Trên thực tế, Botulinum type A được ứng dụng nhiều trong chuyên ngành da liễu, từ thẩm mỹ đến điều trị các bệnh lý. Người dân thường biết đến kỹ thuật tiêm botox để làm đẹp, thon gọn mặt, lấy lại nét thanh xuân. Đây chính là Botulinum toxin. Từ năm 1992, Botulinum toxin đã được cho phép đưa vào sử dụng trong thẩm mỹ.
BS. Nguyễn Quang Minh - Phó trưởng Khoa Nghiên cứu và Ứng dụng Công nghệ Tế bào gốc, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, hiện có 7 type Botulinum toxin (A, B, C, D, E, F và G), tuy nhiên chỉ hai type A và B được ứng dụng trong y học.
Botulinum là độc tố thần kinh cực mạnh, có thể khiến cơ bị tê liệt và tử vong nếu không điều trị kịp thời dù chỉ sử dụng một liều rất nhỏ. Đây là chất độc khiến nhiều bệnh nhân nhập viện điều trị gần đây sau khi ăn Pate chay (trước đó có Pate Minh Chay) khiến nhiều người lo lắng.
Song, chuyên gia da liễu khẳng định, ngộ độc mà các bệnh nhân gặp phải là do vi khuẩn Clostridium Botulinum type B gây ra. Người ăn phải độc tố Botulinum type B dễ dẫn đến liệt tất cả các cơ, thậm chí tử vong.
Còn Botulinum dùng trong làm đẹp ở Việt Nam là type A - loại có độc lực thấp nhất, chỉ gây yếu cơ nơi tiêm. Trong thẩm mỹ, có đến 95% sử dụng Botulinum type A, chỉ khi cơ thể bệnh nhân kháng type A mới chuyển sang các type khác.
Botulinum toxin được cho phép đưa vào sử dụng trong thẩm mỹ. Ảnh minh họa.
"Độc tố type A ứng dụng nhiều trong thẩm mỹ, đã được bào chế tinh khiết, hàm lượng đo đếm được, đảm bảo an toàn, thường được tiêm vào các vùng da có nếp nhăn động như trán, quanh mắt, thon gọn góc hàm, bắp chân.
Ngoài ra, vài năm gần đây, Botulinum toxin được ứng dụng phổ biến tại các bệnh viện chuyên ngành da liễu từ thẩm mỹ đến điều trị các bệnh lý như tăng tiết mồ hôi bàn tay, vùng nách, các nếp nhăn trên trán mày, tiêm thon gọn hàm, vai, bắp chân..."- BS. Minh chia sẻ.
Cẩn trọng với các biến chứng khi làm đẹp không an toàn
Thời gian gần đây, số lượng bệnh nhân đến BV Da liễu Trung ương để tiêm Botulinum toxin làm đẹp ngày càng nhiều, trong 2 tháng nay có hơn 60 bệnh nhân đến tiêm botox để làm đẹp. Tuy nhiên, theo BS. Minh, dù Botulinum type A an toàn trong làm đẹp nhưng tuyệt đối không được lạm dụng và dùng quá liều khuyến cáo.
Mới đây, trong quá trình điều trị, các bác sĩ đã gặp phải trường hợp nữ bệnh nhân 30 tuổi, bị biến chứng nặng nề sau khi tiêm botox không rõ xuất xứ được vài ngày. Khi nhập viện, kết quả siêu âm cho thấy tổ chức dưới da có ổ dịch, xung quanh có thâm nhiễm viêm rộng. Các bác sĩ phải rạch để thoát mủ xanh vàng, kê thuốc kháng sinh dài ngày để kiểm soát nhiễm khuẩn vì bệnh nhân bị áp xe vùng má. Dự kiến bệnh nhân sẽ phải dùng thuốc kháng sinh kéo dài đến 3 tháng.
Bệnh nhân bị biến chứng nặng sau tiêm botox không an toàn.
Đây là trường hợp điển hình khi làm đẹp thiếu an toàn dẫn đến hậu quả nặng nề. Các bác sĩ cho biết, hiện nay chỉ có một số nước trên thế giới sản xuất botox như Mỹ, Pháp, Đức, Hàn Quốc... với nhiều công nghệ khác nhau. Việt Nam hoàn toàn nhập botox từ nước ngoài, mỗi loại botox có điều kiện bảo quản riêng, có loại phải để trong nhiệt độ thấp, do vậy khi nhập về phải đảm bảo được yếu tố an toàn.
Chính vì vậy, với hàng xách tay trôi nổi, thậm chí nhập chính hãng nhưng không được bảo quản đúng cách có thể làm botox biến đổi, khi tiêm vào người có thể bị ảnh hưởng.
Các biến chứng nhỏ hay gặp khi tiêm botox thẩm mỹ có thể gặp như vết bầm tím, phù nề hoặc đau tại chỗ tiêm, áp xe, mắt mờ, sưng nề, đau đầu, buồn nôn... Biến chứng nguy hiểm song ít gặp hơn, bao gồm sa mí mắt và chân mày, có thể kéo dài từ hai đến ba tháng, hay ngộ độc lan sang các cơ quan lân cận khu vực thẩm mỹ.
Dù an toàn, Botulinum type A cũng không được lạm dụng và dùng quá liều khuyến cáo. Ảnh minh họa.
Chuyên gia da liễu cảnh báo, Botulinum type A vẫn có thể gây ngộ độc nếu tiêm tại các cơ sở không an toàn, nhân viên không được đào tạo bài bản. Tùy vào liều lượng, bệnh nhân có thể bị ảnh hưởng cấu trúc, chức năng của bộ phận được tiêm. Trong ngộ độc Botulinum type A, thời gian sẽ ảnh hưởng dao động từ 4-6 tháng tùy từng người, sau đó các cơ sẽ trở lại hoạt động bình thường.
Một vấn đề nữa là tiêm Botulinum làm đẹp phải tiêm nhắc lại vì hiệu quả hoạt động của cơ sẽ hết cũng trong thời gian nhất định. Đây cũng được xem là thuốc và phải phụ thuộc vào tiêu chuẩn của các nước nên sẽ có những chỉ định, phương pháp tiêm tùy thuộc vào quy định của mỗi quốc gia.
