Chưa tìm thấy người rơi xuống hố tử thần ở Bắc Kạn
Vụ việc người điều khiển xe máy không may rơi xuống một hố sụt lún sâu ở huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn, đã bước sang ngày thứ 4, nhưng tung tích nạn nhân vẫn chưa được tìm thấy.
Sau nhiều nỗ lực tìm kiếm, cứu nạn không mang lại kết quả, lực lượng chức năng buộc phải tạm dừng việc bơm hút nước tại khu vực hiện trường vì tình hình địa chất diễn biến phức tạp.
Trước đó, vào khoảng 21h, ngày 26/5, một vụ tai nạn nghi người đi xe máy với tốc độ cao đã đâm vào khu vực đang được rào chắn, cảnh báo nguy hiểm tại vị trí hố sụt lún lớn nằm giữa Quốc lộ 3B, đoạn qua thôn Hiệp Lực, xã Kim Lư, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn. Hố sụt được người dân địa phương gọi là 'hố tử thần' vì có cấu trúc rất phức tạp, liên quan đến hệ thống hang ngầm và các mạch nước ngầm chảy.
Nước dâng lên ở hố tử thần Bắc Kạn sau khi nhà chức trách dùng máy bơm hút.
Lý giải về nguyên nhân tạm dừng bơm hút nước khỏi hố sụt, lãnh đạo UBND huyện Na Rì cho biết: Bơm hút nước chỉ là một trong những phương án được lực lượng chức năng triển khai nhằm hỗ trợ việc cứu nạn, cứu hộ và tìm kiếm nạn nhân. Tuy nhiên, phương án này đã phải tạm dừng khi hố sụt diễn biến phức tạp với lượng bùn đất sạt xuống lớn, mực nước không thể hạ thấp hơn khi mạch ngầm chảy mạnh.
Nếu tiếp tục bơm dẫn đến nguy cơ đất bùn và vỉa đá lớn phía bên phải hố (theo hướng từ Bắc Kạn – Lạng Sơn) sập xuống cản trở việc tìm kiếm của lực lượng chức năng, có thể bịt miệng đáy hố, giảm xác suất thi thể nạn nhân tự nổi lên.
Dù tạm dừng phương án bơm hút nước, công tác tìm kiếm nạn nhân và phương tiện gặp nạn không vì thế mà dừng lại. Chính quyền huyện Na Rì cho biết vẫn đang tích cực huy động lực lượng, phương tiện, thiết bị kỹ thuật và nguồn lực tài chính để tiếp tục các phương án tìm kiếm thay thế.
TS Nguyễn Xuân Nam, Phó GĐ điều hành Trung tâm Karst và Di sản Địa chất - Viện khoa học Địa chất và Khoáng sản, cho biết đây là hiện tượng liên quan đến nền địa chất karst (đá vôi) và các cấu trúc hang ngầm dưới lòng đất. Vụ việc cũng gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng sụt lún và sự hiện diện của hệ thống hang ngầm tự nhiên tại một số khu vực miền núi phía Bắc. Các hố sụt lún dạng karst như ở Bắc Kạn hình thành từ quá trình phong hóa đá vôi, có thể gây sụt lở bất ngờ và rất nguy hiểm, đặc biệt khi có sự kết hợp với dòng chảy ngầm và mưa lớn.
Giới chuyên gia khuyến cáo, cần sớm tiến hành khảo sát, lập bản đồ địa chất chi tiết để cảnh báo và có biện pháp phòng tránh tại những khu vực có nguy cơ cao, nhằm hạn chế tối đa rủi ro cho người dân.
Nguy cơ tiếp tục sụt lở sâu của hố tử thần
Từ cuối tháng 5 năm 2025 đến nay, tại xã Kim Lư, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn đã liên tiếp ghi nhận bảy hố sụt lún xuất hiện trong khu dân cư và ven đường giao thông. Hiện tượng này khiến người dân địa phương vô cùng lo lắng, đặc biệt sau vụ việc một người điều khiển xe máy rơi xuống hố sâu ngày 26/5 và hiện vẫn chưa được tìm thấy.
Theo đánh giá sơ bộ của Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, khu vực xảy ra sụt lún nằm trên nền đá trầm tích lục nguyên xen kẽ đá vôi hoặc dolomit – loại đá dễ bị hòa tan trong điều kiện tự nhiên, đặc biệt là khi có dòng chảy ngầm. Đặc điểm địa chất nơi đây cũng rất phức tạp, là khu vực giao thoa giữa hai loại địa hình: địa hình đá vôi và địa hình đá lục nguyên. Các lớp đá vôi bị phủ lên bởi đá lục nguyên thuộc hệ tầng M Lẻ, tạo điều kiện thuận lợi cho nước từ vùng đá lục nguyên chảy vào khu vực đá vôi, làm gia tăng quá trình hòa tan và tạo ra các hang hốc kéo dài dưới lòng đất.
Qua quá trình khảo sát thực địa, các chuyên gia phát hiện rằng hệ thống nước ngầm trong khu vực đá vôi đang bị khai thác phục vụ sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa. Việc khai thác nước ngầm quá mức làm hạ thấp mực nước ngầm, gây giảm áp lực đỡ của các mái vòm hang ngầm, từ đó làm mất ổn định cấu trúc địa chất và dẫn đến hiện tượng sụt lún bề mặt.
Ông Nguyễn Đại Trung – đại diện Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản nhấn mạnh rằng để xử lý tình trạng này cần thực hiện các khảo sát chi tiết hơn, đặc biệt là quan trắc mực nước ngầm để kịp thời phát hiện các biến động bất thường. Các biện pháp xử lý như bơm trám các hố sụt hoặc sử dụng thiết bị đo địa vật lý để xác định mạng lưới hang ngầm là khả thi, tuy nhiên rất tốn kém về kinh phí và nhân lực.
Cũng theo ông Trung, cần xác định rõ chiều sâu, chiều dài và hướng phát triển của hệ thống hang ngầm trong khu vực. Từ đó, đưa ra các phương án ngăn chặn hiệu quả dòng nước bổ cập quá mức vào mùa mưa, tránh nguy cơ gây ra các hiện tượng địa chất cực đoan như sụt lún đột ngột hoặc bùng nổ khí ngầm – vốn có thể gây tai biến nghiêm trọng cho người dân và cơ sở hạ tầng.
Hiện các cơ quan chức năng của tỉnh Bắc Kạn đang phối hợp cùng chuyên gia địa chất để điều tra nguyên nhân, triển khai các biện pháp phòng ngừa và hỗ trợ người dân trong khu vực bị ảnh hưởng.
