PV: Thưa Bộ trưởng, ngay từ những ngày đầu năm 2016, ngành y tế đã tích cực thực hiện chín nhiệm vụ trọng tâm mà ngành đề ra, xin Bộ trưởng đánh giá về những việc ngành đã đạt được trong năm 2016. Bộ trưởng tâm đắc nhất điều gì trong những kết quả của ngành năm qua?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Điều mang lại nhiều niềm vui nhất cho tôi là khi đi kiểm tra đột xuất tại các bệnh viện (BV), khi hỏi chuyện trực tiếp người bệnh, người nhà bệnh nhân, rất nhiều người đã nói với tôi về sự chuyển biến trong tinh thần, thái độ của nhân viên y tế đối với người bệnh đã tổ hơn trước; quy trình khám, chữa bệnh cũng được từng bước được đơn giản, giảm thời gian chờ đợi của người bệnh. Chất lượng khám, chữa bệnh đã được nâng cao, tình trạng quá tải, nằm ghép tại một số BV lớn đã giảm, các BV huyện, tỉnh đã không chỉ nâng cao về năng lực chuyên môn mà còn tăng được công suất sử dụng giường.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trả lời phỏng vấn báo chí cuối năm 2016
Chúng tôi cũng rất mừng là các tỉnh, thành phố rất ủng hộ và quyết tâm cùng Bộ Y tế sắp xếp, kiện toàn hệ thống các đơn vị sự nghiệp y tế từ trung ương đến địa phương theo hướng tinh giản đầu mối nhằm sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực, đặc biệt là tuyến cơ sở và cơ sở hạ tầng, trang thiết bị để nâng cao hiệu quả hoạt động của toàn hệ thống y tế.
Toàn ngành đã làm tốt công tác phòng, chống bệnh dịch, không để dịch bệnh lớn xẩy ra ở các vùng mua lũ, hạn hán.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã ký quyết định phê duyệt Đề án xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở trong tình hình mới. Đây là cơ sở để đổi mới, thay đổi hoạt động của trạm y tế xã theo hướng thực hiện việc chăm sóc sức khỏe ban đầu, theo dõi, quản lý sức khỏe đến từng người dân.
Một vấn đề nữa là Thủ tướng, Phó Thủ tướng đã chỉ đạo quyết liệt, ngành y tế, Bảo hiểm xã hội cố gắng, người dân quan tâm đến sức khỏe nên đã có 81,3% dân số tham gia bảo hiểm y tế.
Tuy nhiên, bên cạnh những việc đã làm được, ngành y tế cũng đang phải đối mặt với nhiều vấn đề đáng quan tâm. Đó là, hiệu quả hay công suất hoạt động của các cơ sở y tế tuyến dưới chưa đáp ứng yêu cầu dẫn đến người dân phải vượt tuyến lên tuyến trên, vừa tốn kém, lãng phí vừa làm quá tải tuyến trên. Tiếp đến, cơ chế quản lý các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là các BV cần phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, không thể để tư duy quản lý BV thời bao cấp trong khi chúng ta đang xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. BV phải xanh-sạch-đẹp, là cơ sở để cung cấp dịch vụ, để phục vụ người bệnh chứ không phải là nơi ban ơn cho người bệnh. Bên cạnh đó là vấn đề về bảo hiểm y tế toàn dân, với một xã hội phát triển, tôi mong ước rằng mọi người dân đều có bảo hiểm y tế, khi đi khám, chữa bệnh chi phí do bảo hiểm y tế chi trả. Người nào không có khả năng mua bảo hiểm y tế, Nhà nước mua hoặc hỗ trợ; người có khả năng kinh tế phải tự bỏ thu nhập, tiền túi để mua bảo hiểm y tế.
Còn nhiều vấn đề nữa nhưng tôi nghĩ rằng không thể làm ngay hết được, chúng tôi sẽ tập trung chỉ đạo quyết liệt, theo đúng phương châm: chủ trương một, biện pháp mười, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các giải pháp mà Bộ Y tế đã đưa ra…
PV: Bộ trưởng vừa nói đến niềm vui khi đi kiểm tra thực tiễn tại các cơ sở y tế, người bệnh và người nhà bệnh nhân đã cho rằng phong cách phục vụ của cán bộ y tế đã có chuyển biến tích cực. Xin Bộ trưởng cho bạn đọc biết rõ hơn về kết quả việc thực hiện “đổi mới phong cách phục vụ người bệnh của cán bộ y tế” trong năm qua?
