Nguyên nhân do chấn thương, bị động vật tấn công, nhiễm trùng và sinh nở. Nhưng trong hầu hết các trường hợp, người Tsimane khỏe mạnh cho đến tận lúc chết. Vậy điều gì làm nên sự kỳ diệu này.
Cuộc sống du mục
Người Tsimane sống theo các cụm gia đình nhỏ gồm 60 người hoặc hơn dọc theo bờ sông Beni, nhưng người dân nới đây được mệnh danh là những người có trái tim khỏe nhất thế giới. Mùa hè 2018, BS. Sanjay Gupta phụ trách mục Y tế của CNN, quyết định đi du lịch tới Bolivia, một trong những quốc gia nghèo nhất ở Nam Mỹ, để tìm hiểu những gì đã giúp họ có được trái tim khỏe mạnh này.
BS. Sanjay Gupta dựng lều ở giữa làng và bắt đầu sống cuộc sống như những người Tsimane. Những túp lều xung quanh không có điện hay tiện nghi hiện đại. Với mục tiêu tìm hiểu bí mật của những người có trái tim khỏe mạnh nhất thế giới, BS. Gupta tập trung vào ba yếu tố: chế độ ăn uống, hoạt động và nghỉ ngơi. Theo ông, Tsimane, bộ lạc bản địa sống sâu trong rừng nhiệt đới Amazon mà các thành viên hầu như không có bất kỳ tiền sử nào về bệnh tim. Và việc ngăn ngừa bệnh tim là chủ đề BS. Gupta luôn luôn trăn trở do gia đình ông có nhiều người mắc bệnh này.
BS. Gupta nhận thấy rằng, người dân nơi đây nghỉ ngơi hoàn toàn dựa theo ánh sáng mặt trời. Ngay khi mặt trời lặn vào buổi tối muộn, mọi người trở về túp lều của họ. Không có điện, không có thiết bị điện tử, con người có xu hướng ngủ sớm và sâu hơn. Khoảng 9 tiếng sau, những tiếng gà gáy vang lên, họ bắt đầu dậy và một ngày mới bắt đầu.
Gần như tất cả thời gian trong ngày, người Tsimane đứng hoặc đi bộ. Thông thường, khi nghĩ về một xã hội săn bắn hái lượm, chúng ta hay hình dung ra nhóm người có cung tên, chạy nước rút trong rừng theo sau con mồi. Tuy nhiên, các cuộc săn bắn của người Tsimane thường chậm và kéo dài. Người Tsimane dành nhiều thời gian để đi bộ và theo dõi, kiên trì để bắt được con mồi. Nếu người thợ săn nào săn được con mồi nghĩa là họ đã thực sự nỗ lực hết mình, đi bộ nhiều dặm suốt cả tiếng đồng hồ.
Việc trồng trọt và chăn nuôi truyền thống chủ yếu được thực hiện bởi trẻ em và phụ nữ, kéo dài từ sáng đến tối. Trung bình, người Tsimane đi khoảng 17.000 bước mỗi ngày. Những người có trái tim khỏe mạnh nhất trên thế giới hầu như không bao giờ ngồi. Họ luôn hoạt động nhưng không mạnh mẽ như khi tập cardio hay HIIT.
Cuộc sống gắn liền cộng đồng.
Sống hòa cùng thiên nhiên
Một yếu tố độc đáo khác ở người Tsimane sống trong môi trường Amazon chính là ký sinh trùng. Theo nghiên cứu trên The Lancet, gần như tất cả những người dân nơi đây có một số loại nhiễm ký sinh trùng như giun móc, giun đũa. Người Tsimane sống chung với những ký sinh trùng này trong phần lớn cuộc đời của họ. Điều này nghe có vẻ ghê ghê nhưng là hiện tượng quen thuộc xảy ra với con người suốt chiều dài lịch sử. Rất có thể, các ký sinh trùng trong cơ thể của người Tsimane giúp điều chỉnh hệ thống miễn dịch và bảo vệ trái tim của họ.
“Tất nhiên, bạn không nên đi ra ngoài và cố tình bị nhiễm ký sinh trùng. Nhưng bài học ở đây là quá vệ sinh có thể gây hại nhiều hơn là chúng ta nhận ra”, BS. Gupta nói.
Về chế độ ăn kiêng, BS. Gupta cho rằng người Tsimane lấy 65% lượng calo từ thịt động vật. Tuy nhiên, thực tế, phần lớn lượng calo của họ đến từ carbohydrate; các loại thực phẩm như chuối, sắn, gạo và ngô chiếm gần 70% khẩu phần ăn. Chế độ dinh dưỡng này xuất phát từ đặc điểm cuộc sống ở Amazon: nông sản luôn sẵn có hơn thịt, đặc biệt là trong mùa khó săn bắn.
Thực phẩm của người Tsimane không được chế biến sẵn hay bổ sung bất kỳ loại đường, muối nào. Ngoài carbonhydrate, những người Tsimane có trái tim khỏe mạnh ăn khoảng 15% chất béo và 15% protein. Chế độ ăn uống của họ cung cấp lượng chất xơ gấp đôi so với chế độ ăn kiêng tiêu chuẩn của Mỹ, có rất nhiều vi chất dinh dưỡng như selen, kali và magiê. Dành thời gian với người Tsimane, BS. Gupta cũng học được rằng người Tsimane có thói quen nhịn ăn gián đoạn, nhưng không phải vì chạy theo xu hướng mà vì khan hiếm thực phẩm.