Để duy trì sự tồn tại, nạp năng lượng cho cơ thể là điều thiết yếu. Tuy nhiên quan niệm đói thì ăn, đến giờ thì ăn chưa hoàn toàn là một cách nạp năng lượng hợp lý. Ăn uống không chỉ là nhu cầu mà còn thể hiện cả văn hóa, giáo dục của con người. Một cơ thể khỏe mạnh sẽ đi liền với một thói quen ăn uống cân bằng dinh dưỡng, ngược lại sẽ có nhiều nguy cơ cho sức khỏe, đặc biệt là các bệnh béo phì, đái tháo đường, gan nhiễm mỡ... nếu chúng ta không biết hình thành cho mình một kỹ năng khoa học trong ăn uống
Kích thích quá trình tiêu hóa bằng cảm giác thoải mái
Nếu ăn uống trong tình trạng căng thẳng, chán nản sẽ làm cho người ta ăn nhanh no hơn hoặc ăn rất nhiều một cách vô thức. Hậu quả của sự mất hứng thú với bữa ăn làm ảnh hưởng đến những người xung quanh, những xung đột có thể xuất hiện. Mặt khác nó có thể làm cho dịch vị dạ dày tăng, giảm bất thường về số lượng và thành phần, làm cho quá trình tiêu hóa bị ảnh hưởng theo. Nếu quá trình này diễn ra thường xuyên hơn 1 lần/ tuần, bạn sẽ có nguy cơ loét dạ dày và các bệnh tiêu hóa khác. Để có bữa ăn ngon, vui vẻ, cần thay đổi món thường xuyên, thay đổi cách chế biến cũng như cách trình bày và tình cảm của những người cùng bàn ăn mang lại.
Không nên cứ thích gì là ăn thật nhiều
Cân đối và hợp lý là quan tâm hàng đầu về dinh dưỡng hiện nay, sự thừa chất dinh dưỡng này có thể cản trở sự hấp thu hay sử dụng chất dinh dưỡng khác. Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng, tốt nhất trong bữa ăn, năng lượng do lipid cung cấp chiếm khoảng 25 - 30%, protein 12%, gluxit 50 - 60%. Ngoài ra, bữa ăn còn cần cung cấp các chất dinh dưỡng khác, trong đó quan trọng nhất là vitamin và muối khoáng. Việc ăn quá nhiều hay quá kiêng khem đều không tốt. Điều quan trọng là phải ăn uống đa dạng, có cơ cấu bữa ăn hợp lý. Một người trưởng thành chỉ nên dùng 2.300 mg muối/ngày; những người bị bệnh tăng huyết áp và những người từ 50 tuổi trở lên chỉ nên dùng 1.500 mg muối/ngày. Các món ăn chế biến sẵn đều có lượng muối lớn, vì thế nên hạn chế những thức ăn này.
 Vui vẻ khi ăn uống sẽ tốt cho quá trình tiêu hóa. |
Cơ thể chúng ta gồm 70% nước, bình thường mỗi người nên uống khoảng 1,5 lít nước/ngày. Nước thường xuyên bị mất đi qua hơi thở, mồ hôi và đi vệ sinh. Nếu không thường xuyên cung cấp đầy đủ nước cho cơ thể sẽ xảy ra tình trạng thiếu nước và mất nước khiến bạn chóng già, không tốt cho da và tóc. Nếu mất nhiều nước còn ảnh hưởng cả tới sự trao đổi chất. Đừng chỉ uống nước khi cảm thấy khát vì lúc đó cơ thể đã thiếu nước rất trầm trọng rồi.
Chế độ ăn miền Địa Trung Hải “không ngày nào là không ăn trái cây” được xem như giải pháp tốt cho phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ của nhiều loại bệnh. Ăn nhiều rau, quả giúp cơ thể tránh được các bệnh về tim, đột quỵ, ổn định huyết áp, giảm cholesterol, tránh các bệnh liên quan đến đường ruột, đặc biệt là viêm ruột thừa, bảo vệ mắt khỏi bị 2 loại bệnh thoái hóa rất phổ biến là đục thủy tinh thể và thoái hóa hoàng điểm, ngăn chặn nguy cơ mắc các bệnh ung thư. Mặc dù các loại rau quả đều có tác dụng nhưng vẫn có một số loại rau quả có tác dụng nhiều hơn và có khả năng phòng tránh nhiều loại bệnh khác. Chọn nhiều loại rau gồm các loại rau nhiều lá, rau xanh, rau lá sậm, các loại rau và hoa quả có màu vàng, đỏ, cà chua, các loại quả thuộc họ cam, chanh.
Trân trọng thời gian cho bữa ăn
Nhịp sống hối hả khiến nhiều người vào bữa chỉ ăn qua loa hoặc ăn quá nhanh. Đây là điều hoàn toàn không có lợi cho sức khỏe, khi tình trạng này kéo dài sẽ trở thành một thói quen xấu. Ăn nhanh không chỉ làm xấu đi hình ảnh của bạn mà còn khiến bạn tăng cân. Nếu như bạn hoàn thành một bữa ăn chỉ trong vòng 5 hoặc 6 phút, bộ não sẽ không có cơ hội để nói với cơ thể rằng bạn đã no nên bạn có thể ăn và tiếp thu nhiều hơn lượng calo cần thiết cho cơ thể bạn. Ăn quá nhanh còn khiến dạ dày phải làm việc nhiều hơn, dễ dẫn tới đau dạ dày. Ăn chậm lại sẽ giúp bạn cảm nhận được vị ngon lành của thức ăn, nhanh cảm thấy no hơn và giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Hãy nhai một cách từ tốn, não của bạn sẽ có thời gian truyền đi tín hiệu no đến cơ thể. Nên dành đủ thời gian cho ăn sáng. Nếu như bạn chỉ có một chút thời gian cho bữa trưa, chọn khẩu phần ăn không tốn quá nhiều thời gian. Còn bữa tối, có thời gian nhiều hơn nhưng cũng đừng nên quá lạm dụng vì tư tưởng “tiếc của, tiếc công” sẽ làm bạn cố ăn hết thức ăn trên bàn ăn, đây là một nguyên nhân khiến người ta dễ béo phì.
BS. Trần Quốc Minh