Ngày 7-12-2017 bé Nguyễn Thảo L., 3 tuổi, nhà ở Phường 9, Mỹ Tho, Tiền Giang được mẹ đưa vào phòng khám nhi vì trên da nổi bóng nước quá nhiều, ngứa ngáy, khó chịu. Mẹ cháu cho biết, cháu L. bị bệnh 3 ngày, mới đầu sốt nhẹ, sau đó hết sốt mà trên da nổi mụn nước ngày càng nhiều, gia đình lo lắng không biết có phải đó là dấu hiệu bé đang bị bệnh nặng không?
Bàn tay cháu L. bị nổi bóng nước.
Tại bệnh viện, sau khi khám toàn thân cho cháu L., bác sĩ nhận thấy bệnh nhi ngoài các mụn nước nổi nhiều trên da ra, không có triệu chứng nào khác kèm theo như: sốt cao, giật mình nhiều, khóc quấy... nên đưa ra kết luận là cháu chỉ bị tay chân miệng độ 1, là độ nhẹ nhất, theo dõi tại nhà khoảng một tuần, nếu không có biến chứng gì thì cháu sẻ khỏi, các nốt phồng nước tự động khô đi và hoàn toàn không để lại sẹo.
Về chuyên môn, bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm lây từ người sang người qua đường tiêu hóa, dễ gây thành dịch do vi rút đường ruột gây ra. Hai nhóm tác nhân gây bệnh thường gặp là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (EV71). Vi rút xâm nhập vào tế bào niêm mạc miệng hoặc ruột non, sau 24 giờ thì vi rút đi vào các hạch bạch huyết vùng hồi tràng, sinh sôi nảy nở tại đây, khi phát triển tăng số lượng trong thời gian 3-7 ngày thì vi rút tràn vào máu gây nên bệnh cảnh sốt, kém ăn, khó chịu và đau họng. Vi rút có ái lực với da và niêm mạc, nên nó tập trung ở vùng này, gây tổn thương tại chỗ như nổi bóng nước ở miệng, loét miệng, bóng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, mông, gối... Nếu không có biến chứng, các tổn thương này từ từ lặn trong vòng từ 7-10 ngày mà không để lại sẹo.
Một số trường hợp vi rút tấn công lên não sẽ gây biến chứng nguy hiểm như viêm não - màng não, nếu phản ứng viêm trở nên quá mức có thể dẫn đến viêm cơ tim, phù phổi cấp. Các trường hợp nặng thường do EV71 có thể gây biến chứng cao (31%) so với loại Coxsackievirus (4%). Những cháu có bất cứ triệu chứng nguy hiểm nào xuất hiện khi bị mắc bệnh tay chân miệng như: sốt cao ≥ 39 độ C, hoặc sốt trên 2 ngày, thở nhanh, khó thở, giật mình, lừ đừ, run chi, quấy khóc, bứt rứt khó ngủ, nôn nhiều, đi loạng choạng, da nổi bông tím, vã mồ hôi, tay chân lạnh, co giật, hôn mê thì phải vào bệnh viện ngay.
Ngoài ra, các cháu bị bệnh tay chân miệng mà còn nhỏ dưới 12 tháng tuổi hay các cháu có kèm theo bệnh khác như: tim bẩm sinh, suyễn, viêm thận... thì cân nhắc cho nhập viện sớm để theo dõi biến chứng.
Như vậy bệnh tay chân miệng chỉ nổi nhiều bóng nước thì không phải là dấu hiệu nặng, mà đôi khi chỉ cần một dấu hiệu là sốt cao thôi cũng là nguy hiểm cảnh báo chúng ta biết bệnh đang trở nặng.
