước đó ít nhất từ 2 - 7 ngày, hay để chụp phim cho người phụ nữ thì cần sau sạch kinh 3 - 5 ngày, cũng không được quan hệ tình dục trước đó, hay để xét nghiệm nội tiết thì phải làm vào đầu chu kỳ kinh...
Hỗ trợ sinh sản góp phần đảm bảo mức sinh thay thế
Mức sinh thay thế là mức sinh mà trung bình một phụ nữ trong toàn bộ cuộc đời sinh đẻ của mình sinh đủ số con gái để thay thế mình thực hiện chức năng sinh đẻ, duy trì nòi giống. Nghĩa là, nếu mỗi người mẹ sinh được 2 con là đạt mức sinh thay thế, vì theo quy luật tự nhiên và tính trên phạm vi rộng thì trong 2 con sẽ có 1 con gái để thay thế mẹ mình thực hiện chức năng sinh đẻ (tái sản xuất dân số). Tuy nhiên, do ảnh hưởng bởi các yếu tố như tuổi thọ của phụ nữ, tỷ suất chết trẻ em, tỷ lệ người độc thân, vô sinh… nên mức sinh thay thế thường là hơn 2 con. GS.TS. Nguyễn Đình Cử, Chủ tịch Hội đồng khoa học, Viện Nghiên cứu dân số, gia đình và trẻ em cho biết, để duy trì mức sinh thay thế và giải quyết nghịch cảnh dân số và phát triển thì công tác dân số cần khuyến khích, động viên những khu vực đô thị hoặc bất kỳ địa phương, vùng miền nào có mức sinh thay thế thấp, mỗi cặp vợ chồng nên sinh đủ 2 con. Việc thực hiện các biện pháp điều trị vô sinh, hiếm muộn không chỉ thỏa mãn khát khao được làm bố, làm mẹ của các cặp vợ chồng mà còn đảm bảo duy trì mức sinh thay thế ở những địa phương đang ở mức thấp như khu vực miền Đông, Tây Nam Bộ, TP. Hồ Chí Minh...