Bộ Y tế vừa có công văn gửi Bộ Giáo dục và đào tạo (GD-ĐT) về việc tăng cường kiểm tra, ngăn ngừa sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới (bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha) tại các cơ sở giáo dục.
15.500 loại hương liệu được sử dụng để sản xuất thuốc lá điện tử
Bộ Y tế cho biết, hiện nay trên thị trường Việt Nam đang xuất hiện nhiều sản phẩm thuốc lá mới. Trong đó, phổ biến nhất là thuốc lá điện tử (rlectronic nicotine delivery - ENDs), thuốc lá nung nóng (heated tobacco product - HTPs), shisha...
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), để sản xuất các sản phẩm thuốc lá điện tử có khoảng 15.500 loại hương liệu được sử dụng. Trong đó, rất nhiều loại hương liệu độc hại và chưa được đánh giá toàn diện về mức độ gây hại đối với sức khỏe, các sản phẩm này đều có chất nicotine là chất gây nghiện.
Các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha (gọi chung sản phẩm thuốc lá mới) rất có hại cho sức khỏe cả người hút và người xung quanh. Đây còn là nguyên nhân của nhiều trường hợp ngộ độc nicotine, gây các bệnh về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa.
Thuốc lá điện tử "tấn công" vào nhóm học sinh, người trẻ tuổi. Ảnh minh họa.
Thuốc lá điện tử xâm nhập trường học, ảnh hưởng lối sống giới trẻ
Sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và lối sống của giới trẻ. Nhất là hậu quả lâu dài như rối loạn nhận thức và cảm xúc, giảm khả năng học tập, rối loạn tâm thần.
Những thay đổi do nicotine gây ra trong hệ thần kinh khiến người dùng ở nhóm tuổi này dễ bị nghiện nicotine hơn. Vì thế, ảnh hưởng đến sức khỏe sẽ đến sớm và trầm trọng hơn trong tương lai.
Năm 2019, kết quả điều tra sức khỏe học sinh toàn cầu của WHO thực hiện tại 21 tỉnh, thành cho thấy, tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng lên 2,6% (năm 2015 tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử là 0,2%).
Nghiên cứu do Viện Chiến lược và Chính sách y tế tiến hành năm 2020 cho kết quả tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh lớp 8 - 12 là 8,35%, độ tuổi học sinh lớp 10 - 12 cao hơn với 12,6%.
Thuốc lá điện tử đang xâm nhập vào các trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, sinh viên. Đồng thời, gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội.
Xây dựng môi trường không khói thuốc tại các cơ sở giáo dục
Trước tình hình trên, để ngăn ngừa tình trạng sử dụng các sản phẩm thuốc lá bao gồm cả các sản phẩm thuốc lá mới trong học sinh, sinh viên, giảm thiểu các tổn thất về sức khỏe, kinh tế, xã hội do việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá, thuốc lá mới gây ra trong học sinh, sinh viên và cộng đồng, Bộ Y tế đề nghị Bộ GD-ĐT tiếp tục phổ biến tác hại của thuốc lá và các quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Bên cạnh đó, phổ biến rộng rãi về tác hại của các sản phẩm thuốc lá mới cho học sinh, sinh viên, học viên, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại cơ quan, đơn vị, cơ sở giáo dục. Đặc biệt là xây dựng môi trường không khói thuốc tại các cơ sở giáo dục.
Bộ Y tế đề nghị Bộ GD-ĐT chỉ đạo các Sở GD-ĐT tuyên truyền, phổ biến tác hại của việc sử dụng thuốc lá mới tới sinh viên, học sinh các cấp và tăng cường kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp mua, bán, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha tại các cơ sở giáo dục.
Cùng với đó, Bộ GD-ĐT cần phối hợp với các địa phương thực hiện nghiêm quy định cấm bán thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá mới theo quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá.