Phụ nữ Trung Hoa xưa tin rằng ngọc trai có thể xóa nếp nhăn, cho sóng mắt long lanh và tăng cường sức khỏe. Ngọc trai được xem là bí quyết cho sắc đẹp ngọc ngà của các mỹ nhân Trung Hoa như Võ Tắc Thiên, Dương Quý Phi, Từ Hi Thái Hậu... Gần đây, phương thức làm đẹp này được nhiều sa-lông làm đẹp cũng như chị em phụ nữ áp dụng. Tuy nhiên từ công thức trong truyền thuyết đến thực tế lại là một khoảng cách...
Bí quyết làm đẹp và chăm sóc sức khỏe từ Trung Hoa
Công dụng làm đẹp kỳ diệu của bột ngọc trai vốn được truyền lại từ xa xưa. Nhưng, ngày nay, ít người biết rằng ngọc trai hay bột ngọc trai được các “thần y” ngày xưa dùng để dưỡng nhan bên ngoài và cả bên trong cho các bậc vương hậu bắt buộc phải là ngọc trai trắng và là loại ngọc trai toàn xà cừ. Để có bột ngọc trai tốt, trước hết phải chọn loại ngọc tinh khiết, khử trùng rồi nghiền thành bột mịn, sau đó bảo quản trong lọ thủy tinh hoặc sứ để giữ nguyên được công dụng của bột ngọc trai. Trong các quảng cáo về phương thức chăm sóc da, ngọc trai không chỉ được đắp trực tiếp lên da, mà nó còn dùng để dưỡng thần, tăng cường sự phát triển trí óc, làm mắt sáng và long lanh hơn. Bột ngọc trai tự nhiên có tác dụng làm sạch và làm trắng da, duy trì làn da mịn màng, tăng độ đàn hồi, giảm vết nhăn cho da, ngăn ngừa lão hóa, làm săn chắc cơ mặt.
“Thần dược” bán giá bình dân
Chính vì được coi là “thần dược” mà bột ngọc trai được nhiều phụ nữ tin dùng để làm đẹp, thậm chí các bà bầu còn rỉ tai nhau uống bột ngọc trai để bổ sung canxi và điều trị một số bệnh lý khác. Chị Yến (Tây Hồ - Hà Nội) mới mua ba túi bột ngọc trai “ngoại nhập” cho biết: “Đang có bầu em bé, nghe mọi người nói bột ngọc trai bổ sung canxi và tốt cho sức khỏe cả mẹ và bé nên tôi đã nhờ người mua từ Hàn Quốc giá 1.000.000 đồng/túi. Ở Việt Nam cũng có bán nhưng thấy bảo chất lượng không đáng tin”. Cô Hải Thanh (Linh Đàm - Hà Nội) cũng được người quen giới thiệu về loại bột “tiên” này. “Người ta nói ngọc trai chứa nhiều canxi, protein, các chất vi lượng và nhiều loại acid amin, có tác dụng dinh dưỡng cao nên tôi cũng mua về dùng vì nghe đâu sẽ giúp cho cơ thể hưng phấn, đầu óc minh mẫn, giảm mệt mỏi”. Cô Thanh còn được giới thiệu bột ngọc trai giúp quý bà, quý cô “nồng nàn” hơn... “Thực hư không biết thế nào nhưng rõ ràng, thời xa xưa, bột ngọc trai chỉ dùng cho vua chúa nên tôi cũng tin là nó rất tốt”, cô Thanh nói thêm. Tuy nhiên, theo khảo sát của PV, trên các “chợ mỹ phẩm” trực tuyến có rất nhiều shop rao bán bột ngọc trai quảng cáo là “chất lượng cao” nhưng lại có giá rất rẻ, chỉ khoảng vài ba trăm nghìn đồng, thậm chí còn thấp hơn nữa (?!). PV đem thắc mắc này hỏi chị Phan Thị Hoài Thu, chủ một hãng chuyên kinh doanh nguyên liệu làm mỹ phẩm bột ngọc trai cao cấp, chị cho biết, loại bột ngọc trai nguyên chất, chất lượng cao có giá tới cả trăm triệu đồng/kg. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay có rất nhiều nơi bán bột ngọc trai với giá vài trăm nghìn/g. Thậm chí, các shop bán hàng online còn bán bột ngọc trai siêu rẻ, chỉ khoảng 250.000đ/lọ hoặc thậm chí giá nào cũng bán, có thể là do người sản xuất đã sử dụng cả vỏ trai và tạp chất để nghiền cùng với ngọc trai để cho ra loại bột có chất lượng kém, giá rẻ hơn rất nhiều, nhưng theo chị Thu, khi mua và sử dụng, người tiêu dùng nên cẩn trọng với những loại bột được quảng cáo là bột ngọc trai này. Nếu sử dụng phải bột ngọc trai giả thì không những không tốt cho nhan sắc mà thậm chí nếu uống vào có thể gặp nhiều nguy hiểm.