Người bệnh đang chờ khám tại BV K cơ sở Tân Triều chia sẻ với Bộ trưởng Bộ Y tế về sự hài lòng với những thay đổi trong quy trình khám chữa bệnh của BV
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Có thể nói một trong những đổi mới quyết liệt và mạnh mẽ của ngành y tế thời gian qua đó là đổi mới toàn bộ phong cách, tinh thần phục vụ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Cá nhân tôi và các thành viên tham gia đoàn kiểm tra của Bộ Y tế đến bất kỳ BV nào, chúng tôi cũng hỏi thăm người bệnh/ người nhà bệnh nhân đang ngồi chờ được khám. Song song với đoàn kiểm tra của Bộ Y tế, để việc đánh giá các cơ sở y tế được tốt, toàn diện hơn, ngành y tế đã thành lập các đội đánh giá độc lập do Viện chiến lược chính sách y tế làm đầu mối thực hiện. Bảng câu hỏi về quy trình khám chữa bệnh, thời gian chờ khám, phong cách phục vụ của cán bộ y tế… đã được đưa ra bảng hỏi cụ thể.
Kết quả kiểm tra và báo cáo từ các đoàn đánh giá độc lập cho thấy, số thư khen tinh thần thái độ tăng lên, số cuộc điện thoại phê bình cán bộ y tế đã giảm. Hầu hết người được hỏi đều khen thái độ của nhân viên y tế đã thay đổi hẳn so với trước đây; Thời gian chờ đợi cũng như khám bệnh ngắn hơn và chất lượng làm cho bệnh nhân hài lòng hơn từ trong phòng bệnh lẫn khoa ngoại trú…
Theo như phấn đấu về cải cách hành chính của Chính phủ thì đích hướng đến năm 2020 là đạt 80%. Tuy nhiên, dựa vào đánh giá độc lập của các đoàn đánh giá, chúng tôi thấy ngành mình có một biến chuyển rất lớn, vì ở thời điểm này đã có nhiều BV được người bệnh đánh giá cao, hài lòng ở mức trên 90 điểm... Theo kết quả đánh giá độc lập của Viện Chiến lược và Chính sách y tế tại 22 BV (11 BV tuyến TW, 8 BV tỉnh và 3 BV huyện) trong thời gian gần đây cho thấy mức độ hài lòng của người bệnh về thời gian khám bệnh chung đạt trên 81%. Mức độ hài lòng của người bệnh đối với phong cách thái độ phục vụ của cán bộ y tế: đạt chung gần 90%, trong đó tuyến trung ương: 88%; tuyến tỉnh: 94%; tuyến huyện gần 86%. Điều kiện cơ sở vật chất, vệ sinh môi trường tại khu vực khám bệnh cũng như tại bệnh phòng ngày càng được cải thiện và nâng cấp hơn. Ghế ngồi cho người bệnh chờ khám đã được tăng cường hơn, nước uống, báo đọc, quạt mát phục vụ người bệnh cũng đã được số đông các BV quan tâm. Nhiều BV có cách làm hay, sáng tạo, phù hợp với thực tiễn, đặc biệt là các bệnh viện khu vực phía Nam: thảo luận nhóm, từ khoa phòng; tổ chức các hội thi thanh lịch, ứng xử trong bệnh viện; xây dựng các khẩu hiệu, slogan đặc trưng của khoa, phòng như: Sức khỏe người bệnh là sứ mệnh người thầy thuốc”, “Người bệnh là người thân, ân cần phục vụ”, “Cấp cứu thật nhanh, để giành sự sống”…
Tuy nhiên, bên cạnh đó, tại một vài BV, người bệnh vẫn phàn nàn việc chờ hơi lâu khi đến khám bệnh đến tận chiều đẻ lấy kết quả xét nghiệm; nhân viên y tế vẫn cáu gắt, thờ ơ… với người bệnh và người nhà người bệnh đã bị báo chí phát hiện, người dân phản ánh. Do đó, cá nhân tôi chưa thể hài lòng được. Vẫn còn rất nhiều việc phải tiếp tục quan tâm thực hiện, thực hiện quyết liệt, phải có sự vào cuộc của toàn thể cán bộ ngành y tế và cả người dân…
Bệnh nhân tai Bệnh viện Nội tiết TW chia sẻ vè sự hài lòng trong suốt quá trình nằm điều trị tại BV Nội tiết TW
với Bộ trưởng Bộ Y tế
PV: Thưa Bộ trưởng, việc nâng cao thu nhập cho cán bộ, nhân viên y tế là một trong những giải pháp trong việc đổi mới phong cách thái độ, phục vụ tại cơ sở y tế. Vậy xin Bộ trưởng cho biết, Bộ Y tế đã và đang thực hiện việc này như thế nào?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Điều đó là hoàn toàn đúng. “Có thực mới vực được đạo” nên việc triển khai đổi mới phong cách thái độ phục vụ của cán bộ y tế phải được gắn liền với việc nâng cao đời sống vật chất và mức thu nhập cho cán bộ y tế.
