Theo PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên- Thứ trưởng Bộ Y tế, trước tình trạng kháng thuốc đang trở nên nghiêm trọng với nhiều chủng vi khuẩn đã kháng nhiều loại kháng sinh kể cả kháng sinh thế hệ mới. Trong khi đó việc sử dụng kháng sinh không thích hợp, lạm dụng kháng sinh, điều trị kháng sinh khi không mắc bệnh lý nhiễm khuẩn… đã làm gia tăng tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn gây bệnh, tạo ra sự khan hiếm, thiếu hụt các thuốc kháng khuẩn mới, đặc biệt là thuốc để điều trị cho người bệnh nhiễm vi sinh vật đa kháng, do đó Bộ Y tế đã quyết định thành lập đơn vị Giám sát kháng thuốc Quốc gia.
Đơn vị Giám sát kháng thuốc Quốc gia trực thuộc Bộ Y tế gồm 8 thành viên do PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh làm Giám đốc. Đơn vị Giám sát kháng thuốc Quốc gia có nhiệm vụ chỉ đạo, điều hành, triển khai các hoạt động phòng, chống kháng thuốc; theo dõi, kiểm tra, giám sát, đánh giá và định kỳ tổng kết, báo cáo, đề xuất các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động phòng chống kháng thuốc cho lãnh đạo Bộ Y tế.
Trước đó, thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về chống kháng thuốc giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2020, Bộ Y tế đã thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống kháng thuốc và thành lập 9 tiểu ban giám sát kháng thuốc. Bộ Y tế cũng đã ban hành nhiều văn bản pháp quy về hoạt động dược lâm sàng; kê đơn, sử dụng thuốc trong điều trị; thông tin thuốc; kiểm chuẩn xét nghiệm; kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện; xây dựng tài liệu hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, hướng dẫn sử dụng kháng sinh; thường xuyên tổ chức hội thảo, tập huấn, đào tạo liên tục cho cán bộ y tế để nâng cao trình độ, kỹ năng về thực hành kê đơn thuốc tốt, thực hành dược lâm sàng, đẩy mạnh hoạt động của Hội đồng thuốc và điều trị.
Thói quen sử dụng kháng sinh bữa bãi gây ra tình trạng kháng thuốc phổ biến hiện nay Ảnh Internet
Một khảo sát năm 2010 về việc bán thuốc kháng sinh tại gần 3.000 hiệu thuốc vùng nông thôn và thành thị các tỉnh phía Bắc cho thấy nhận thức về kháng sinh và kháng kháng sinh của người bán thuốc và người dân còn thấp. Có đến 88% thuốc kháng sinh được mua mà không cần kê đơn. Loại thuốc này đóng góp đến gần 14% ở thành thị và khoảng 19% ở nông thôn trong tổng doanh thu của hiệu thuốc. Đáng chú ý, nhiều người mua kháng sinh để điều trị ho- tỷ lệ này ở thành thị lên đến gần 32%.
Nghiên cứu của Tổ chức Y tế giới mới đây tại Việt Nam cũng cho thấy trong số 10 loại thuốc được dùng biến nhất thì tỷ lệ tiêu dùng kháng sinh là cao nhất, trong đó kháng sinh thế hệ thứ 3 nằm trong đầu danh sách. Nhu cầu thực phẩm gia tăng, sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi cũng ở mức báo động. Nghiên cứu vào năm 2013 cho thấy có đến 45 loại kháng sinh được người nông dân sử dụng để điều trị, dự phòng và thúc đẩy tăng trưởng...
T.Bình