Bố già bị loại cùng với phim giành Cành cọ vàng
Theo công bố danh sách rút gọn 10 hạng mục giải thưởng điện ảnh Oscar lần thứ 94 – năm 2022 mới nhất từ Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ, Bố già không có tên ở hạng mục Phim nước ngoài hay nhất (International Feature). Điều nay có nghĩa Bố già đã bị loại khỏi Oscar năm nay.
Bố già không thể vượt qua vòng sơ loại giải Oscar 2022.
Danh sách rút gọn tại hạng mục mà Bố già tham gia sơ loại chỉ có 15 phim được chọn, trong đó điện ảnh châu Á có 3 cái tên gồm Drive my car (Nhật Bản), A Hero (Iran) và Lunana: A Yak in the Classroom (Bhutan). Ngoài ra, danh sách 15 phim rút gọn hạng mục "Phim nước ngoài hay nhất" còn có sự xuất hiện của các tác phẩm đến từ châu Âu như Great freedom (Áo), Playground (Bỉ), Flee (Đan Mạch), Compartment No. 6 (Phần Lan), The hand of god (Italy).
Đặc biệt bộ phim Titane của Julia Ducournau - bộ phim kinh dị về thể xác đã khiến khán giả sửng sốt lẫn thán phục bởi tính bạo lực, cảnh hành động tình dục giữa nhân vật chính và một chiếc xe Cadillac cổ điển kèm theo các chủ đề về giới tính, đau buồn, tình yêu cũng chịu chung số phận với Bố già. Titane của điện ảnh Pháp từng giành Cành cọ vàng tại LHP Cannes 2021, nhưng không có tên trong danh sách 15 phim rút gọn ở hạng mục International Feature của Oscar 2022.
Bất ngờ hơn, phim Titane của Julia Ducournau từng giành Cành cọ vàng LHP Cannes 2021 cũng bị loại như Bố già.
Trước đó, ngày 7/12, Bố già được Cục Điện ảnh (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) lựa chọn dự vòng sơ loại Oscar 2022 với tựa tiếng Anh là Dad, I'm sorry. So với các phim điện ảnh được sản xuất trong năm 2020 và 2021, Bố già nhỉnh hơn cả về yếu tố thương mại và nội dung khi đặt cạnh những phim giải trí khác. Bố già hiện đang là tác phẩm có doanh thu cao nhất tại thị trường nội địa với 400 tỷ đồng.
Phim điện ảnh đầu tay của Trấn Thành đồng đạo diễn, biên kịch và đóng chính cũng gặt hái hàng loạt giải thưởng trong nước gần đây như Bông sen bạc cho phim điện ảnh xuất sắc nhất, Kịch bản hay nhất, Nam diễn viên chính xuất sắc nhất và Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất tại LHP Việt Nam lần thứ XXII. Tại giải Ngôi Sao Xanh 2021 mới đây, Bố già tiếp tục thắng lớn với 5 giải thưởng quan trọng nhất: Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Đạo diễn phim điện ảnh xuất sắc nhất, Nam diễn viên chính được yêu thích nhất, Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất và Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất.
Mới đây Bố già của Trấn Thành đã ẵm 5 giải thưởng quan trọng của Ngôi Sao Xanh 2021.
Việc phim Bố già trượt sơ loại Oscar 2022 tuy gây nên tiếc nuối song không mấy bất ngờ với những người yêu điện ảnh Việt. Trên thực tế, trước Bố già, hầu hết các phim Việt khi được lựa chọn dự Oscar danh giá tại Mỹ đều dừng bước ngay từ "vòng gửi xe" như Hai Phượng, Mắt biếc, Cô Ba Sài Gòn, Cha cõng con, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, Trúng số, Chuyện của Pao… Oscar vẫn được xem là chiếc áo quá lớn mà rất lâu nữa các phim Việt mới có thể trưởng thành và mặc vừa.
Phim Việt chưa thể chạm tới Oscar, vì sao?
PGS.TS Vũ Ngọc Thanh, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sân khấu – Điện ảnh TP.HCM từng cho rằng, phim Việt dự sơ loại Oscar có phim từ kịch bản đã chưa thuyết phục, 3 yếu tố quan trọng như cốt truyện, nhân vật và cấu trúc còn chưa đạt sự đồng đều; khả năng diễn xuất, tạo hình tượng chưa tạo nên nhân vật có sức lan tỏa mạnh mẽ và sức sống lâu bền.
Có phim kể câu chuyện chưa thuyết phục bởi những tình tiết, đường dây chưa được xây dựng chặt chẽ, logic. Trong một số phim, các nhà làm phim chưa tiết chế cách kể, chi tiết nên dễ thấy phát sinh vấn đề trong kiểm soát liều lượng, khi sử dụng quá nhiều thủ pháp ẩn dụ, biểu tượng, nhất là khiến phim phải tải quá nhiều thông điệp. Một số phim chưa đạt được sự hài hòa các giá trị nội dung và hình thức, trong khi phim khác lại chỉ đẹp về hình thức, còn diễn xuất và diễn biến câu chuyện chưa đủ chạm tới trái tim khán giả.
Hai Phượng của Ngô Thanh Vân gây tiếng vang, doanh thu cao trong nước nhưng được chọn dự sơ loại Oscar 2020 cũng bị loại ngay từ vòng ngoài.
Nhìn chung, các phim Việt cho thấy đề tài làm phim dần thoát khỏi sự bị bó hẹp, thể loại phim được khai thác đa dạng, hiệu quả hơn tuy chủ yếu vẫn là phim hài, tâm lý - xã hội, tâm lý - lãng mạn, lịch sử hoặc hành động… Có phim lại chưa tuân theo nguyên tắc mỹ học, quy tắc, niêm luật, tiêu chí thể loại - trong nhiều thể loại phim truyện điện ảnh vốn đã được điện ảnh thế giới khai thác đắc địa. Có phim đạt doanh thu cao nhưng lại ít có sự mới mẻ cũng như tính hàn lâm.
Những bộ phim đoạt giải Oscar, ngoài giá trị nghệ thuật mang tính đột phá, còn phải được ghi nhận một sự đóng góp xuất sắc nào đó vào sự phát triển điện ảnh thế giới. Những bộ phim dự Oscar, nhất là ở hạng mục “Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất”, thường có tính phản biện xã hội rất cao. Đồng thời, nó khá đậm đặc văn hóa bản địa, giúp khán giả khám phá ra chiều sâu văn hóa của quốc gia đó. Tuy nhiên văn hóa bản địa cũng chưa đủ mà phim phải có những thông điệp mang tính toàn cầu. Nằm trong tương quan đó, chủ đề trong các phim Việt Nam rất đa dạng, nhưng xét về mặt bằng chung, chúng ta chỉ nổi trội ở mảng phim giải trí mà quá hiếm những sản phẩm bứt phá về mặt nghệ thuật, nội dung lẫn bản sắc dân tộc.
