Đề xuất này nằm trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 77/2013 và Nghị định số 117/2020 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, hiện đang được Bộ Y tế đưa ra lấy ý kiến.
Theo dự thảo, Bộ Y tế đề xuất bổ sung Điều 26a vào Nghị định 117/2020, quy định phạt tiền từ 3-5 triệu đồng đối với hành vi sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các loại thuốc lá thế hệ mới khác. Đồng thời, người vi phạm còn bị buộc tiêu hủy tang vật vi phạm.
Ngoài ra, dự thảo còn quy định phạt tiền từ 5-10 triệu đồng với hành vi biết rõ người khác sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới tại địa điểm do mình quản lý nhưng không ngăn cản hoặc không báo cho cơ quan có thẩm quyền.
Bộ Y tế vừa đề xuất mức phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với hành vi biết rõ người khác sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hoặc các loại thuốc lá thế hệ mới tại địa điểm thuộc quyền quản lý, chiếm hữu của mình nhưng không ngăn cản hoặc không báo cho cơ quan chức năng.
Bộ Y tế cho biết hiện nay chưa có quy định xử phạt đối với hành vi "chứa chấp" và "sử dụng" thuốc lá điện tử. Việc bổ sung chế tài này nhằm lấp khoảng trống pháp lý và tạo cơ sở để các cơ quan thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm một cách hiệu quả.
Mức phạt được đề xuất dựa trên rà soát các nghị định hiện hành của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính và kiến nghị của các bộ, ngành liên quan. Theo Bộ Y tế, mức phạt từ 3-5 triệu đồng là tương ứng với một số hành vi vi phạm nghiêm trọng khác, như khai thác tàu bay trái quy định.
Theo kết quả điều tra tại 34 tỉnh, thành năm 2020, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở người trưởng thành (từ 15 tuổi trở lên) đã tăng 18 lần, từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020. Tỷ lệ cao nhất rơi vào nhóm tuổi từ 15-24 (7,3%), tiếp theo là nhóm 25-44 tuổi (3,2%) và 45-64 tuổi (1,4%). Đặc biệt, xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang lan rộng trong giới thanh thiếu niên và trẻ em gái.
Bộ Y tế cảnh báo đây là dấu hiệu đáng lo ngại khi các sản phẩm này không chỉ gây nghiện nicotine mà còn bị lợi dụng để pha trộn ma túy, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể chất và tinh thần của thế hệ trẻ. Năm 2023, đã có 1.224 người nhập viện do ngộ độc hoặc mắc bệnh liên quan đến thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Bà Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho biết, thuốc lá điện tử đang trở thành một mối nguy hại nghiêm trọng đối với sức khỏe của thế hệ trẻ. Điều này không chỉ gây nghiện nicotine mà còn là cửa ngõ dẫn đến các loại ma túy nguy hiểm khác.
Trước đó, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã thông qua nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ năm 2025. Nghị quyết này nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ, trước tác hại của thuốc lá điện tử.
Bộ Y tế cũng đã có kế hoạch triển khai các biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với các hành vi vi phạm. Ngoài việc xử phạt, các cơ quan chức năng sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và tuyên truyền để nâng cao nhận thức cộng đồng về các mối nguy hại từ thuốc lá điện tử.
Điều này cũng góp phần bảo vệ một thế hệ trẻ khỏe mạnh và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến thuốc lá và ma túy.
