Chuẩn bị tinh thần vững vàng nhưng vẫn bối rối
Đêm 22/1, Khoa Cấp cứu, BV. Chợ Rẫy (TP HCM) vang lên tiếng còi xe cấp cứu, trên xe là 2 bệnh nhân người Trung Quốc có quan hệ cha con. Cả hai được chuyển đến từ BV.huyện Bình Chánh. Triệu chứng ban đầu là sốt nhưng quan trọng hơn, 1 trong 2 người vừa đến từ tâm dịch.
Nghi vấn nhiễm bệnh viêm đường hô hấp do chủng mới của virus corona (nCoV) đang hoành hành ở Trung Quốc, 1 trong 2 bệnh nhân, ông Li Ding (người bố) sinh năm 1954 được cách ly. Tiếp theo đó, người con Li Zichao (sinh năm 1992) cũng được cô lập ở phòng cách ly 2 lớp đã được bố trí trước đó tại khoa Bệnh Nhiệt đới của BV.
30 nhân viên y tế có chuyên môn cao của khoa đã được huy động trở lại để thực hiện việc phân luồng, cách ly và theo dõi, điều trị nhằm không để bệnh phát tán ra ngoài. Lịch trực Tết của khoa dù đã được sắp xếp song vì tính chất quan trọng của các ca bệnh, các nhân viên y tế đã chấp nhận tăng ca. Sau đó không lâu, kết quả xét nghiệm cho thấy cả 2 dương tính.
TS.BS. Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, BV Chợ Rẫy, người trực tiếp điều trị và chỉ đạo điều trị cho 2 bệnh nhân người Trung Quốc mắc nCoV cho biết đây là lần “đánh trận” với nhiều áp lực và cảm xúc nhất mà ông đã từng gặp. “Không nhiều cảm xúc và áp lực sao được khi bệnh do virus corona chủng hoàn toàn mới với độc lực cao, khả năng lây lan cao, lại chưa có phác đồ điều trị. Tình hình căng thẳng nhưng mọi người cố gắng bình tĩnh”, BS.Hùng kể.
Các bác sĩ đang thăm khám cho 2 bệnh nhân người Trung Quốc. Lúc này người con (đứng) đã khỏi bệnh
Kể lại những ngày đầu điều trị, BS. Hùng tâm sự, khó khăn đầu tiên khi điều trị 2 ca bệnh COVID -19 là do chủng virus mới. Dù cùng “gia đình” với corona nhưng corona lần này biến thể khác với dòng corona từng gây SARS và MERS, chúng có độc lực cao, khả năng lây nhiễm giữa người sang người là có và vì lạ nên chưa có phác đồ chính xác.
Người ta chạy ra còn mình “xông” vào
Chưa có phác đồ điều trị cho một chủng virus mới, là một trở ngại, song bên cạnh đó các bác sĩ và nhân viên y tế còn có một khó khăn khác lớn hơn. Đó là việc tiếp cận với bệnh nhân vốn mang mầm bệnh dễ lây lan. Vào thời điểm đó, thông tin các nhân viên y tế ở Vũ Hán bị nhiễm bệnh càng khiến nhân viên tại khoa lo lắng.
“Điều này không khó hiểu, bởi người ta thấy bệnh chạy ra còn mình xông vào, làm sao không khỏi hoang mang. Trên thực tế, trong cương vị trưởng khoa, anh em lo 1 còn tôi lo 10 bởi vừa phải nhìn trước nhìn sau để vừa đảm bảo trang thiết bị, vừa chọn người sao cho ngoài trình độ chuyên môn tốt, có kinh nghiệm, còn phải có tâm tính tốt, có tinh thần xung phong và tâm lý vững vàng. May mắn cho chúng tôi là một số anh em đã chinh chiến khá nhiều trận dịch bệnh đường hô hấp trước đó nên dù có lo lắng xong tinh thần cũng khá vững vàng”.
Có một câu chuyện nhỏ nhưng cũng khiến các bác sĩ cảm kích, đó chính là việc Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn khi đến thăm vào đêm 29 Tết đã không ngần ngại mặc quần áo bảo hộ rồi đi thẳng vào phòng cách ly cùng với lãnh đạo BV để thăm hỏi bệnh nhân. “Việc làm này cực kỳ có ý nghĩa trong việc động viên tinh thần của anh em trong khoa”, BS Hùng nói.
Vừa điều trị vừa thử nghiệm và cái kết đẹp
TS.Hùng cho biết, dù chủng virus nCoV lần này hoàn toàn mới nhưng điều duy nhất các bác sĩ có thể bám víu vào là do chúng cùng dòng corona virus nên đặc tính cũng có những điểm trùng nhau. “Ví dụ như ở nhiệt độ cao, những con virus này không thể sống kéo dài, nên phòng điều trị cho bệnh nhân được chọn là những phòng có thể đón ánh nắng mặt trời thường xuyên”.
