Kéo dài trong thời gian gần 3h, tại hội nghị trực tuyến về công tác phòng chống dịch COVID-19 này đã có nhiều chủ đề được các đồng chí lãnh đạo Bộ Y tế, các chuyên gia chia sẻ: Từ nhận định tình hình dịch, những điểm mới về cách ly, xét nghiệm, đến điều trị, hậu cần “đảm bảo theo phương châm 4 tại chỗ” đến công tác tiêm chủng an toàn vắc xin COVID-19.
Hội nghị cũng đã nghe các điểm cầu địa phương báo cáo về công tác phòng chống dịch trên địa bàn, trong đó có cả những để xuất sự hỗ trợ của Bộ Y tế…
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: Các địa phương phải chống dịch cao hơn một mức, chuẩn bị cho tình huống xấu có thể xảy ra Ảnh:Trần Minh
Đồng Nai, Bình Dương và Long An sẽ “nóng bỏng”
Đại diện TP.HCM cho biết từ ngày 9- 15/7, sau một tuần thực hiện chỉ thị 16, TP.HCM ghi nhận 9.451 ca mắc COVID-19 trong cộng đồng được Bộ Y tế công bố và 142 ca tử vong. Trung bình, mỗi ngày thành phố phát hiện 1.305 ca bệnh, đa số ca bệnh được ghi nhận trong khu cách ly, khu phong tỏa. Hiện nay các cơ sở đang điều trị hơn 20.400 ca dương tính, 246 ca đang thở máy, trong đó có 7 trường hợp phải can thiệp ECMO.
Đại diện Đồng Nai cho hay từ ngày 18/6 đến nay, trên địa bàn tỉnh ghi nhận hơn 800 ca mắc, đặc biệt từ đầu tuần này đến nay, số ca bệnh COVID-19 của tỉnh gia tăng nhanh chóng. Điều đáng lo sợ của Đồng Nai hiện nay là dịch bệnh đã lan vào khu công nghiệp. “Hiện nay Đồng Nai đang thực hiện Chỉ thị 16, chúng tôi tập trung trong 8 ngày còn lại phải quyét bằng được tất các các trường hợp F0 trên địa bàn”- đại diện tỉnh Đồng Nai nói.
Đồng Nai hiện có thể xét nghiệm 5.000 mẫu đơn/ ngày, 30.000 – 50.000 mẫu gộp. Đồng Nai có khoảng 1.500 giường điều trị bệnh nhân COVID-19, nhưng hiện đã có trên 800 bệnh nhân điều trị. Do đó, trong ngày hôm nay tỉnh sẽ mở rộng thêm bệnh viện dã chiến số 4, 5 và 6 để có thể nâng công suất giường điều trị lên 3.000.
Đại diện Bình Dương cho biết hiện tỉnh đang có 2.062 F0. Cứ 7-8 ngày, số ca F0 tại Bình Dương tăng gấp đôi. “Ổ dịch Bình Dương ngang ngửa nguy cơ không kém gì TP Hồ Chí Minh vì nhà trọ đan xen khu công nghiệp, ca F0 trong cộng đồng rất nhiều (tại Bình Dương khá nhiều F0 được phát hiện trong sàng lọc tại các cơ sở khám chữa bệnh).
“Số ca F0 trên địa bàn Bình Dương chắc chắn sẽ tăng thêm nhiều trong thời gian tới”- đại diện Bình Dương nhận định và cho biết trong 1 tuần nữa Bình Dương sẽ thêm 3.000 giường và có kế hoạch nâng lên 10.000 giường. Tuy nhiên nếu số lượng bệnh nhân tăng sẽ khó khăn do đang rất thiếu nhân lực: cùng lúc vừa lo nhân lực cách ly điều trị F0, tiêm vắc xin, truy vết điều tra vùng dịch.
