Bộ trưởng Đào Hồng Lan: Quyết liệt phân cấp, phân quyền và cắt giảm thủ tục hành chính về y tế

Tại Hội nghị toàn quốc tập huấn về tổ chức và hoạt động của tổ chức Đảng, chính quyền, mặt trận tổ quốc, các đoàn thể chính trị cấp xã (mới) do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức mới đây, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã báo cáo các nội dung cơ bản về thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, trên cơ sở kết quả rà soát 169 văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến cấp huyện, xã. Sau rà soát, Bộ đã xác định số văn bản quy phạm pháp luật cần sửa đổi là 59 văn bản.

Bộ Y tế đã tiến hành xây dựng 4 nghị định và 15 thông tư để thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp, trong đó 02 nghị định quy định riêng về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền và 02 nghị định có kết hợp nội dung phân cấp, phân quyền, phân định trong nội dung quy định chi tiết Luật Dược và Luật Bảo hiểm y tế mới được Quốc hội thông qua năm 2024.

Việc này theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhằm thể chế hoá kịp thời các Kết luận, chủ trương của Đảng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Tuân thủ quy định về nguyên tắc phân định thẩm quyền, phân cấp, uỷ quyền của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 và bảm bảo các quy định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực y tế phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; cụ thể hoá nguyên tắc chính quyền địa phương chủ động quyết định, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền.

Phân định thẩm quyền 35 nhiệm vụ của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước

Ngày 12/6, Chính phủ đã ban hành Nghị định 147/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Y tế.

Thông tin rõ hơn về Nghị định này, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Nghị định gồm 6 chương, 29 điều và tổng số nhiệm vụ cần phân định là 35 nhiệm vụ.

Trong đó, 16 nhiệm vụ lĩnh vực bảo trợ xã hội; 10 nhiệm vụ thuộc lĩnh vực trẻ em; 7 nhiệm vụ lĩnh vực phòng bệnh; 1 nhiệm vụ lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh; 1 nhiệm vụ lĩnh vực thi đua, khen thưởng.

Đối với phân định thẩm quyền thuộc lĩnh vực bảo trợ xã hội, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã được bổ sung thực hiện thêm 13 nhiệm vụ; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được bổ sung thêm 3 nhiệm vụ.

Phân định thẩm quyền trong lĩnh vực phòng bệnh có 9 nhiệm vụ, trong đó 7 nhiệm vụ chuyển từ huyện xuống xã thực hiện; 2 nhiệm vụ giữ nguyên do cấp tỉnh thực hiện.

Trong lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh có 1 nhiệm vụ chuyển từ huyện xuống xã thực hiện. Cụ thể, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện giải quyết đối với trường hợp người bệnh tử vong là người nước ngoài mà không có thân nhân và xác định được quốc tịch.

Trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng có 1 nhiệm vụ chuyển từ huyện xuống xã thực hiện. Đó là Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã thành lập Hội đồng cấp cơ sở tại xã, phường, đặc khu để xét tặng danh hiệu "Thầy thuốc nhân dân", "Thầy thuốc ưu tú" cho các cá nhân đã và đang công tác tại cơ sở y tế thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, đặc khu theo quy định.

Đối với Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, đặc khu không đủ điều kiện thành lập Hội đồng cấp cơ sở tại xã, phường, đặc khu, gửi hồ sơ xét tặng về Hội đồng cấp cơ sở tại Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Phân quyền nhiệm vụ giữa Bộ Y tế và Sở Y tế

Về phân quyền thuộc lĩnh vực y tế, Bộ Y tế cho biết, ngoài các nhiệm vụ chung về tổ chức bộ máy, kế hoạch tài chính, nhân lực thì có 457 nhiệm vụ thuộc lĩnh vực y tế, trong đó có 318 quy định chi tiết các luật, pháp lệnh, nghị định, quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 139 nhiệm vụ điều hành theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

UBND cấp tỉnh được quyền bổ nhiệm giám định viên pháp y, giám định viên pháp y tâm thần; miễn nhiệm giám định viên pháp y, giám định viên pháp y tâm thần; điều chỉnh giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh đối với trường hợp thay đổi quy mô hoạt động, phạm vi hoạt động chuyên môn hoặc bổ sung, giảm bớt danh mục kỹ thuật (trừ danh mục kỹ thuật loại đặc biệt) cho bệnh viện tư nhân; cấp mới, cấp lại, gia hạn, điều chỉnh, đình chỉ, thu hồi giấy phép hành nghề khám bệnh, chữa bệnh cho các đối tượng theo đúng quy định.

Về phân cấp thuộc lĩnh vực y tế, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay, tính đến năm 2020, Bộ Y tế có 567 thủ tục hành chính và trong giai đoạn từ 2020 đến nay Bộ Y tế đã cắt giảm 172 thủ tục hành chính. Hiện nay, Bộ Y tế đang thực hiện 235 thủ tục hành chính trên tổng số 398 thủ tục hành chính, trong đó có 27 thủ tục hành chính được thực hiện đồng thời ở cả Bộ Y tế và các địa phương.

Qua rà soát, Bộ Y tế dự kiến tiếp tục phân cấp, bãi bỏ 137/235 thủ tục hành chính đang thực hiện tại Bộ Y tế, gồm: phân cấp 78 thủ tục hành chính, bãi bỏ 58 thủ tục hành chính và đề xuất bãi bỏ 29 thủ tục hành chính do địa phương và cơ quan khác thực hiện.

