Hằng năm, trên thế giới có gần 15 triệu người bị đội quỵ, trong số này có 5 triệu người tử vong; 5 triệu người khác bị thương tật vĩnh viễn, tạo gánh nặng cho gia đình và cộng đồng.
Đột quỵ cũng là một trong những nguyên nhân lớn nhất gây tàn tật; một nửa số người sống sót sau đột quỵ bị tàn tật và hơn một phần ba phụ thuộc vào người chăm sóc. Trong 10 nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu, đột quỵ xếp hàng thứ 2.
Đột quỵ thường xảy ra với người từ 40 tuổi trở lên. Khi xảy ra, nguyên nhân chính là tăng huyết áp. Tuy nhiên, đột quỵ cũng xảy ra khoảng 8% trẻ em mắc bệnh hồng cầu hình liềm.
Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, song song với phải đáp ứng mức độ cao nhất các biện pháp phòng chống dịch và điều trị bệnh nhân COVID-19, các bệnh viện vừa phải đảm bảo các hoạt động khám chữa bệnh khác, đặc biệt là các bệnh lý mãn tính không lây nhiễm.
"Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo sau COVID-19 là đại dịch của các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tăng huyết áp, tiểu đường, đột quỵ… Đây là nhóm các bệnh lý gây tử vong hàng đầu trên thế giới và Việt Nam", theo PGS Khuê nói tại Hội thảo liên quan việc khám chữa bệnh đột quỵ, ngày 8/12.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê
Theo báo cáo của Cục Quản lý khám chữa bệnh, tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 người đột quỵ, tỷ lệ tử vong khoảng 40%. Đáng nói, số người trẻ bị đột quỵ đang có xu hướng gia tăng. PGS.TS Mai Duy Tôn - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ thuộc Bệnh viện Bạch Mai – cho hay chỉ trong 1 năm thành lập, Trung tâm tiếp nhận gần 4.000 bệnh nhân, trong đó có gần 2.200 ca đột quỵ (chiếm hơn 60%), gần 1.300 ca nhồi máu. Hiện Trung tâm này chỉ mới "biên chế" 46 giường bệnh, 13 bác sĩ và 27 điều dưỡng.
Năm 2016, Bộ Y tế ban hành Thông tư 47 quy định việc tổ chức khám chữa bệnh đột quỵ trong các cơ sở khám chữa bệnh.
Thực hiện Thông tư này, hiện nay tại tuyến Trung ương, có 4 trung tâm đột quỵ thuộc 4 bệnh viện: Đa khoa Trung ương Thái Nguyên, Bạch Mai, Đa khoa Trung ương Huế và C Đà Nẵng.
Thăm khám cho bệnh nhân đột quỵ tại Trung tâm Đột quỵ -Bệnh viện Bạch Mai. Đây là một trong 6 bệnh viện ở Việt Nam có Trung tâm Đột quỵ.
Hai bệnh viện Trung ương thành lập khoa Đột quỵ là 108 và Đa khoa Trung ương Cần Thơ. Ngoài ra, có 27 đơn vị đột quỵ được thành lập tại các cơ sở y tế như Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, E…
Tại tuyến tỉnh, có 2 bệnh viện thành lập trung tâm đột quỵ là Hữu nghị Đa khoa Nghệ An và Phú Thọ; 5 viện có khoa đột quỵ là Đà Nẵng, Hải Dương, Ninh Bình, quân y 121 và quân y 103. Ngoài ra, có 40 cơ sở tuyến tỉnh có đơn vị đột quỵ và 38 cơ sở có đội đột quỵ.
Tại tuyến huyện, chưa có đơn vị nào có trung tâm đột quỵ. Với loại hình khoa Đột quỵ, chỉ có 2 bệnh viện đã thành lập gồm: Đa khoa khu vực huyện Bắc Quang (Hà Giang) và Đa khoa Sơn Tây (Hà Nội); 105 cơ sở tuyến huyện có đơn vị đột quỵ, 144 đội đột quỵ và 132 cơ sở không thực hiện khám chữa bệnh đột quỵ.
Cả nước hiện có 182 cơ sở khám chữa bệnh có đội đột quỵ - những người chủ yếu làm công việc tiếp nhận, đánh giá nhanh, phân loại, xử trí cấp cứu ban đầu đột quỵ, hỗ trợ vận chuyển tới cơ sở khám chữa bệnh gần nhất. Tuy nhiên, nhiều đội không có bác sĩ/điều dưỡng. Chưa đến 10% bác sĩ và điều dưỡng được tập huấn và cấp giấy chứng nhận đào tạo đột quỵ.
Các cơ sở khám chữa bệnh đề xuất, ngoài việc quy định rõ cơ sở hạ tầng tối thiểu cho triển khai công tác khám, chữa bệnh tại cơ sở có khoa đột quỵ, cần bổ sung nhân lực chuyên sâu, chất lượng cao về đột quỵ, chuẩn hoá năng lực chuyên môn cho các cơ sở có khoa Đột quỵ. Bên cạnh đó, cần có các quy định chuyên môn kỹ thuật trong khám, chữa bệnh đột quỵ...