Do F0 tăng nhanh, F1 tăng quá nhanh nên tỉnh đã có phương án tăng lên 30.000 cơ sở cách ly F1. BVĐK tỉnh thành lập 2 trung tâm ICU với quy mô 100 giường.
Đại diện Bình Dương cũng đề nghị Bộ Y tế hỗ trợ về máy xét nghiệm, hoá chất xin 200 cán bộ của Trường Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương để phục vụ lấy mẫu trong các khu cách ly, điều trị ban đầu.
"Bình Dương, Đồng Nai, Long An sẽ cực kỳ nóng tới đây, do dó các tổ công tác của Bộ Y tế phải phát huy tích cực vai trò tại địa phương. Nếu các địa phương có đề xuất về nhân lực, liên hệ báo cáo với các đồng chí Thứ trưởng đã được phân công để có điều tiểt phù hợp" – Bộ trưởng nói.
Thực hiện phong toả, giãn cách phải nghiêm “tránh bên ngoài chặt, bên trong lỏng”
Qua kiểm tra thực tiễn công tác phòng chống dịch tại một số địa phương, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh yêu cầu trong các khu phong tỏa phải thực hiện giãn cách thật nghiêm, chốt chặt các cửa ngõ khu phong tỏa, bởi có tình trạng thực tế là chỉ chặt ở cửa ngõ, trong khu phong tỏa giãn cách chưa nghiêm túc, tuyệt đối không để “bên ngoài chặt, bên trong lỏng lẻo”
"Trong các khu cách ly tập trung phải thực hiện nghiêm hướng dẫn của Bộ Y tế, nếu không sẽ dẫn đến nguy cơ lây nhiễm chéo trong khu cách ly tập trung, khu phong tỏa. Các con số hằng ngày có bao nhiêu ca lây nhiễm trong khu cách ly tập trung, khu phong tỏa... là những con số biết nói" - Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nói.
Về cách ly F1 tại nhà, Thứ trưởng Đỗ Xuân đề nghị phải thực hiện nghiêm, chặt chẽ, đảm bảo an toàn mới triển khai.
Về điều trị Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên cũng nêu thực trạng, có những địa phương thiết lập quá “dàn trải” cơ sở điều trị, gây lãng phí nhân lực và trang thiết bị. Nhiều địa phương hiện vẫn chưa kết nối với Trung tâm điều hành hội chẩn bệnh nhân nặng của Bộ Y tế. Cần triển khai ngay việc kết nối này để khi có bệnh nhân nặng có thể xin ý kiến các chuyên gia đầu ngành ngay, tránh bị động.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho rằng “trong giai đoạn này cần tập trung giảm thiểu tác hại của dịch bệnh COVID-19” bằng cách tăng cường hệ thống trang thiết bị, vật tư y tế, nhân lực có chất lượng cho các cơ sở điều trị bệnh nhân nặng. Tuy nhiên các địa phương cũng cần “liệu cơm gắp mắm để có thể trao đổi, hỗ trợ nhau cùng chống dịch tốt nhất. Các địa phương cũng cần chủ động trong mua sắm vật tư, thiêt bị phòng chống dịch”.
Trong điều trị, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn cho hay vẫn đang trong kiểm soát, nhưng một số tỉnh thành tỉ lệ F0 đang theo dõi và có triệu chứng trở nặng tăng lên, đặc biệt TP Hồ Chí Minh, Đồng Tháp... tỉ lệ bệnh nhân đòi hỏi hỗ trợ thở máy, thở oxy, ECMO tăng, một số địa phương vượt quá khả năng ngành y tế…
Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn cũng cho hay, theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Y tế các chuyên gia của Bộ Y tế đã “set up” hai trung tâm hồi sức khu vực miền Đông (tại Đồng Nai) và khu vực miền Tây (TP Cần Thơ), do đó các địa phương cần có sự trao đổi, tránh lãng phí và sử dụng hợp lý nguồn nhân lực hồi sức.
