Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một bệnh lý nam khoa phổ biến. Trong nhiều trường hợp bệnh gây rối loạn nội tiết tố nam, đau vùng bẹn bìu và làm giảm khả năng sinh sản ở nam giới.
Theo ThS.BS Lê Đăng Khoa - Trưởng bộ phận Nam học, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản BVĐK Tâm Anh TP. HCM, giãn tĩnh mạch thừng tinh là sự giãn, xoắn bất thường của tĩnh mạch tinh hoàn trong bó thừng tinh. Hiện tượng này thường xuất hiện ở tinh hoàn bên trái, chiếm tỷ lệ 90%. Khoảng 10% còn lại là các trường hợp mắc cả hai bên.
Khi nói đến việc kiểm soát các triệu chứng của giãn tĩnh mạch thừng tinh, chế độ ăn uống cân bằng đóng vai trò quan trọng. Dinh dưỡng phù hợp mang lại lợi ích đáng kể so với các thủ thuật y tế như phẫu thuật và dùng thuốc.
1. Tầm quan trọng của chế độ ăn cho người bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh
Chế độ ăn uống không cân bằng và căng thẳng là hai lý do chính gây ra bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh. Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc và phẫu thuật, chế độ ăn uống hợp lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị, cải thiện tình trạng bệnh.
Hình ảnh giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Một chế độ ăn uống cân bằng nhấn mạnh vào các loại thực phẩm tự nhiên, giàu dinh dưỡng trong khi loại bỏ các loại thực phẩm chế biến và gây viêm có thể rất hiệu quả trong việc điều trị các triệu chứng giãn tĩnh mạch thừng tinh ngoài việc giảm viêm, thúc đẩy sức khỏe tổng thể và tinh thần. Khi lựa chọn chế độ ăn uống cân bằng, thay đổi thói quen, những người bị giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể chủ động cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của họ bằng cách:
- Giảm viêm: Nhiều thực phẩm có tác dụng chống viêm, giúp giảm sưng, đau ở vùng bìu.
- Cải thiện lưu thông máu: Một số thực phẩm giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm áp lực lên tĩnh mạch bị giãn.
- Cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết: Đảm bảo cơ thể có đủ năng lượng để phục hồi, chống lại bệnh tật.
2. Các dưỡng chất cần thiết cho người bệnh
Chế độ ăn lành mạnh cho người bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh cần cung cấp đầy đủ các dưỡng chất sau:
Omega-3: Giúp giảm viêm, cải thiện lưu thông máu. Nguồn cung cấp: Cá béo (cá hồi, cá thu, cá trích), hạt lanh, hạt chia.
Vitamin C: Tăng cường hệ miễn dịch, giúp mạch máu khỏe mạnh. Nguồn cung cấp: Cam, quýt, bưởi, dâu tây, ớt chuông.
Vitamin E: Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào. Nguồn cung cấp: Hạt hướng dương, hạnh nhân, dầu ô liu.
Kẽm: Quan trọng cho quá trình sản xuất testosterone. Nguồn cung cấp: Hàu, thịt bò, các loại hạt.
Các vitamin nhóm B: Hỗ trợ quá trình chuyển hóa năng lượng. Nguồn cung cấp: Thịt nạc, trứng, sữa, các loại hạt.
Thực phẩm giàu chất xơ: Táo bón thường liên quan đến sự khó chịu do giãn tĩnh mạch thừng tinh. Nhưng có thể làm dịu tình trạng này và hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa bằng cách đưa một lượng thực phẩm giàu chất xơ vào chế độ ăn uống. Nguồn cung cấp: ngũ cốc nguyên hạt như hạt diêm mạch, yến mạch, lúa mạch; các loại trái cây như táo, anh đào, cam; các loại rau như bông cải xanh, rau bina, cà rốt.
Protein nạc: Protein là một khía cạnh quan trọng khác mà nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh nên đưa vào chế độ ăn uống. Nên chọn nguồn protein nạc để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng. Protein nạc giúp giảm tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa (gây ra các triệu chứng giãn tĩnh mạch thừng tinh và dẫn đến tình trạng viêm). Nguồn cung cấp: các loại thực phẩm như cá, đậu phụ, thịt gà không da, đậu, đậu lăng, các sản phẩm từ sữa ít béo.
Thực phẩm chống viêm: Bệnh nhân có thể giảm viêm bên trong và làm dịu cơn đau liên quan đến giãn tĩnh mạch thừng tinh bằng cách bổ sung các thực phẩm giàu đặc tính chống viêm vào chế độ ăn uống hàng ngày. Thêm chất béo có lợi cho tim như bơ, dầu ô liu, cá béo có nhiều acid béo omega-3, cũng như các loại trái cây nhiều màu sắc như ớt chuông, rau lá xanh, quả mọng, anh đào, cà chua.
Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Bằng cách bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa, tăng cường sức khỏe mạch máu, thực phẩm giàu chất chống oxy hóa có thể giúp ích cho những người bị giãn tĩnh mạch thừng tinh. Nguồn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như cải xoăn, rau bina, các loại hạt, quả mọng, trái cây họ cam quýt và trà xanh.
Người bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh nên chọn chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa.
3. Những nguyên tắc cơ bản trong chế độ ăn cho người bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh
- Hạn chế đồ ăn cay nóng: Các loại gia vị cay nóng có thể gây kích ứng và làm tăng tình trạng viêm.
- Tránh đồ uống có cồn: Rượu bia làm giãn mạch máu, làm trầm trọng thêm tình trạng giãn tĩnh mạch.
- Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn: Đồ ăn chế biến sẵn thường chứa nhiều muối, chất béo không lành mạnh, gây hại cho sức khỏe tim mạch.
- Uống đủ nước: Việc cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ cải thiện sức khỏe tổng thể và làm giảm các triệu chứng của giãn tĩnh mạch thừng tinh. Bên cạnh việc đảm bảo uống đủ nước trong ngày, nên cân nhắc bổ sung các loại đồ uống bổ sung nước như nước dừa, nước ép trái cây tươi và trà thảo mộc vào chế độ ăn uống.
3.1. Thực phẩm người bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh nên ăn
Đây là các loại thực phẩm mà nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể ăn để cải thiện tình trạng bệnh:
- Rau xanh: Cải xoăn, rau bina, cải thìa... giàu chất xơ, vitamin, khoáng chất, giúp giảm viêm.
- Trái cây: Táo, chuối, cam, bưởi... chứa nhiều vitamin, chất chống oxy hóa.
- Cá: Cá hồi, cá thu, cá trích... giàu omega-3, tốt cho tim mạch.
- Hạt: Hạnh nhân, óc chó, hạt chia... chứa nhiều vitamin E và chất béo không bão hòa đơn.
- Đậu: Đậu đen, đậu xanh, đậu đỏ... giàu chất xơ và protein.
3.2. Thực phẩm người bệnh nên hạn chế
- Bữa ăn nhiều natri: Cắt giảm các bữa ăn nhiều natri giúp giảm tình trạng giữ nước và đầy hơi - một nguyên nhân làm trầm trọng thêm tình trạng khó chịu do giãn tĩnh mạch thừng tinh. Nếu có thể, hãy tránh xa thực phẩm chế biến, súp đóng hộp, đồ ăn nhẹ mặn và thức ăn nhanh. Thay vào đó, hãy chọn các bữa ăn tự nhiên, tươi.
- Carbohydrate tinh chế: Tránh xa việc tiêu thụ nhiều carbohydrate tinh chế vì chúng có thể gây viêm trong cơ thể, làm tăng lượng đường trong máu. Carbohydrate tinh chế bao gồm những thứ như bánh mì trắng, ngũ cốc có đường, bánh ngọt và đồ uống chứa nhiều đường. Thay vào đó, hãy chọn carbohydrate phức hợp và ngũ cốc nguyên hạt để giúp duy trì lượng đường trong máu ổn định.
- Thực phẩm chiên, nhiều chất béo: Tránh xa các loại thực phẩm chiên, béo như thịt chiên, đồ ăn nhẹ chế biến sẵn, các bữa ăn nhanh nhiều dầu mỡ... vì dễ gây viêm và tăng cân. Chọn các nguồn protein nạc hơn và các phương pháp nấu ăn lành mạnh hơn như nướng, hấp.
- Giảm lượng rượu và đồ uống có chứa caffeine, chẳng hạn như cà phê, trà, đồ uống tăng lực, vì chúng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng khó chịu, sưng do giãn tĩnh mạch thừng tinh và gây mất nước. Thay vào đó, hãy chọn các loại đồ uống thay thế có chứa nước như trà thảo mộc, nước lọc hoặc nước pha với trái cây tươi và thảo mộc.
Lưu ý: Chế độ ăn chỉ là một phần trong quá trình điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể về chế độ ăn phù hợp. Ngoài chế độ ăn, người bệnh cũng nên kết hợp với các biện pháp điều trị khác như dùng thuốc, phẫu thuật để đạt hiệu quả tốt nhất.
Xem thêm:
