Sở Y tế TP.HCM cho biết, số ca mắc và tử vong do ung thư đang có khuynh hướng gia tăng. Năm 2020, tại Việt Nam ước tính có 182.563 ca mắc mới và 122.690 ca tử vong do ung thư, cứ 100.000 người thì có 159 người chẩn đoán mắc mới ung thư và 106 người tử vong do ung thư.
Theo đó, tỷ lệ mắc ung thư mới tại Việt Nam đã tăng lên 9 bậc (xếp thứ 90/185 quốc gia), tỷ lệ tử vong do ung thư tăng 6 bậc (xếp thứ 50/185 quốc gia) so với ghi nhận của năm 2018.
Bệnh viện Ung bướu TP.HCM luôn xảy ra tình trạng quá tải bệnh nhân do cơ sở hạ tầng xuống cấp. Các chuyên gia cho rằng, việc quá tải bệnh nhân tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM là do công tác phòng chống ung thư trên địa bàn thành phố còn gặp khó khăn.
Cụ thể như, thành phố chưa tập trung nguồn lực đầu tư, các hoạt động tầm soát phát hiện sớm ung thư còn dàn trải khiến người bệnh phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn;
Các chương trình tầm soát phát hiện sớm chủ yếu được thực hiện ở các bệnh viện trên địa bàn TP.HCM cho người dân có nhu cầu, tuy nhiên rất ít chương trình tầm soát, phát hiện sớm ung thư được thực hiện trong cộng đồng;
Năng lực chẩn đoán và điều trị ung thư hiện nay không đồng đều giữa các tuyến chuyên môn dẫn đến bệnh nhân có xu hướng tập trung về các bệnh viện tuyến cuối gây quá tải bệnh viện và kéo dài thời gian chờ điều trị. Nguồn lực chưa được đầu tư đúng mức để có thể áp dụng các công nghệ và phương pháp chẩn đoán, điều trị mới nhất vào thực tiễn,…
Bên cạnh đó, việc cung ứng thuốc, vật tư y tế cho chăm sóc giảm nhẹ tại tuyến y tế cơ sở, nhất là thuốc giảm đau morphin dùng trong ung thư, còn gặp nhiều khó khăn.
Để đẩy lùi bệnh ung thư, việc đầu tư xây dựng mới Bệnh viện ung bướu hiện đại là rất cần thiết nhưng chưa đủ, cần tiếp tục huy động nguồn lực xã hội để triển khai hiệu quả chiến lược phòng chống ung thư mới thật sự là giải pháp vừa mang tính toàn diện, vừa mang tính khoa học và thực tiễn. Vậy nên, ngành y tế TP.HCM đã đưa ra chiến lược cụ thể để phòng chống ung thư như:
- Triển khai hiệu quả các giải pháp truyền thông, giáo dục sức khỏe, tiêm ngừa vaccine... trong phòng ngừa ung thư;
- Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tăng tỷ lệ tầm soát phát hiện sớm bệnh lý ung thư trong cộng đồng, bao gồm cả chương trình quản lý bệnh không lây nhiễm của WHO tại tuyến y tế cơ sở (Chương trình WHO PEN) và nghiên cứu triển khai trung tâm tầm soát và phát hiện sớm ung thư bằng công nghệ cao (mô hình Ningen dock của Nhật Bản);
- Xây dựng và củng cố mạng lưới y tế về chẩn đoán, điều trị ung thư rộng khắp từ tuyến y tế cơ sở đến các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa trên địa bàn thành phố; Xây dựng, hoàn thiện đồng bộ cơ sở vật chất, trang thiết bị nhằm phát triển kỹ thuật chuyên sâu trong điều trị ung thư tại các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa tuyến cuối;
- Xây dựng, hoàn thiện mạng lưới chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư trong cộng đồng;
- Chuyển đổi số công tác báo cáo, giám sát các trường hợp bệnh nhằm quản lý dữ liệu bệnh nhân ung thư, từng bước hình thành bản đồ điều trị ung thư tại thành phố;
- Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phòng chống ung thư.
Để chiến lược phòng, chống ung thư của ngành y tế đạt hiệu quả cao, lãnh đạo thành phố sẽ tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho ngành y tế trong việc huy động các nguồn lực xã hội cùng tham gia triển khai các hoạt động phòng chống ung thư, cụ thể như:
- Xây dựng và phát triển mạng lưới cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng tham gia công tác tuyên truyền, phát hiện sớm những trường hợp nghi ngờ ung thư trong cộng đồng;
- Triển khai khám sức khoẻ định kỳ cho người dân, nhất là người thuộc nhóm nguy cơ cao kịp thời phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ ung thư;
- Khuyến khích các bệnh viện đa khoa tư nhân phát triển chuyên khoa ung thư;
- Huy động nguồn lực xã hội xây dựng trung tâm tầm soát và chẩn đoán sớm bệnh bằng công nghệ cao giúp phát hiện sớm bệnh ung thư và các bệnh nguy hiểm khác ngay từ khi chưa có triệu chứng.