Tại phòng khám tim mạch, mỗi ngày các bác sĩ thường dặn cho tất cả người bệnh đang mắc bệnh lý tim mạch: “Hãy bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt”, trước khi chúng ta bị bệnh động mạch vành. Bởi vì nếu bạn còn hút thuốc lá kéo dài thì khi bạn bị bệnh động mạch vành, thường bạn sẽ bị hẹp cả 3 nhánh, hẹp lan tỏa, hẹp rất sớm (<50 tuổi). Hơn nữa, khi bạn bỏ thuốc lá thành công thì phải mất 3 - 15 năm, yếu tố nguy cơ đối với bệnh mạch vành mới ngang bằng người không hút thuốc. Vậy ngay từ bây giờ, nếu bạn còn trẻ tuổi “nói không với thuốc lá” là phòng ngừa bệnh động mạch vành.
 |
Tại sao thuốc lá gây bệnh động mạch vành?
- Thuốc lá làm tăng kết tập tiểu cầu, tăng tình trạng tắc mạch.
- Thuốc lá gây tổn hại chức năng lớp nội mạch, làm giảm tiết NO là một chất gây giãn mạch.
- Thuốc lá gây xơ vữa động mạch vì: làm tăng cholesterol LDL-C, giảm HDL-C, tăng các yếu tố gây viêm như bạch cầu, CRP, fibrinogen.
- Thuốc lá gây tăng stress oxy hóa, làm giảm các chất chống oxy hóa mà cơ thể cần thiết để bảo vệ thành mạch.
- Thuốc lá làm tăng nồng độ Epinephrine và Norepinephrine trong máu dẫn đến, tăng áp lực động mạch, tăng nhịp tim, tăng co bóp cơ tim, tăng nhu cầu oxy cơ tim.
Hậu quả hút thuốc lá dài lâu:
- Bệnh tim mạch: bệnh động mạch vành, đột quỵ, bệnh động mạch ngoại biên.
- Bệnh phổi: tạo điều kiện cho viêm phổi do phế cầu hay virút, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản, ung thư phổi - phế quản, gây đột tử trẻ sơ sinh.
- Bệnh khác: giảm thính lực, ung thư thực quản, ung thư bàng quang, ung thư tụy.
Bỏ thuốc lá như thế nào?
- Với thuốc lá bỏ là bỏ hẳn, đừng nên có ý nghĩa giảm từ từ số điếu hút trong ngày.
- Bỏ thuốc lá sẽ có hiện tượng tăng cân, cho nên phòng ngừa tăng cân bằng cách: ăn nhiều rau xanh, trái cây, giảm đồ ăn dầu mỡ; tăng cường vận động thể lực như chơi tennis, bơi lội, cầu lông, đi bộ nhanh, thể dục nhịp điệu, dưỡng sinh. Đừng lấy lý do tăng cân, mà hút thuốc lá lại.
- Có hai loại thuốc giúp cai nghiện thuốc lá: Chantix và Zyban, hai loại này không chứa nicotine. Chantix kích thích receptors nicotine ở não gây giảm hứng thú hút thuốc, còn Zyban gây tăng dopamine ở não (dopamine làm tăng khoái cảm). Tuy nhiên “Nghị lực từ bỏ thuốc lá của chính người hút lá quan trọng nhất”, khỏi phải lạm dụng thuốc giúp cai nghiện thuốc lá.
BS. MẠNH HÀ