Để nâng cao đời sống cho cán bộ, nhân viên y tế, hiện nay, Bộ Y tế đang tiếp tục đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, môi trường làm việc tại các BV; xây dựng môi trường BV xanh, sạch, đẹp; đầu tư trang thiết bị y tế hiện đại... Bộ Y tế tiếp tục quan tâm, triển khai thực hiện lộ trình nâng giá viện phí, điều chỉnh giá dịch vụ y tế; đổi mới cơ chế tài chính tại các BV, đẩy mạnh cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tổ chức, tài chính và yêu cầu các BV quan tâm đời sống vật chất cho cán bộ y tế...
Trong thời gian tới, Bộ Y tế tiếp tục nghiên cứu để tham mưu cho Chính phủ có các giải pháp và chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức, viên chức ngành y tế phù hợp với khả năng của Nhà nước và điều kiện kinh tế xã hội nhằm nâng cao đời sống của cán bộ, công chức, viên chức ngành y tế để đáp ứng chăm sóc sức khỏe nhân dân…
PV: Năm 2017 đã đến, xin Bộ trưởng cho biết những đự dịnh tiếp theo của ngành sẽ thực hiện để ngành ngày càng làm tốt hơn nữa sứ mệnh cao cả: bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Nỗ lực của tất cả các đồng chí ở BV, của ban giám đốc BV cùng toàn thể cán bộ, nhân viên y tế là rất lớn mới có sự thay đổi như hiện nay. Tuy nhiên, Bộ Y tế cũng sẽ tiếp tục sát sao quyết liệt. Hiện nay các đoàn đi kiểm tra vẫn chưa kết thúc và cũng chưa đưa ra đánh giá cuối cùng về tổng thể các BV, nhưng nhìn chung qua kiểm tra, đánh giá thì các BV đều tốt.
Mô hình tiếp sức người bệnh tại các BV đã và đang mang lại hiệu quả tích cực (trong ảnh- thanh niên tình nguyện tại BV Bạch Mai đang hướng dẫn người bệnh về thủ tục khám chữa bệnh)
Thế nhưng cái đích cuối cùng vẫn là sự hài lòng của người bệnh, do đó, ngoài các giải pháp đã và đang triển khai, bước vào năm 2017, Bộ Y tế tiếp tục triển khai hàng loạt các giải pháp đồng bộ để bảo đảm phát triển hệ thống y tế Việt Nam hướng tới công bằng, hiệu quả và chất lượng bền vững. Theo đó, thời gian tới Bộ Y tế sẽ đẩy nhanh tiến độ Đề án giảm tải BV, triển khai thực hiện BV vệ tinh…; đổi mới cơ chế tài chính trong BV; đề xuất ưu tiên chế độ chính sách cho cán bộ y tế như: phụ cấp thâm niên, lương khởi điểm của các sĩ… Đồng thời, chúng tôi sẽ áp dụng biện pháp BV kém quá, người bệnh phàn nàn nhiều quá sẽ đề nghị Bảo hiểm xã hội không cho ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất cũng sẽ được tiếp tục tăng lên vì nếu cơ sở quá chật hẹp thì không đáp ứng được yêu cầu khám chữa bệnh cũng như khó có thể làm người bệnh thoải mái, hài lòng khi đi khám chữa bệnh. BV rộng rãi thì phòng chờ khám sẽ đỡ hẳn, phòng khám hay buồng bệnh cũng sẽ được giảm tải. Vì chỉ khi nào mình đặt vào vị trí của người bệnh và coi bệnh nhân là trung tâm thì sẽ có chuyển biến toàn diện…
Riêng về thực hiện đổi mới phong cách phục vụ người bệnh của cán bộ y tế, Bộ Y tế sẽ tập trung vào các nội dung quan trọng sau: Tiếp tục tổ chức ký cam kết thực hiện tốt quy tắc ứng xử, đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh; có cơ chế theo dõi, kiểm tra các cam kết; Tích cực tập huấn nhằm thay đổi nhận thức, thói quen, hành vi, thái độ ứng xử của cán bộ y tế; Triển khai hoạt động nhiệm vụ công tác xã hội trong BV, đội tình nguyện tiếp sức vì người bệnh; Tiếp tục đẩy mạnh, duy trì hoạt động đường dây nóng, hòm thư góp ý, quy định trang phục y tế, xây dựng phong cách, văn minh thân thiện; Nâng cao đời sống vật chất của cán bộ y tế…
PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!