Sau gần 1 tuần điều trị, 1 trong 2 bệnh nhân đã âm tính
Ngoài ra, các dung dịch sát khuẩn được chọn dùng để tiếp xúc tại chỗ, vệ sinh môi trường, hoặc cho bệnh nhân và nhân viên y tế súc họng cũng là những loại có sức sát khuẩn cao.Đây chưa phải là bằng chứng xác thực nhưng kết quả cho thấy rất khả quan. “Tại Vũ Hán (Trung Quốc), dù phòng điều trị áp lực âm nhưng do nhiệt độ môi trường khá thấp nên việc tiêu diệt virus sẽ lâu hơn và khó hơn ở BV chúng tôi”, BS. Hùng nhận định.
Về phác đồ nói chung, với bệnh nhân Li Zichao do không có bệnh lý nền nên các bác sĩ đã điều trị triệu chứng, bao gồm hạ sốt, giảm đau, tăng đề kháng… Với bệnh nhân Li Ding do có nhiều bệnh lý nền như tim mạch, huyết áp, đái tháo đường nên phải điều chỉnh đường huyết, theo dõi huyết áp thường xuyên.
Do thế giới chưa có loại thuốc kháng virus nào diệt hẳn được virus corona chủng mới mà chỉ chống việc nhân virus lên và tránh lây lan rộng, chính vì thế BV đã áp dụng tất cả các biện pháp dùng kháng virus kháng sinh chung, sau đó qua xét nghiệm và theo dõi của từng bệnh nhân, BV đã có biện pháp riêng cho từng người.
Hiện tại mỗi ngày, do tiến trình bệnh đã cải thiện nên trước đây các bệnh nhân được khám 4 lần/ngày thì bây giờ mỗi ngày còn 3 lần.Bên cạnh đó nhân viên y, điều dưỡng lấy sinh hiệu 4 lần/ngày, 3 lần đưa cơm nước và phục vụ toàn bộ cho bệnh nhân.Các nhân viên y tế cũng vào hỗ trợ cho bệnh nhân tập thở và tập đi lại.
Đến thời điểm này, việc phòng chống nCoV nói chung và tinh thần các BS, nhân viên y tế BV Chợ Rẫy nói riêng vẫn vững vàng. Toàn bộ nhân viên y tế đều khỏe mạnh, không ai có dấu hiệu bị lây nhiễm bệnh.
Trước những cố gắng của tập thể lãnh đạo BV, lãnh đạo các khoa, bác sĩ điều trị, điều dưỡng và nhân viên y tế, ngày 29/1/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc quyết định khen thưởng các y bác sĩ BV Chợ Rẫy vì đã nỗ lực cấp cứu và điều trị, điều trị thành công cho bệnh nhân người Trung Quốc mắc viêm đường hô hấp cấp do virus nCoV.
BS.CKII. Nguyễn Tri Thức, Giám đốc BV Chợ Rẫy thay mặt cán bộ công nhân viên chức của BV cảm ơn Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và lãnh đạo Bộ Y tế đã có những chỉ đạo khẩn cấp kịp thời trong công tác phòng chống nCoV. Chính từ chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, Bộ Y tế và cả hệ thống chính trị vào cuộc nên đến thời điểm này, việc phòng chống nCoV nói chung và tại BV Chợ Rẫy nói riêng mới vững vàng. “Đây là thành tích chung của cả ngành y tế chứ không riêng gì của BV Chợ Rẫy” - BS. Thức phân tích.
Sáng ngày 4/2, sau 4 lần kiểm tra cho kết quả âm tính với virus, Li Zichao đã được cho xuất viện. Riêng bệnh nhân Li Ding sức khỏe cải thiện theo chiều hướng tốt, bệnh nhân có thể tập đi lại, tập thở, ăn uống được.
Nhận xét về trường hợp bệnh nhân Li Ding hiện vẫn đang còn dương tính với nCoV, TS. Hùng cho rằng theo kinh nghiệm vòng đời của virus SARS, MERS trước đây, các bệnh nhân nếu được điều trị tốt thời gian tự giới hạn khoảng 7 ngày - 10 ngày. Ở bệnh nhân này, căn cứ vào thời gian hết sốt đã hơn 3 ngày cho thấy lượng virus đã yếu đi.
“Xét về lý thuyết, bệnh nhân có thể âm tínhvới virus trong khoảng 48 giờ tới, tuy nhiên, do người bệnh đã ngoài 60 tuổi, lại có cơ địa có quá nhiều bệnh lý nền nên vẫn phải theo dõi và tiếp tục điều trị chứ chưa thể khẳng định chính xác”, TS. Hùng nói.