Bộ Y tế đưa ra 2 phương án về mô hình tổ chức giám định pháp y tại địa phương

01-10-2025 06:32 | Y tế

SKĐS - Bộ Y tế đã có văn bản gửi Ủy ban nhân dân tỉnh/thành phố; Các Bộ Công an, Bộ Nội vụ về mô hình tổ chức giám định pháp y tại địa phương.

Trong văn bản của Bộ Y tế do Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên ký ban hành cho hay, Bộ Tư pháp hiện đang làm đầu mối sửa đổi Luật Giám định tư pháp, trong đó dự kiến có nội dung liên quan đến mô hình tổ chức lại cơ quan pháp y tại địa phương.

Bộ Tư pháp đã có Công văn số 5504/BTP-BTTP gửi Bộ Y tế về việc nghiên cứu, đề xuất mô hình tổ chức lại cơ quan pháp y tại địa phương, với nội dung cụ thể như sau:

Tại Dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi):

Khoản 1 Điều 15 về hệ thống, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của tổ chức giám định tư pháp công lập đang dự thảo như sau:

"1. Tổ chức giám định tư pháp công lập trong lĩnh vực pháp y bao gồm:

a) Viện Pháp y quốc gia trực thuộc Bộ Y tế;

b) Viện Pháp y quân đội trực thuộc Bộ Quốc phòng;

c) Trung tâm giám định pháp y trực thuộc Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an;

d) Trung tâm pháp y tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trực thuộc Sở Y tế.

Bộ Y tế đưa ra 2 phương án về mô hình tổ chức giám định pháp y tại địa phương- Ảnh 1.

Bộ Y tế đã có văn bản gửi Ủy ban nhân dân tỉnh/thành phố; Các Bộ Công an, Bộ Nội vụ về mô hình tổ chức giám định pháp y tại địa phương.

Căn cứ nhu cầu về giám định pháp y và điều kiện thực tế tại địa phương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xem xét, quyết định thành lập Trung tâm pháp y tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trực thuộc Sở Y tế".

- Tại khoản 3, khoản 4 Điều 15. Tổ chức giám định tư pháp công lập trong lĩnh vực kỹ thuật hình sự đang quy định:

"3. Tổ chức giám định tư pháp công lập trong lĩnh vực kỹ thuật hình sự bao gồm a) Viện Khoa học hình sự trực thuộc Bộ Công an;

b) Phòng giám định kỹ thuật hình sự thuộc Bộ Quốc phòng;

c) Phòng giám định kỹ thuật hình sự thuộc Viện kiểm sát nhân dân tối cao;

d) Phòng kỹ thuật hình sự thuộc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

4. Phòng giám định kỹ thuật hình sự thuộc Viện kiểm sát nhân dân tối cao quy định tại điểm c khoản 3 Điều này thực hiện giám định về âm thanh, kỹ thuật số và điện tử.

Phòng kỹ thuật hình sự thuộc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định tại điểm d khoản 3 Điều này được thực hiện giám định pháp y tử thi và giám định pháp y thương tích".

Một số phương án về mô hình giám định pháp y tại địa phương

Theo đó, Luật Giám định tư pháp năm 2012 giao Bộ Y tế là cơ quan quản lý nhà nước về giám định pháp y. Qua nhiều năm chỉ đạo và theo dõi hoạt động của hệ thống giám định pháp y và trên cơ sở báo cáo của các địa phương; tại Công văn 6660/BYT-KCB, Bộ Y tế đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh/thành phố, Bộ Công an, Bộ Nội vụ cho ý kiến đối với một số phương án về Mô hình giám định pháp y tại địa phương, cụ thể như sau:

Phương án

Nội dung

Phương án 1: Giữ nguyên mô hình theo Luật Giám định tư pháp 2012

- Tổ chức thực hiện tại địa phương:

  • Trung tâm Pháp y trực thuộc Sở Y tế: Thực hiện giám định pháp y tử thi và giám định pháp y thương tích.
  • Bộ phận pháp y thuộc Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh: Thực hiện giám định pháp y tử thi.

- Ưu điểm:

Sau khi sáp nhập tỉnh/thành, nguồn lực (nhân lực, cơ sở vật chất, kinh phí) tại ngành Y tế và Công an tăng tối thiểu gấp đôi, thuận lợi cho việc tiếp nhận, thực hiện trưng cầu.

Hệ thống giám định pháp y duy trì ổn định, phù hợp sau khi đã thực hiện chia tách, sáp nhập trước ngày 01/7/2025.

- Hạn chế:

Việc tồn tại song song 02 tổ chức cùng thực hiện giám định pháp y có thể dẫn đến lãng phí nguồn lực, nhất là ở những địa phương có ít vụ việc giám định hàng năm.

Phương án 2: Theo dự thảo Luật Giám định tư pháp (sửa đổi)

- Tổ chức thực hiện tại địa phương:

  • Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố căn cứ nhu cầu thực tế để quyết định thành lập Trung tâm Pháp y trực thuộc Sở Y tế.
  • Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc Công an tỉnh: Thực hiện giám định pháp y tử thi và giám định thương tích.

- Ưu điểm:

Trao quyền chủ động cho địa phương trong việc quyết định mô hình tổ chức phù hợp.

- Hạn chế:

  • Có thể dẫn đến sự không thống nhất trên toàn quốc nếu mỗi địa phương quyết định khác nhau.
  • Ở địa phương không thành lập Trung tâm Pháp y, khi xảy ra nhiều vụ việc có thể không đáp ứng kịp thời hoặc phải gửi đi nơi khác, phát sinh thêm chi phí và khó khăn.
  • Nếu cả pháp y ngành Y tế và ngành Công an cùng thực hiện giám định tử thi và thương tích, tình trạng lãng phí nguồn lực sẽ tiếp tục diễn ra (nhiều Trung tâm Pháp y hiện nay mỗi năm chỉ giám định dưới 50 ca tử thi).

Bộ Y tế đề nghị UBND tỉnh/thành phố, Bộ Công an, Bộ Nội vụ góp ý lựa chọn 01 trong 02 phương án trên. Văn bản góp ý gửi về Bộ Y tế trước ngày 05/10/2025 để tổng hợp, báo cáo.

Ý kiến của bạn