Bệnh mù màu mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng hay gây ra bất kỳ ảnh hưởng gì cho người bệnh. Nhưng do không phân biệt được màu sắc như màu đỏ, màu xanh lá, xanh nước biển hoặc khi pha trộn giữa các màu này với nhau khiến công việc, sinh hoạt của người mắc mù màu gặp nhiều khó khăn.
Mù màu là một bệnh di truyền do đột biến có liên quan đến cặp nhiễm sắc thể giới tính (ở nữ giới là XX và ở nam là XY).
1. Mù màu là gì? Vì sao mắc bệnh?
Sự phân tích màu sắc chủ yếu do các tế bào nón tập trung ở hố trung tâm của võng mạc. Khi các tế bào này mất khả năng phân biệt màu sắc sẽ gây ra rối loạn sắc giác – mù màu.
Mù màu là một bệnh di truyền do đột biến có liên quan đến cặp nhiễm sắc thể giới tính (ở nữ giới là XX và ở nam là XY). Người mắc bệnh mù màu do đột biến hoặc thiếu một gene trên nhiễm sắc thể X, gây ra sự rối loạn tế bào cảm thụ ánh sáng ở mắt cần để phân biệt màu sắc.
Người bị mù màu khả năng nhận biết màu sắc của họ bị giảm. Nguy cơ mắc bệnh mù màu ở nam giới cao hơn nữ giới. Có rất nhiều yếu tố gây nên mù màu:
- Do bẩm sinh: Người bệnh mất khả năng nhìn thấy màu xanh hoặc vàng.
- Do tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có khả năng làm ảnh hưởng như thuốc tim mạch, huyết áp, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh...
- Do biến chứng khi mắc một số bệnh mạn tính : tiểu đường, tim mạch, alzheimr…
- Do tuổi tác, tình trạng lão hóa: thị lực và khả năng phân biệt màu sắc cũng giảm dần khi độ tuổi tăng gây ra tình trạng mù màu ở người cao tuổi.
2. Biểu hiện bị mù màu
Người bị mù màu thường không tự không biết mình bị vì vẫn có thể phân biệt được các màu sắc khác, chỉ không thể phân biệt được một số màu sắc nhất định mà thôi.
Mức độ nhẹ, thường khó khăn trong việc phân biệt được các màu như xanh lá - đỏ, xanh dương - vàng.
Mức độ nặng thì không phân biệt được các loại màu sắc với nhau.
Người bị mù màu thường không tự không biết mình bị vì vẫn có thể phân biệt được các màu sắc khác.
3. Cách khắc phục bệnh mù màu
Bệnh mù màu có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định trong cuộc sống. Tùy vào mức độ mù màu mà sẽ gây ra những hệ lụy khác nhau. Tuy nhiên, có một số biện pháp có vai trò khắc phục hậu đó là:
- Kiểm tra sức khỏe toàn diện bộ nhiễm sắc thể, lập sơ đồ phả hệ trước khi lập gia đình để xem có ai bị không, tránh nguy cơ thế hệ sau này mắc bệnh.
- Trẻ bị mù màu cần được thông báo đến giáo viên để có sự hỗ trợ từ phía thầy cô và trường học.
- Tránh các chấn thương vùng mắt và vùng đầu vì dễ gây tổn thương thị giác.
- Điều trị các bệnh dẫn đến nguyên nhân gây mù màu.
- Khi công việc cần tiếp xúc với hóa chất thì cần phải có đồ bảo hộ cho mắt và tránh tối đa chấn thương tại vùng đầu, mắt vì sẽ dễ gây tổn thương thị giác.
- Ghi nhớ thứ tự của đèn giao thông có thể giúp người bị mù màu tuân thủ đúng luật khi tham gia giao thông trong tình trạng không thể phân biệt được các màu sắc của đèn.
- Một điều đặc biệt quan trọng nữa là tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
- Khi gặp các vấn đề thị lực thì cần thăm khám ngay để có phương án xử lý kịp thời.
Cách kiểm tra bạn có bị mù màu hay không?
Các chuyên gia nhãn khoa có rất nhiều biện pháp để kiểm tra mù màu cũng như chẩn đoán chính xác người mắc bệnh mù màu. Nếu bạn nhận thấy sự thay đổi nghiêm trọng liên quan đến khả năng phân biệt màu sắc, hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ nhãn khoa để sớm được kiểm tra mù màu. Cách để test mù màu phổ biến nhất là:
- Kiểm tra mù màu Ishihara : Bài kiểm tra mù màu này dành cho những người không thể phân biệt sắc tố đỏ và xanh lá cây. Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn nhìn vào một loạt các vòng tròn với những chấm có màu sắc và kích cỡ khác nhau. Một số dấu chấm tạo thành hình dạng hoặc số có từ một đến hai chữ số. Nếu thuộc nhóm mù màu đỏ – xanh lá cây, bạn sẽ khó có thể nhận ra những hình dạng đó, thậm chí là không nhìn thấy chúng
- Test mù màu HRR: Bài kiểm tra này giống với Ishihara nhưng giúp sàng lọc vấn đề thị lực ở màu xanh – vàng.
- Bài test mù màu Cambridge: Tương tự như bảng kiểm tra mù màu Ishihara, ngoại trừ việc nó diễn ra trên máy tính.
- Kiểm tra mù màu bằng kính kiểm tra loạn sắc: Bác sĩ sử dụng xét nghiệm này để kiểm tra mù màu và xác định xem liệu có sự cố xảy ra khi bạn nhìn thấy màu đỏ và xanh lá cây hay không.
- Bộ dụng cụ test mù màu Farnsworth–Munsell 100: Bộ dụng cụ này sử dụng các khối hoặc chốt có các sắc thái khác nhau của cùng một màu. Nhiệm vụ của bạn là sắp xếp bảng test mù màu này theo một thứ tự nhất định. Thử nghiệm này kiểm tra xem bạn có thể nhận được những thay đổi sắc thái của màu sắc hay không.
Xem thêm video được quan tâm:
Phương pháp loại bỏ căng thẳng trước khi ngủ
