Các Bộ ngành, cơ quan chức năng đang tích cực hướng dẫn việc giải quyết các thủ tục hành chính của công dân liên quan đến xác minh thông tin về cư trú để chính thức bỏ sổ hộ khẩu từ ngày 1/1/2023.
Bộ Tư pháp nhấn mạnh, mặc dù "khai tử" sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy nhưng các cơ quan chức năng vẫn duy trì quản lý cư trú đối với người dân, chỉ là thay thế hình thức quản lý từ cuốn sổ bằng giấy sang phần mềm công nghệ hiện đại, hiệu quả hơn.
Theo ghi nhận tại một số trụ sở thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch dân sự trên địa bàn TP Hà Nội, hiện nay các cơ quan này đang gấp rút chuẩn bị các thiết bị để sử dụng thông tin công dân thay thế sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.
Ở thời điểm hiện tại, người dân vẫn cần phải làm các thủ tục đăng ký thường trú, tạm trú như trước đây… Với quy định mới, sau khi hoàn tất thủ tục đăng ký, thay vì cấp sổ hộ khẩu giấy, cơ quan công an sẽ cập nhật thông tin của công dân vào cơ sở dữ liệu về cư trú.
Theo đó, cơ sở dữ liệu về cư trú sẽ được liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Cùng với việc bỏ sổ hộ khẩu giấy, người dân sẽ được cấp mã số định danh cá nhân (là dãy 12 chữ số trên căn cước công dân gắn chip). Khi đi làm các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự…, người dân chỉ cần sử dụng căn cước công dân gắn chip mà không cần mang theo sổ hộ khẩu hoặc lỉnh kỉnh giấy tờ như trước đây.
Các địa phương cũng đang tăng cường rà soát, cấp căn cước công dân gắn chip cho người dân, đảm bảo mỗi người dân đều có căn cước công dân gắn chip để thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự được thuận lợi.
Người dân đăng ký tài khoản định danh điện tử hoặc cập nhật thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để sử dụng thay thế sổ hộ khẩu.
Chia sẻ thêm về việc bỏ Sổ hộ khẩu giấy, ông Nguyễn Thanh Hải (Cục trưởng Cục Hộ tịch, quốc tịch và chứng thực) cho biết, Luật Hộ tịch đã dự báo, triển khai một số hoạt động, gần như đi trước. Từ năm 2017, tất cả các thủ tục hành chính thuộc các lĩnh vực của Bộ Tư pháp, trong đó có hộ tịch, đã dự liệu không yêu cầu người dân sử dụng Sổ hộ khẩu, hạn chế thông tin về nơi cư trú. Đến ngày 14/11/2022, qua rà soát và công bố với 37 thủ tục, tất cả đều không sử dụng Sổ hộ khẩu.
"Hiện có 58,1 dữ liệu hộ tịch trong hệ thống, trong đó có 36,3 triệu dữ liệu đăng ký khai sinh, trong đó có 8,1 triệu trẻ em đăng ký khai sinh và cấp số định danh, 4,3 triệu đăng ký khai sinh đã được chuyển sang cơ quan Bảo hiểm xã hội để cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em. Về cơ bản, việc kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư chúng tôi đã sẵn sàng. Ngoài Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, chúng tôi cũng đã sẵn sàng chia sẻ dữ liệu với cơ sở dữ liệu khác", ông Hải thông tin.
Sẽ thu hồi sổ hộ khẩu giấy
Lãnh đạo Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) cho biết, khi công dân thực hiện các thủ tục về cư trú, lực lượng công an sẽ cập nhật vào cơ sở dữ liệu. Những thay đổi về cư trú sẽ được điều chỉnh trên hệ thống thông tin điện tử chứ không điều chỉnh trên sổ hộ khẩu giấy. Sổ hộ khẩu lúc này không còn giá trị nên buộc phải thu lại theo quy định.
Hơn nữa, vì chỉ được cập nhật trên hệ thống dữ liệu điện tử, thông tin về cư trú của người dân ở cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư chính thức và sổ hộ khẩu giấy sẽ khác nhau. Việc thu lại nhằm tránh để người dân mang sổ hộ khẩu thực hiện các giao dịch, dẫn tới phát sinh nhiều vấn đề.