UBND cấp tỉnh được phân thực hiện 24 nhiệm vụ, trong đó, lĩnh vực phòng bệnh 5 nhiệm vụ, gồm: cấp giấy chứng nhận bị phơi nhiễm với HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp, giấy chứng nhận bị nhiễm với HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp; cấp mới, cấp lại giấy chứng nhận cơ sở xét nghiệm đạt tiêu chuẩn an toàn sinh học cấp III; cấp mới, cấp lại, điều chỉnh, thu hồi giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện xét nghiệm khẳng định HIV dương tính; tiếp nhận hồ sơ công bố đủ điều kiện thực hiện quan trắc môi trường lao động; cấp mới, cấp lại, gia hạn, bổ sung, thu hồi đăng ký lưu hành và cấp giấy phép nhập khẩu chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế).

Lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh 7 nhiệm vụ, gồm: tiếp nhận công bố đủ điều kiện thực hiện khám sức khỏe, khám và điều trị HIV/AIDS; cho phép người nước ngoài vào Việt Nam chuyển giao kỹ thuật chuyên môn về khám bệnh, chữa bệnh hoặc hợp tác đào tạo về y khoa có thực hành khám bệnh, chữa bệnh; cho phép tổ chức hoạt động khám bệnh, chữa bệnh nhân đạo theo đợt, khám bệnh, chữa bệnh lưu động thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 79 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh hoặc cá nhân khám bệnh, chữa bệnh nhân đạo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 83 Nghị định số 96/2023/NĐ-CP; tiếp nhận công bố cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đáp ứng yêu cầu là cơ sở hướng dẫn thực hành; tiếp nhận công bố cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đủ điều kiện thực hiện khám bệnh, chữa bệnh từ xa; cho phép cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thực hiện thí điểm khám bệnh, chữa bệnh từ xa; tiếp nhận đăng ký hành nghề.

Lĩnh vực quản lý thiết bị y tế 6 nhiệm vụ gồm: cho lưu hành thiết bị y tế trong trường hợp chủ sở hữu thiết bị y tế không tiếp tục sản xuất hoặc phá sản, giải thể đối với thiết bị y tế thuộc loại A và B; cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) đối với thiết bị y tế thuộc loại A và B; tiếp nhận công bố nồng độ, hàm lượng ma túy và tiền chất; việc thu hồi kết quả phân loại thiết bị y tế; việc tiếp nhận văn bản kê khai giá thiết bị y tế; việc ban hành danh sách tổ chức kinh doanh thiết bị y tế thực hiện kê khai giá, cách thức tiếp nhận và thực hiện kê khai giá thiết bị y tế.

Lĩnh vực an toàn thực phẩm 4 nhiệm vụ gồm: việc cấp, sửa đổi, bổ sung, cấp lại giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) đối với sản phẩm thực phẩm xuất khẩu thuộc quyền quản lý của Bộ Y tế; việc tiếp nhận đăng ký nội dung quảng cáo đối với sản phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi; việc cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đối với các cơ sở sản xuất thực phẩm thuộc thẩm quyền Bộ Y tế; việc tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm nhập khẩu, sản phẩm sản xuất trong nước đối với thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi.

Lĩnh vực bà mẹ và trẻ em 1 nhiệm vụ, đó là việc công nhận cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm.

Lĩnh vực khoa học công nghệ và đào tạo 1 nhiệm vụ, đó là việc cấp giấy chứng nhận cơ sở giáo dục đủ điều kiện kiểm tra và công nhận biết tiếng Việt thành thạo hoặc sử dụng thành thạo ngôn ngữ khác hoặc đủ trình độ phiên dịch trong khám bệnh, chữa bệnh.

Cụ thể hoá nguyên tắc chính quyền địa phương chủ động quyết định, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, những bước đi này nhằm thể chế hoá kịp thời các kết luận, chủ trương của Đảng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả; tuân thủ quy định về nguyên tắc phân định thẩm quyền, phân cấp, uỷ quyền của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025.

Đồng thời, đảm bảo các quy định thẩm quyền trong lĩnh vực y tế của chính quyền địa phương phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cụ thể hoá nguyên tắc chính quyền địa phương chủ động quyết định, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền.

Để bảo đảm thực thi hiệu quả Nghị định, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Bộ đang tiếp tục xây dựng 2 Nghị định và 11 thông tư (Bộ đã xây dựng 2 nghị định và 4 thông tư) để thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025; nhằm phân cấp thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ trưởng Bộ Y tế phù hợp với quy định của Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Các văn bản này nhằm sửa đổi, bổ sung, ban hành mới biểu mẫu thực hiện các thủ tục hành chính khi tổ chức thực hiện chính quyền địa phương hai cấp; hướng dẫn cụ thể về hồ sơ, trình tự, thủ tục cho chính quyền địa phương các cấp trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền.

Đồng thời, tăng cường tập huấn, hướng dẫn, giải đáp vướng mắc cho địa phương trong bối cảnh cùng một thời điểm, chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã đồng thời nhận nhiều nhiệm vụ từ việc phân quyền, phân cấp của Trung ương.

Tổ chức hội nghị phổ biến 4 Nghị định và 15 thông tư để thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025; thực hiện công bố thủ tục hành chính ngay sau khi 4 Nghị định và 15 thông tư theo đúng quy định của pháp luật về kiểm soát thủ tục hành chính để các địa phương, người dân, doanh nghiệp có thể triển khai áp dụng ngay.

Tiếp tục nghiên cứu, rà soát, đánh giá các nhóm nhiệm vụ để kịp thời điều chỉnh bảo đảm thống nhất, đồng bộ thực hiện hiệu quả việc phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp

Bộ Y tế quy định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp lĩnh vực phòng bệnh

SKĐS - PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương - Thứ trưởng Bộ Y tế vừa ký ban hành Thông tư của Bộ Y tế về phân định, phân cấp thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp trong lĩnh vực phòng bệnh.