Không giới hạn bởi giá rẻ hay đắt, thuốc nội hay ngoại
Cử tri phản ánh, hiện nay việc khám, chữa bệnh bằng BHYT cơ bản đảm bảo. Tuy nhiên, ở các bệnh viện tuyến Trung ương, tuyến tỉnh và tuyến huyện lại cấp thuốc chữa bệnh có chất lượng khác nhau, danh mục thuốc bệnh viện tuyến Trung ương có chất lượng tốt hơn ở bệnh viện tuyến tỉnh, huyện. Cử tri kiến nghị cơ quan có thẩm quyền tăng cường chất lượng khám, chữa bệnh và cấp thuốc ở tuyến tỉnh, huyện.
Trả lời cử tri, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Việt Nam được đánh giá là một trong số ít các nước trên thế giới có danh mục thuốc thuộc phạm vi chi trả của Quỹ BHYT tương đối đầy đủ, toàn diện và mở rộng so với mức phí đóng BHYT.
Về danh mục thuốc tân dược, Bộ trưởng cho biết Thông tư số 20/2022/TT-BYT ngày 31/12/2022 của Bộ Y tế ban hành danh mục và tỷ lệ, điều kiện thanh toán đối với thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT gồm 1037 hoạt chất/thuốc hóa dược và sinh phẩm chia làm 27 nhóm lớn và 59 thuốc phóng xạ và chất đánh dấu.
Trong đó, thuốc hầu hết được sử dụng tại bệnh viện hạng II trở lên, bệnh viện hạng III sử dụng khoảng 795 thuốc chiếm khoảng 77%.
Trạm y tế xã được sử dụng khoảng 262 thuốc chiếm 25,26% và một số thuốc điều trị các bệnh mãn tính cấp tại Trạm theo hướng dẫn chẩn đoán điều trị của Bộ Y tế.
Về danh mục thuốc y học cổ truyền, Thông tư số 05/2015/TT-BYT ngày 17/3/2015 của Bộ Y tế ban hành và hướng dẫn danh mục thuốc đông y, thuốc từ dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ BHYT gồm 229 thuốc đông y, thuốc từ dược liệu chia thành 11 nhóm tác dụng và 349 vị thuốc cổ truyền chia thành 30 nhóm tác dụng theo y lý y học cổ truyền.
Trong đó, các thuốc được sử dụng tại gần như tất cả các tuyến, hạng bệnh viện, chỉ một số rất ít thuốc đông y, thuốc từ dược liệu chỉ sử dụng tại bệnh viện hạng III trở lên.
Bên cạnh đó, theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, danh mục thuốc BHYT tại Việt Nam được ghi dưới dạng tên hoạt chất/thành phần, không ghi hàm lượng, dạng bào chế và tên thương mại nên việc lựa chọn thuốc thành phẩm được Quỹ BHYT thanh toán tại các cơ sở khám, chữa bệnh không bị giới hạn bởi chủng loại thuốc với giá rẻ hay đắt, thuốc nội hay thuốc ngoại.
"Căn cứ vào mô hình bệnh tật, nhu cầu khám chữa bệnh, năng lực chuyên môn và khả năng chi trả của Quỹ BHYT, cơ sở khám, chữa bệnh xây dựng danh mục thuốc sử dụng tại đơn vị để mua sắm lựa chọn thuốc thành phẩm phù hợp"- Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết.
Phải phù hợp với tuyến chuyên môn kỹ thuật, phạm vi hoạt động chuyên môn
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, về chuyên môn, việc sử dụng thuốc tại cơ sở khám, chữa bệnh phải phù hợp với tuyến chuyên môn kỹ thuật, phạm vi hoạt động chuyên môn của cơ sở khám, chữa bệnh (phụ thuộc vào nhân lực hành nghề, trang thiết bị y tế, danh mục kỹ thuật có thể thực hiện được, cơ sở vật chất…).
Do đó, việc sử dụng và cấp phát thuốc không thể tương tự nhau ở tất cả các tuyến trung ương, tỉnh, huyện vì liên quan đến năng lực hành nghề, điều kiện kê đơn, chỉ định sử dụng thuốc, các điều kiện bảo đảm an toàn, phòng ngừa tai biến, rủi ro cho người bệnh trong quá trình sử dụng thuốc.
Các thuốc mới, thuốc phát minh, thuốc chuyên khoa cần có nhân lực chuyên môn sâu khi chỉ định sử dụng, cần có trang thiết bị kỹ thuật cao, hiện đại để chẩn đoán, theo dõi phản ứng bất lợi trong quá trình điều trị nên chỉ được sử dụng ở các bệnh viện hạng đặc biệt, hạng I, hạng II, hạng II.
Các thuốc sử dụng tại cơ sở khám, chữa bệnh tuyến huyện thường là các thuốc cơ bản, thuốc thiết yếu để điều trị, chăm sóc ban đầu.
"Căn cứ vào mô hình bệnh tật, nhu cầu khám chữa bệnh và khả năng chi trả của Quỹ BHYT, cơ sở khám, chữa bệnh xây dựng danh mục thuốc sử dụng tại đơn vị để đấu thầu mua sắm lựa chọn thuốc thành phẩm phù hợp" - Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói và thông tin thêm: Theo quy định việc đấu thầu mua sắm thuốc được thực hiện cụ thể như sau:
- Đối với các thuốc được mua sắm tập trung cấp quốc gia hoặc các thuốc được áp dụng hình thức đàm phán giá thì chất lượng và giá thuốc trúng thầu là thống nhất trên phạm vi toàn quốc
- Đối với các thuốc được mua sắm tập trung cấp địa phương thì chất lượng và giá thuốc trúng thầu là thống nhất trên phạm vi toàn tỉnh, thành phố.
- Đối với các thuốc không thuộc danh mục được áp dụng hình thức đàm phán giá hoặc mua sắm tập trung cấp quốc gia, cấp địa phương thì do cơ sở khám, chữa bệnh tự mua sắm, đấu thầu.
Trả lời cử tri tỉnh Bình Thuận, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết thêm, trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiến hành rà soát, sửa đổi và bổ sung danh mục thuốc BHYT, trong đó đặc biệt chú trọng việc mở rộng danh mục thuốc cho tuyến dưới, nhất là tuyến tỉnh, huyện, xã phù hợp với sự phát triển năng lực chuyên môn; tăng phạm vi cấp phát thuốc đối với một số bệnh mãn tính tại y tế cơ sở nhằm đáp ứng nhu cầu điều trị, khám chữa bệnh và bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT.