Dưới tác dụng của hormon sinh dục nam (testossteron) phối hợp với các hormon tăng trưởng khác, cơ thể phát triển nhanh, tuyến sinh dục hoạt động mạnh, tinh hoàn bài tiết testosteron và sản sinh tinh trùng. Dưới tác dụng của testosteron, cơ thể lớn nhanh, dương vật to ra, mọc lông, túi tinh và tuyến tiền liệt phát triển, cơ nở nang, da thô dày, giọng nói trầm và nhu cầu tình dục bắt đầu nảy nở. Ở lứa tuổi này, các biểu hiện sinh lý của các em nam cũng ngày càng rõ nét.
Cương dương lúc về sáng: Đó là hiện tượng thường xảy ra ở trẻ nam khi bàng quang căng, hay khi mơ thấy chuyện tình ái và bừng tỉnh lúc có cảm giác sắp xuất tinh. Cương cứng tự nhiên về sáng còn liên quan đến sự dao động của nồng độ testosteron trong ngày, đạt mức cao nhất vào lúc 4-6 giờ sáng. Hiện tượng này là bình thường ở tuổi thanh thiếu niên.
Xuất tinh tự nhiên trong lúc ngủ, còn gọi là mộng tinh, thường xảy ra ở tuổi dậy thì, cũng là do những biến đổi về nồng độ hormon tuổi dậy thì, sự giải tỏa những thôi thúc tình dục. Việc dương vật tự nhiên trỗi dậy vào ban đêm rồi xuất tinh liên quan đến những giấc mơ tình ái ở những năm đầu dậy thì, không có hại cho sức khỏe. Hầu hết nam thanh niên đều có những giấc mơ như thế nhưng sẽ giảm dần theo tuổi.
Thủ dâm (hay còn gọi là tự kích dục) là tình trạng bình thường của các em nam lứa tuổi dậy thì. Bình thường, thủ dâm vốn không gây hại, nó giúp tinh thần thoải mái, giảm stress và an toàn (không lo có thai ngoài ý muốn), tuy nhiên, việc thực hiện có chừng mực là rất quan trọng. Thủ dâm rất dễ tạo thành thói quen và nếu thực hiện nó một cách thái quá thì dễ thành tật (nghiện) thủ dâm. Khi đã nghiện thủ dâm, các em sẽ thực hiện nhiều lần trong ngày mới thỏa mãn. Việc nghiện thủ dâm cũng sẽ có tác động không tốt tới cơ thể nếu em thực hiện nó quá dày (quá mau). Thủ dâm liên tục sẽ làm cho em thường xuyên nghĩ về nó, làm nhiễu loạn hệ thống thần kinh do não luôn bị kích thích, do đó có thể làm giảm trí nhớ, khó tập trung vào học tập và công việc. Hơn nữa, việc thủ dâm nhiều lần trong ngày sẽ ảnh hưởng giấc ngủ khiến sức khỏe giảm sút trông thấy. Thủ dâm nhiều thậm chí có thể tác động đến tâm lý và hạnh phúc gia đình sau này.
Những biểu hiện của ham muốn tình dục ở em nam tuổi dậy thì là bình thường, nhưng các em cần được giáo dục để hiểu rằng cần có ý thức và hiểu biết để làm chủ bản thân. Cha mẹ cần giúp các em biết sống có chừng mực, nhận ra tác hại của sự quá mức, biết giải phóng xung năng tính dục của mình vào học tập, thể thao, vui chơi, công tác xã hội...