Bột ngọc trai giả: Hậu quả khó lường
Các chuyên gia mỹ phẩm và y khoa đều khuyến cáo người tiêu dùng không nên sử dụng tùy tiện loại bột ngọc trai không rõ nguồn gốc, bởi đa phần bột ngọc trai bán trôi nổi trên mạng đều là bột ngọc trai giả, rất có thể khiến người dùng bị dị ứng bởi những tạp chất có lẫn trong thứ bột này.
Theo TS.DS. Hoàng Thị Hồng Khanh (Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh), trong bột ngọc trai có chứa cacbonat canxi (CaCO3) nhưng để được sử dụng trong y tế và thực phẩm, CaCO3 phải có độ an toàn rất cao, đảm bảo tiêu chuẩn về độ tinh khiết (thành phần kim loại nặng không quá mức quy định) và hàm lượng chất này phù hợp với nhóm đối tượng sử dụng. Cho đến nay các y chứng chính thống của cả Đông y lẫn Tây y đều chưa ghi nhận tác dụng uống trong của bột ngọc trai giúp cải thiện khí sắc, trạng thái dinh dưỡng của da, ngăn ngừa lão hóa, cũng như cải thiện sức khỏe tình dục như các lời đồn... Trái lại, với thành phần chủ yếu là CaCO3, nếu tùy tiện sử dụng sẽ rất dễ bị quá liều và dùng thường xuyên lâu dài có thể dẫn đến nguy cơ thừa canxi, gây các biến chứng như ăn không ngon miệng, táo bón, buồn nôn, mệt mỏi, đau cơ, đau xương, tiểu nhiều làm mất nước... Nếu quá thừa, lượng canxi không hấp thụ hết có thể tích tụ gây vôi hóa thận, sỏi mật, giảm chức năng thận, giảm hấp thu các chất khoáng khác như sắt, kẽm, magiê, photpho... tăng canxi trong máu. Chưa kể, nếu mua nhầm bột ngọc trai giả, sử dụng thành phần CaCO3 không đáp ứng mức độ tinh khiết để dùng trong y tế, thực phẩm... người uống còn có thể gặp nhiều nguy hiểm khó lường khác nữa. Vì vậy, nếu sử dụng bột ngọc trai làm mỹ phẩm thì nên tìm hiểu kỹ về nguyên liệu rồi mới quyết định dùng hay không sử dụng nguyên liệu đó. Còn nếu muốn sử dụng bột ngọc trai để chăm sóc sức khỏe bên trong thì nên đến những nơi bán có uy tín và tốt nhất nên sử dụng theo chỉ định của bác sĩ, tránh tùy tiện dùng kẻo chuốc họa vào thân. TS.DS. Hoàng Thị Hồng Khanh khuyến cáo.
Trần Trung Việt
