Kỹ thuật hạ thân nhiệt là một trong những kỹ thuật tiên tiến trên thế giới đã được triển khai lần đầu tiên tại khoa Hồi sức tích cực BVĐK tỉnh Quảng Ninh giúp cứu sống thành công bệnh nhân hôn mê, ngừng tuần hoàn nguy kịch.
Bệnh nhân là Ngô Kim H. (49 tuổi) trú tại phường Yết Kiêu, TP Hạ Long có tiền sử hen phế quản mãn tính. Trước khoảng 30 phút vào viện, bà H. đột ngột khó thở dữ dội, người nhà cho thở khí dung tại nhà nhưng không đỡ, tình trạng chuyển biến ngày càng xấu nên gia đình lập tức đưa đi cấp cứu. Khi vào viện, bệnh nhân đã trong tình trạng nguy kịch, toàn thân tím tái, mất ý thức hoàn toàn, đồng tử giãn, mạch và huyết áp bằng 0. Bệnh nhân H. được chẩn đoán là ngưng tuần hoàn ngoại viện. Không thể chậm trễ, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh khẩn trương tiến hành cấp cứu ngừng tuần hoàn. Sau 15 phút có tuần hoàn tái lập, bệnh nhân được chuyển đến khoa Hồi sức tích cực, Chống độc – Thận nhân tạo để điều trị thở máy, dùng kháng sinh và thuốc giãn phế quản phối hợp, tuy nhiên bà H. vẫn hôn mê.
Thân nhiệt bệnh nhân H. được hạ xuống thấp để tế bào não bị tổn thương được phục hồi
Trước tình trạng tối khẩn cấp, các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực, chống độc – Thận nhân tạo đã áp dụng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy để bảo vệ não cho bệnh nhân ngay lập tức. Các bác sĩ sử dụng một ống thông đưa vào mạch máu của bệnh nhân và tiến hành hạ thân nhiệt trung tâm của bệnh nhân xuống còn 33 độ được duy trì trong vòng 24 giờ để tế bào não phục hồi và nâng dần nhiệt độ cơ thể về mức bình thường trong vòng 12 giờ tiếp theo.
Sau 5 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân đã ổn định, rút ống nội khí quản, ngừng dùng các thuốc giãn phế quản, đường tĩnh mạch và chuyển sang đường uống. Hiện tại, bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn, giao tiếp tốt, ăn uống được, phục hồi vận động và không có bất cứ di chứng thần kinh.
Phục hồi thần kỳ sau cơn “thập tử nhất sinh”, bà H. chia sẻ: “6 ngày hôn mê tỉnh dậy tôi mới biết mình còn sống. Gia đình kể lại tôi mới biết rằng mình đã chết lâm sàng, may mắn được các y bác sĩ Bệnh viện tỉnh cấp cứu bằng kỹ thuật hiện đại mà tôi vượt qua cơn nguy kịch. Thực sự các bác sĩ, điều dưỡng khoa Hồi sức tích cực vừa chuyên môn giỏi lại rất chu đáo, nhiệt tình, không nề hà bất cứ việc chăm sóc, vệ sinh cá nhân cho người nằm liệt như tôi. Giờ sức khỏe ổn định, có thể nói chuyện, đi lại và ăn uống bình thường tôi vui mừng vô cùng!”.
Là người trực tiếp điều trị cho bệnh nhân H., Ths.Bs Hà Mạnh Hùng – Trưởng khoa Hồi sức tích cực, chống độc – Thận nhân tạo cho biết: Bị ngừng tuần hoàn trước khi vào viện và hồi phục hoàn toàn như trường hợp bệnh nhân H. là vô cùng may mắn bởi thời gian ngừng tuần hoàn không được xác định chính xác. Nhờ sự phối hợp cấp cứu nhanh chóng của đội ngũ bác sĩ tiếp cận ban đầu cùng sự nỗ lực hết mình của toàn bộ kíp bác sĩ khoa Hồi sức tích cực, nhất là việc kịp thời áp dụng kỹ thuật hạ thân nhiệt đã giúp cứu sống bệnh nhân thoát khỏi “lưỡi hái tử thần”.
Bệnh nhân tỉnh táo, phục hồi tốt sau khi được điều trị bằng kỹ thuật hạ thân nhiệt
Bác sĩ Hùng cho biết thêm: Tình trạng người bình thường đột nhiên ngừng tuần hoàn, mạch không đập, mất ý thức dẫn đến hôn mê nếu không cấp cứu kịp thời có thể dẫn tới tử vong. Với bệnh nhân bị ngừng tuần hoàn một thời gian dù cấp cứu thành công, tim đập trở lại, phục hồi được mạch huyết áp thì tỉ lệ sống sót cũng rất thấp (dưới 10%) do não đã tổn thương nặng. Nếu cứu sống được bằng các biện pháp điều trị tích cực như: cấp cứu ngừng tim, thở máy, cung cấp oxy, sử dụng phối hợp các thuốc… thì bệnh nhân vẫn có nhiều nguy cơ bị mất trí nhớ, liệt, co giật, động kinh, hôn mê bởi di chứng tổn thương não nặng nề. Nhờ kịp thời áp dụng kỹ thuật hạ thân nhiệt trong khoảng thời gian “vàng” mà bệnh nhân ngừng tuần hoàn sẽ có nhiều cơ hội sống, tăng khả năng phục hồi ý thức và vận động tốt hơn như trường hợp của bệnh nhân H. là điển hình”.
Phương pháp hạ thân nhiệt chỉ huy trong cấp cứu ngừng tuần hoàn đã được thực hiện thường quy trên thế giới và hiện triển khai chủ yếu ở một số bệnh viện tuyến trung ương. Đây là lần đầu tiên các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực, chống độc – Thận nhân tạo áp dụng thành công phương pháp hạ thân nhiệt cho bệnh nhân ngừng tuần hoàn và đến nay, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cũng là bệnh viện đầu tiên và duy nhất của Quảng Ninh triển khai thành công kỹ thuật này. Nhờ vậy, giờ đây những bệnh nhân rơi vào tình trạng nguy kịch bị thương tổn não cấp do ngừng tuần hoàn, thương tổn não nặng do bị chấn thương hoặc tai biến mạch não… sẽ được các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh điều trị kịp thời bằng kỹ thuật chuyên sâu, tiên tiến của tuyến trung ương, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, cải thiện sức khỏe người dân trên địa bàn.
