Bệnh nhân là Thạch Thị Sa (nữ, dân tộc Khmer, sinh năm 1967 ở Tam Bình,Vĩnh Long). Bệnh nhân được đưa vào khoa cấp cứu Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ ngày 23/06/2019 trong tình trạng lơ mơ. Qua khai thác bệnh sử cho biết trước đây bệnh nhân đã có những cơn đau đầu, nhưng mỗi lần uống thuốc thì đều giảm.
Gần đây đau đầu ngày càng nhiều, uống thuốc không giảm, kèm theo tri giác lơ mơ hơn, nên người nhà đưa đi nhập viện và phát hiện bệnh nhân bị khối u tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long.
Do khối u kích thước lớn, vượt khả năng điều trị nên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long chỉ định chuyển bệnh nhân đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ để điều trị.
Kết quả chụp CT scan sọ não cho thấy, bệnh nhân có khối u vùng chẩm phải rất lớn với kích thước 57.5mm x 69.6mm x 66.2mm đẩy đường giữa lệch trái. Khối u được xác định là u màng não lành tính, bám vào mặt trên lều tiểu não bên phải. Tuy nhiên, kích thước to, khối u phát triển ra phía sau, bám dọc theo xoang ngang, xoang Sigma, và hội lưu Herophili.
Nhận thấy khối u có kích thước lớn, bám vào những vị trí dễ chảy máu và được cấp máu bởi nhiều mạch máu nuôi, các bác sĩ đưa ra phương án là phẫu thuật. Đây được coi là phương pháp lựa chọn ưu tiên hàng đầu. Vì vậy, nếu khối u màng não được chẩn đoán sớm, điều trị phẫu thuật triệt để sẽ cho kết quả tốt và ít để lại di chứng.
Những khối u nằm sâu ở nền sọ, khối u có kích thước lớn, đặc biệt những khối u có nhiều mạch máu tăng sinh thì kết quả phẫu thuật không được như mong muốn, thậm trí có trường hợp tử vong, đôi khi mở hộp sọ ra lại đóng vào do u chảy máu nhiều, không cầm được máu.
Hình ảnh khối u "khủng" trong đầu bệnh nhân Phên.
Làm thế nào để hạn chế chảy máu, tạo điều kiện cho cuộc phẫu thuật thuận lợi? Đây là nỗi trăn trở không chỉ của các nhà phẫu thuật thần kinh mà còn là của các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh. Thông qua hội chẩn bệnh viện gồm các chuyên khoa, các bác sĩ đưa ra hướng điều trị là phối hợp giữa kỹ thuật can thiệp nội mạch trước và phẫu thuật lấy u qua kính vi phẫu.
Ngày 25/6/2019, ê kíp can thiệp nội mạch do bác sĩ Trịnh Thành Tính đã tiến hành chụp mạch cho bệnh nhân để đánh giá mạch máu nuôi và tắc động mạch nuôi khối u màng não. Từ đó, ê kip xác định động mạch màng não giữa cung cấp lượng lớn máu nuôi u.
Kết quả u màng não chẩm phải được cấp máu từ các nhánh của động mạch đốt sống phải và nhánh màng não giữa phải.
Bệnh nhân Phên đang được điều trị tại BVĐKTƯ Cần Thơ.
Theo Bs. Trịnh Thành Tín- Đơn vị Can thiệp mạch: Ê kíp sử dụng một ống siêu nhỏ, luồn từ động mạch đùi, tại vị trí cuống mạch nuôi khối u, các hạt vật liệu được bơm vào mạch máu, làm giảm dần khẩu kính lòng mạch và cuối cùng gây tắc mạch.
Chụp kiểm tra sau cùng tắc hoàn toàn các nhánh nuôi u. Nút mạch trước mổ làm giảm lượng máu tới u, hạn chế nguy cơ chảy máu ồ ạt trong phẫu thuật; đồng thời làm khối u hoại tử dần, thời gian phẫu thuật được rút ngắn, tăng tính an toàn cho người bệnh.
Nếu bệnh nhân không được phẫu thuật kịp thời, kích thước khối u ngày càng to, sẽ ảnh hưởng sức khỏe rất lớn bởi các biến chứng như liệt người, tần suất các cơn động kinh tăng lên, hôn mê, thậm chí gây tử vong.
Sau 24h can thiệp nội mạch, ngày 26/6/2019 bệnh nhân được đưa vào phòng mổ lần 2 để thực hiện phẫu thuật lấy u.
Do đã được tắc mạch trước mổ, khối u trở nên mềm, ít chảy máu. Việc lấy giảm khối mô u ở trung tâm diễn ra thuận lợi và nhanh chóng.
Sau 4 giờ phẫu thuật với lượng máu mất không đáng kể, cuộc phẫu thuật đã thành công ngoài mong đợi. Chụp CT scanner đầu kiểm tra sau phẫu thuật, hình ảnh CT scan cho thấy đã bóc tách hoàn toàn khối u. Bệnh nhân đã được theo dõi và điều trị tích cực khoa Phẫu thuật – Gây mê hồi sức.
Sáng 1/7/2019, bệnh nhân đã tỉnh táo tiếp xúc tốt, sinh tồn ổn định, dự kiến trong hôm nay sẽ chuyển xuống khoa Ngoại Thần kinh tiếp tục theo dõi và điều trị tiếp.
Thành công của ca bệnh có được là do chẩn đoán, chuyển viện kịp thời của tuyến trước, sự phối hợp nhịp nhàng của các chuyên khoa: ngoại thần kinh, đơn vị can thiệp mạch, gây mê hồi sức, chẩn đoán hình ảnh.
