Mọi người thường nghĩ chỉ có nguy cơ lây bệnh dại nếu bị chó, mèo hoặc các động vật mang virus dại cắn, nhưng thực tế cho thấy chỉ cần bị các động vật mang virus bệnh dại cào và nếu không được tiêm ngừa thì nguy cơ tử vong cũng rất cao.
Khi bị chó hoặc mèo cắn, cào, liếm... nạn nhân phải có ý thức rửa sạch vết thương, đi tiêm phòng trong vòng 7 ngày. Thông qua kiểm tra, bác sĩ sẽ có chỉ định tiêm kháng huyết thanh (nếu vết thương gần não) và tiêm vaccine nếu vết thương không trực tiếp đe dọa đến tính mạng.
Vết mèo cào có thể mang theo vi khuẩn trong miệng và trên móng vuốt, nếu chúng được truyền vào cơ thể của con người thông qua vết cắn hoặc vết cào, có thể sẽ gây nhiễm trùng và gây ra các triệu chứng như đau, sưng, viêm, sốt hoặc các vấn đề khác.
Triệu chứng khi bị mèo cào
- Đau và sưng tại vị trí bị cắn hoặc cào: Đây là triệu chứng chính và thường xảy ra ngay sau khi bị mèo cắn hoặc cào.
- Viêm da: Nếu vết thương không được xử lý và chăm sóc đúng cách, nó có thể bị viêm và đỏ.
- Sốt: Trong một số trường hợp, người bị mèo cắn hoặc cào có thể gặp sốt và các triệu chứng khác liên quan đến viêm nhiễm.
- Cảm giác mệt mỏi, khó chịu: Trong một số trường hợp, người bị mèo cắn hoặc cào có thể cảm thấy mệt mỏi và khó chịu.
- Tình trạng tâm lý: Trong một số trường hợp, người bị mèo cắn hoặc cào có thể lo lắng hoặc sợ hãi về việc bị nhiễm trùng hoặc bệnh dại.
Những hậu quả có thể gặp khi bị mèo cào
- Nhiễm trùng: Nếu vết thương không được xử lý và chăm sóc đúng cách, nó có thể trở nên nghiêm trọng hơn và dẫn đến nhiễm trùng. Vi khuẩn trong nước bọt của mèo có thể gây ra nhiều loại nhiễm trùng, bao gồm nhiễm trùng da, nhiễm trùng huyết, viêm mô mềm, viêm xoang và viêm phổi.
- Nhiễm giun sán: Một số loại giun trong ruột mèo có thể lây truyền cho người qua vết cắn hoặc cào của mèo, từ đó gây ra các triệu chứng như đau bụng, nôn mửa và tiêu chảy.
- Suy giảm miễn dịch: Một số nghiên cứu cho thấy người bị mèo cào có thể gặp phải nguy cơ suy giảm miễn dịch.
- Bệnh dại: Nếu mèo hoang hoặc mèo chưa được tiêm phòng bệnh dại cào, cắn người, sẽ có thể gây truyền nhiễm bệnh dại. Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như hôn mê, co giật, khó thở và tử vong.
Tuyến nước bọt làm lây bệnh dại
Bệnh dại có thể truyền qua vết cào xước của mèo đã được nhiều nhà khoa học ghi nhận. Tuyến nước bọt làm lây lan bệnh dại từ một vật này sang vật khác cũng như con người. Khi con vật bị dại cắn vật hay người, nó sẽ lây truyền virus dại qua nước bọt. Những vết cào xước của mèo bị dại lên người sẽ rất nguy hiểm, vì mèo thường có thói quen liếm móng vuốt của chúng.
Thời gian ủ bệnh của virus dại trong cơ thể người kể từ thời điểm bị bệnh này tấn công có thể trong khoảng từ 5 ngày cho tới hơn 1 năm, mặc dù thời gian ủ bệnh trung bình khoảng 2 - 3 tháng.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), việc rửa ngay lập tức, rửa kỹ vết cào, cắn của con vật nghi bị dại bằng nước và xà phòng là điều rất quan trọng, có thể xóa được nguy cơ tử vong.
Bệnh dại do virus nếu không được tiêm phòng gần như sẽ gây tử vong 100% trên người. Do đó, khi một người bị động vật cắn, cào hoặc liếm... cần phải nhanh chóng rửa vết thương ngay với xà phòng, dưới vòi nước sạch chảy liên tục trong thời gian khoảng 10 - 15 phút.
Vết thương cần được rửa kỹ với cồn 70% hoặc cồn iod (nếu có), đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế để điều trị càng sớm càng tốt. Khi bị cắn, tuyệt đối không dùng các chất kích thích đắp vào vết thương như ớt bột, nước ép, nhựa cây, axit hoặc kiềm. Không băng bó, đắp thuốc kín vết thương.
Nếu nuôi động vật, thú cưng như chó, mèo mà không tiêm phòng thì nguy cơ bị lây bệnh dại là rất cao. Bởi vì các loài động vật, đặc biệt là mèo có tần suất tiếp xúc nhiều với chuột mang virus dại. Ngoài ra, nguồn virus này có trong tự nhiên thông qua tuyến nước bọt của chó, mèo.
Không xem thường chó, mèo nhà nuôi
Hiện có nhiều chó, mèo ở nhiều nơi nhiễm bệnh dại. Rất nhiều người có suy nghĩ chó, mèo nhà nuôi hiền lành, sạch sẽ, họ rất chủ quan khi bị mèo, chó nhà nuôi hoặc chó mèo của hàng xóm cắn, cào, nên thường không thận trọng, dẫn đến bị lây bệnh dại.
Để đề phòng bệnh dại lây lan sang người, trước hết phải phòng cho chó, mèo. Tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất vaccine, nhưng thông thường người nuôi chó, mèo nên tiêm 2 mũi vaccine ngừa cho chó, mèo trong 6 tháng, hiệu quả phòng bệnh sau tiêm ngừa cho chó, mèo là 3 năm.
Người bị chó dại cắn thời gian ủ bệnh dại có thể kéo dài từ một vài ngày đến vài tháng, trong khi thời gian phát bệnh cho đến khi chết chỉ dao động từ 1 đến 7 ngày. Trên 80% người mắc bệnh dại có các dấu hiệu đau hoặc ngứa ở vết cắn, kèm theo đó là sốt, mệt mỏi, đau đầu kéo dài 2 - 4 ngày.
Bị chứng sợ nước, tăng động, tức giận, không chịu được tiếng ồn, ánh sáng hoặc không khí. Đặc biệt ở giai đoạn sau, chỉ thoáng nhìn thấy hình ảnh nước đã có thể gây co thắt ở cổ và họng, tỏ ra sợ hãi khi thấy cái chết sắp xảy ra...
Theo khuyến cáo của Cục Y tế dự phòng, khi bị chó mèo cắn buộc phải tiến hành điều trị, theo dõi trong vòng 10 ngày. Nếu con vật vẫn khỏe mạnh, có thể thay chế độ dự phòng sau phơi nhiễm (PEP) thành chế độ tiêm vaccine.