Đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định) nêu: Hỗ trợ nhà ở cho các đối tượng ưu tiên là chính sách ưu việt của Đảng và Nhà nước, được cụ thể hóa bằng nhiều chính sách, nhiều chương trình hỗ trợ phát triển nhà trong nhiều năm qua. Tuy nhiên với tình trạng giá nhân công, vật liệu xây dựng tăng cao như hiện nay thì mức hỗ trợ các chương trình hỗ trợ phát triển nhà ở cho các đối tượng ưu tiên bị lỗi thời, khó đáp ứng được nhu cầu.
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh đề nghị Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết hướng hỗ trợ các chương trình hỗ trợ phát triển nhà ở cho các đối tượng ưu tiên trong thời gian tới?.
Tiếp tục đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị, đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum) đề cập về vấn đề mục tiêu nhà ở xã hội hướng tới người lao động có thu nhập thấp và giải quyết nhà giá rẻ là điểm mấu chốt chính sách cho công nhân, người lao động.
Theo đại biểu Tô Văn Tám, mục tiêu trên còn khó thực hiện khi thực trạng giá nhà ở xã hội đang ở mức rất cao so với thu nhập của người lao động. "Một số liệu cho thấy, giá trung bình ở mức trên 15 triệu đồng/m2, có nơi từ 21 đến 25 triệu đồng/m2", đại biểu Tô Văn Tám dẫn chứng.
Trước thực trạng trên, đại biểu Tô Văn Tám đề nghị Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết nguyên nhân của thực trạng này và có thể đưa giá nhà ở xã hội phù hợp với khả năng của công nhân, người lao động có thu nhập thấp hay không? Nếu được thì giải pháp nào và trong thời gian bao lâu?.
Trả lời đại biểu Nguyễn Văn Cảnh về hỗ trợ nhà ở cho đối tượng chính sách, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, hỗ trợ nhà ở cho các đối tượng chính sách là một trong những chính sách ưu tiên và thể hiện tính ưu việt của chế độ, của Đảng và Nhà nước ta. Thời gian qua, các chương trình hỗ trợ về nhà ở như chương trình hỗ trợ người có công, chương trình hỗ trợ nhà ở cho các hộ nghèo khu vực nông thôn, chương trình hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng tránh bão, lũ khu vực miền Trung cũng đã triển khai đạt hiệu quả cao, góp phần hỗ trợ cải thiện chất lượng nhà ở cho các đối tượng chính sách.
Tuy nhiên, tình trạng tăng giá vật liệu, nhân công cũng ảnh hưởng và không đáp ứng được chương trình này.
Về giải pháp, Bộ Xây dựng tổng hợp báo cáo của các địa phương, tổng kết chương trình hỗ trợ báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo giao Bộ Xây dựng tiếp thu ý kiến các Bộ, ngành, các địa phương để xây dựng chính sách hỗ trợ cho các đối tượng người có công, người nghèo đảm bảo đáp ứng yêu cầu. Hiện nay, Bộ Xây dựng đang hoàn thiện dự thảo theo hướng tăng mức hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng này.
Đối với câu hỏi về việc điều chỉnh quy hoạch nông thôn, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định hiện chưa có quy định điều chỉnh cục bộ xây dựng nông thôn, từ đó dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện, cũng như đảm bảo tình hình thực tế của xây dựng nông thôn mới. Thời gian tới, Bộ Xây dựng rà soát, sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, trong đó quy định rõ hơn quy trình, trình tự trong công tác điều chỉnh quy hoạch, trong đó có điều chỉnh quy hoạch cục bộ xây dựng nông thôn, xây dựng điểm dân cư nông thôn.
Liên quan đến ý kiến của đại biểu Tô Văn Tám về nhà ở xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định mục tiêu phát triển nhà ở xã hội theo chiến lược nhà ở quốc gia đến năm 2020 chưa đạt mục tiêu theo yêu cầu và giá nhà ở xã hội cũng đang ở mức cao. Nguyên nhân là chưa đảm bảo được nguồn cung nhà ở xã hội; quỹ đất dành cho phát triển nhà ở xã hội cũng còn hạn chế; nguồn vốn phát triển nhà ở xã hội chưa được đảm bảo; chính sách ưu đãi, khuyến khích chưa thật sự thu hút và khả thi; khâu tổ chức thực hiện còn nhiều phức tạp dẫn đến nguồn cung chưa đảm bảo…
"Thời gian tới, giải pháp được nêu ra là điều chỉnh pháp luật để thu hút phát triển nhà ở xã hội. Bộ Xây dựng đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt Đề án phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội, cố gắng đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp", Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết.
Trước đó, trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Lệ (TP. Hồ Chí Minh) về vấn đề phát triển nhà ở xã hội và chính sách phát triển nhà ở xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết: Việc phát triển nhà ở xã hội luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm. Việc đầu tư, phát triển nhà ở xã hội đã đạt được một số kết quả ban đầu. Tuy nhiên, kết quả chưa đạt được như mong muốn. Cụ thể, đến nay mới đạt được 7,79 triệu m2 so với yêu cầu là 12,5 triệu m2; quỹ đất mới chỉ đáp ứng được 36,34%.
Việc chưa đạt được mục tiêu nêu trên, theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng do một số tồn tại vướng mắc về hệ thống chính sách pháp luật. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng, cần nghiên cứu sửa đổi bổ sung hoàn thiện pháp luật như vấn đề trình tự thủ tục đầu tư mua bán nhà ở xã hội, việc xác định giá, các chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư, quy định các dự án nhà ở xã hội phải dành diện tích tối thiểu 20% cho thuê, chưa có quy định cho phép các tổ chức được thuê mua nhà ở xã hội bố trí cho người lao động của mình.
Ngoài những bất cập về hệ thống chính sách pháp luật, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, nguồn vốn khó khăn cũng làm hạn chế phát triển nhà ở xã hội. Thực tế, nguồn vốn bố trí ở Ngân hàng Chính sách mới đáp ứng 35% so với nhu cầu.