Năm 2009, tôi nhờ anh họ bán giúp tôi hai thửa đất, một thửa 90m2, một thửa 53,1m2 (đều là đất ở đô thị lâu dài). Đến khi có người đồng ý mua với giá 1 tỷ đồng (theo lời người anh họ nói) thì anh họ yêu cầu tôi đưa 2 Giấy chứng nhận trên để làm hợp đồng sang tên. Sau khi đưa giấy tờ đất, không thấy anh ta gọi đi ký tên làm thủ tục. Khoảng 2 - 3 tháng sau, anh ta nói đã sang tên rồi, nhưng anh xin vay luôn số tiền người mua trả. Đến nay, anh họ vẫn chưa trả lại tôi số tiền trên. Vậy tôi không ký tên chuyển quyền sử dụng đất thì tôi có thể đòi thửa đất trên được không, nếu việc chuyển nhượng là do anh họ tôi giả mạo chữ ký thì hợp đồng không có giá trị pháp lý đúng không? Tôi phải làm sao?
Đoàn Tuấn Tú (Chương Mỹ, Hà Nội)
Trả lời:
Ðiều 689 Bộ luật Dân sự quy định như sau: Việc chuyển quyền sử dụng đất được thực hiện thông qua hợp đồng. Hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản, có công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật. Như vậy, khi chuyển quyền sử dụng hai thửa đất thuộc quyền sử dụng của bạn, việc chuyển quyền phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực. Tuy nhiên, theo thông tin bạn cung cấp, bạn không hề thực hiện bất kỳ thủ tục nào liên quan đến việc chuyển quyền sử dụng đất nêu trên nên có thể có hai khả năng:
- Thửa đất của bạn chưa được chuyển nhượng;
- Hoặc nếu đã được chuyển nhượng thì anh họ bạn đã giả mạo chữ ký hoặc dùng biện pháp bất hợp pháp khác để chuyển nhượng thửa đất của bạn.
Vậy, bạn có thể tìm hiểu để biết thêm thông tin về vấn đề này. Nếu thửa đất chưa được chuyển nhượng thì hiện tại bạn vẫn là chủ sử dụng của mảnh đất đó và có quyền sử dụng, quản lý và thực hiện các quyền của chủ sử dụng đất đối với thửa đất. Bạn có quyền yêu cầu anh họ bạn trả lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã nhận của bạn trước đây.
Nếu thửa đất đã được chuyển nhượng cho người khác (chắc chắn là trái luật) thì bạn có quyền khởi kiện anh họ đó về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản và yêu cầu tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Hành vi của anh họ bạn khi tự ý thực hiện các thủ tục để chuyển nhượng thửa đất không thuộc quyền sử dụng hợp pháp của mình, cũng không do nhận ủy quyền từ chủ sử dụng đất (là bạn) có thể cấu thành tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 139 Bộ luật Hình sự. Khi tòa án giải quyết vụ án, các bên có quyền yêu cầu tòa án tuyên bố hợp đồng chuyển nhượng do anh họ bạn thực hiện là vô hiệu. Và quyền sở hữu “Sổ đỏ” đương nhiên trở lại với bạn.
Chúc bạn sớm được quyền nhận lại tài sản của mình!
XH - BĐ