Tăng quyền chủ động, sáng tạo đối với nhà giáo
Sáng 11/7, dưới sự chủ trì của Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về các Luật vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9.
Tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng đã trình bày những nội dung chính của Luật Nhà giáo. Theo đó, Luật Nhà giáo gồm 9 chương, 42 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Nội dung quy định của Luật Nhà giáo tập trung vào 5 chính sách lớn gồm: Định danh nhà giáo; Tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo; Tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc của nhà giáo; Đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và tôn vinh nhà giáo; Quản lý nhà nước về nhà giáo.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng thông tin tại buổi họp báo. Ảnh: NĐT.
Luật có những điểm mới, cụ thể như sau:
Luật Nhà giáo là hành lang pháp lý quan trọng, kiến tạo các chính sách đầy đủ và tốt hơn để nhà giáo yên tâm công tác và cống hiến với nghề: Luật khẳng định vị thế, bảo vệ danh dự và uy tín nghề giáo. Luật Nhà giáo xác lập vị trí pháp lý đầy đủ cho nhà giáo trong cả cơ sở giáo dục công lập và ngoài công lập. Lần đầu tiên, nhà giáo ngoài công lập được thừa nhận là một người hành nghề đặc thù, có chuẩn nghề nghiệp, quyền và nghĩa vụ tương đồng, không chỉ là người lao động theo hợp đồng như trước.
Luật Nhà giáo làm rõ các quyền và nghĩa vụ của nhà giáo theo định hướng tăng quyền chủ động, sáng tạo và tăng tính bảo vệ nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp.
Luật Nhà giáo lần đầu quy định về đạo đức nhà giáo với các yêu cầu ứng xử cụ thể trong quan hệ với người học, đồng nghiệp, phụ huynh và xã hội. Luật xác định trách nhiệm nêu gương là một trong những chuẩn mực đạo đức của nhà giáo; quy định rõ hành vi cấm với các mức, tiềm ẩn nguy cơ vi phạm, đồng thời tăng chế tài xử lý nghiêm…
Lương của nhà giáo được xếp cao nhất
Luật Nhà giáo cải thiện các chính sách về thu nhập đối với nhà giáo. Trong đó, lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Điều 23 Luật Nhà giáo quy định "Lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp" và giao Chính phủ quy định chi tiết về chính sách tiền lương đối với nhà giáo. Đây là căn cứ quan trọng để Chính phủ có những quy định điều chỉnh liên quan đến lương của nhà giáo bảo đảm chủ trương "xếp cao nhất".
"Hiện nay, Bộ GD&ĐT đang khẩn trương triển khai xây dựng, hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương mới cho nhà giáo, chế độ hưu trí, để thực thi đối với nhà giáo có hiệu lực đồng bộ khi Luật Nhà giáo có hiệu lực. Theo đó, Bộ GD&ĐT tham mưu Chính phủ xếp lại bảng lương, xây dựng các mức lương phù hợp giáo viên mầm non, phổ thông, đại học, giáo viên giáo dục nghề nghiệp (bảng IV...) để bảo đảm tính thống nhất về bảng lương áp dụng với các nhóm nghề nghiệp viên chức nhà giáo và viên chức các ngành, lĩnh vực khác, cũng như đảm bảo an sinh sống của nhà giáo, giúp nhà giáo an tâm công tác, cống hiến sự nghiệp giáo dục", ông Phạm Ngọc Thưởng thông tin.
Ngoài ra, theo quy định của Luật, nhà giáo được hưởng thêm các khoản phụ cấp đặc thù, trách nhiệm, ưu đãi, trợ cấp vùng khó khăn, trợ cấp giáo dục hòa nhập, dân tộc, miền núi, hải đảo,... góp phần nâng cao thu nhập toàn diện.
Luật Nhà giáo bổ sung các chính sách hỗ trợ, thu hút nhà giáo đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng cao vào công tác tại ngành giáo dục. Ngoài ra, Luật cũng quy định, giáo viên mầm non nếu có nguyện vọng được nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 năm mà không bị giảm lương hưu (nếu đủ 15 năm đóng BHXH). Trong khi đó, giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ hoặc nhà giáo làm việc trong lĩnh vực đặc thù được nghỉ hưu ở tuổi cao hơn để giữ chân người tài.
Luật Nhà giáo quy định chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo và phát triển đội ngũ nhà giáo chất lượng cao. Luật hợp nhất 2 hệ thống tiêu chuẩn về nghề nghiệp nhà giáo và chức danh nghề nghiệp nhà giáo trong một chuẩn nghề nghiệp thống nhất, áp dụng thống nhất cho cả công lập và ngoài công lập…