5 chuẩn bị để không lúng túng, hoang mang khi có dịch xảy ra
Phát biểu kết luận hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế cho hay tinh thần chống dịch “phải triển khai các biện pháp một cách nhanh chóng, mạnh mẽ và quyết liệt hơn, quyết tâm hơn để có thể khống chế được dịch bệnh sớm”.
Theo Bộ trưởng, tất cả các hướng dẫn chuyên môn đều đã được trao đổi và có những chỉ đạo phù hợp, tuy nhiên các địa phương phải chuẩn bị cho tình huống, kịch bản xấu. Theo đó, các địa phương chưa có dịch thì phải chuẩn bị ngay, các địa phương đang có dịch phải chuẩn bị cao hơn một mức so với yêu cầu để khi dịch xảy ra không bị bối rối, hoang mang, bị động.
Do đó, các địa phương cần phải có sự chuẩn bị một số điểm sau:
Thứ nhất, phải nâng công suất xét nghiệm và có kế hoạch cụ thể về điều phối- tổ chức cũng như trả kết quả xét nghiệm, tránh lúng túng, không có đầu mối chịu trách nhiệm về vấn đề quan trọng này.
Thứ hai, về cách ly. Các địa phương phải chuẩn bị các cơ sở cho cách ly tập trung. “Bộ Y tế đã có những chỉ đạo rất chặt chẽ về chuyên môn tại các khu cách ly. Do đó, các địa phương phải quyết liệt thực hiện, giảm thiếu tối đa lây nhiễm trong khu cách ly tập trung vì chủng virsu lần này nguy cơ lấy nhiễm rất cao, rất nhanh”- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long lưu ý.
Thứ ba, về điều trị, Bộ Y tế yêu cầu tất cả các địa phương, các bệnh viện hạng 2, hạng 3 phải có hệ thống ô xy. “Về tổng thể chung, chúng ta vẫn đảm bảo, nhưng từng nơi phải tự rà soát lại tình hình sử dụng cũng như khả năng cung ứng có gì khó khăn hay không. Các địa phương cũng phải đảm bảo số giường theo các chỉ đạo của Bộ Y tế”- Bộ trưởng lưu ý.
Các điểm cầu dự hội nghị Ảnh: Trần Minh
Thứ tư, về máy, trang thiết bị phục vụ chống dịch. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh quan điểm “4 tại chỗ”. Các địa phương phải chuẩn bị các loại máy cơ bản nhất gồm: Máy thở. Bộ Y tế đã cấp máy thở cho các địa phương, do đó yêu cầu các địa phương tăng cường đào tạo tập huấn sư dụng máy thở. Nếu địa phươg nào chưa sử dụng đến, báo lại Bộ Y tế, để Bộ thu hồi điều chuyển đến địa phương khác đang có nhu cầu.
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng lưu ý, các bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh hạng 1 trở lên phải có trung tâm cấp cứu, hồi sức tích cực đối với bệnh nhân nặng và nguy kịch, trong đó có hệ thống máy ECMO, máy lọc máu và một số trang thiết bị khác. Không phải ECMO với mọi tuyến. Đối với các cơ sở tiếp nhận điều trị bệnh nhân COVID-19 không có triệu chứng, không nhất thiết phải trang bị những thiết bị quá chuyên sâu, quá nhiều. “Chúng ta phải làm sao sử dụng trang thiết bị vừa hiệu qủa, vừa tiết kiệm”- Bộ trưởng nói.
Thứ năm, các địa phải tiếp tục đào tạo, tập huấn về chuyên môn: lấy mẫu, xét nghiệm, điều trị, tiêm chủng “để chuẩn bị cho tình huống xấu có thể xảy ra”.
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng lưu ý “gắn trách nhiệm của chính quyền cơ sở, vai trò cấp uỷ và bài học huy động tất cả các lực lượng, người dân tham gia chống dịch. Có như thế mới thành công trong chống dịch được”