Trong danh sách top 10 đám tang đặc biệt của những người nổi tiếng nhất thế giới mà tạp chí khoa học Listverse của Mỹ cập nhật, người ta thấy có Thành Cát Tư Hãn, lãnh chúa Mông Cổ được xếp vị trí thứ 6. Đây là nhân vật đã qua đời gần 9 thế kỷ, song cái chết của ông vẫn còn nhiều bí ẩn đến nay hậu thế chưa tường hết.
Thành Cát Tư Hãn (1162-1227), tên tiếng Anh là Genghis Khan, người sáng lập ra Đế chế Mông Cổ sau khi thống nhất các bộ lạc độc lập ở vùng Đông Bắc Á năm 1206. Ông được lịch sử đánh giá là một trong những nhà lãnh đạo nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn trong lịch sử nhân loại, nhất là sự ổn định kinh tế và xã hội cho khu vực Á - Âu trong suốt một thời gian dài cho dù ông cũng là người gây ra không biết bao đau khổ cho những người chống lại ông.
Bốn giả thiết về cái chết của Thành Cát Tư Hãn
Đã trên 786 năm trôi qua nhưng cái chết của Thành Cát Tư Hãn hiện vẫn là câu hỏi gây tranh cãi trong giới sử học. Theo nhà sử học Tống Liêu đời nhà Minh thì Thành Cát Tư Hãn qua đời tháng 8/1277 ở tuổi 65, tại Trung Quốc. Bút tích về cái chết của ông chỉ vẻn vẹn có 20 chữ nên người ta không biết thực hư. Đến nay có tới 4 giả thiết về cái chết của ông được xem là tin cậy.
Cung điện Thành Cát Tư Hãn được xây dựng trên thảo nguyên Ordos, trong đó có hầm mộ tượng trưng nhưng không có xác. Ảnh nguồn: internet
Thứ nhất, bị sét đánh, đây là giả thiết của người phương Tây dựa trên ghi chép của nhà truyền giáo người Bồ Đào Nha, Giovani da Pian del Carpini do tòa thánh La Mã cử đi sứ Mông Cổ từ năm 1245 - 1247. Ông này phát hiện thấy ở Mông Cổ lúc ấy thường có nhiều sấm sét, giông bão, giết chết nhiều người, nhất là mùa hè, vì thế người Mông Cổ rất sợ sấm chớp. Thứ hai, bị trúng độc, giả thiết này dựa vào cuốn Marco Polo du ký của sứ giả Marco Polo người Ý, đến Trung Quốc vào năm 1275, Marco Polo nghe được thông tin từ Hốt Tất Liệt cho biết trong khi tấn công Tây Hạ, Thành Cát Tư Hãn đã bị trúng tên độc vào đầu gối. Thứ ba, do ngã ngựa, theo sử sách còn ghi thì mùa thu năm 1226, Thành Cát Tư Hãn cưỡi ngựa hồng đi săn có vợ đi cùng nhưng vô tình gặp đàn ngựa rừng khiến con ngựa ông cưỡi hoảng sợ, lồng lên làm cho Thành Cát Tư Hãn bất ngờ ngã ngựa, sau đó ốm nặng. Thứ tư, bị ám sát (hành thích), giả thiết này dựa vào một cuốn sách nói về Mông Cổ thời Khang Hy nhà Thanh năm 1662. Sách dẫn, khi tấn công Tây Hạ, binh lính bắt được Vương phi Tây Hạ xinh đẹp đã đưa về dâng Thành Cát Tư Hãn. Vốn là người Nguyên Mông, nên trong đêm ân ái, nhân lúc Thành Cát Tư Hãn mỏi mệt người phụ nữ này đã “hạ gục” lãnh chúa bằng một đòn hiểm.
Đám tang ma mị và bí ẩn
Giống như cái chết, đám tang của Thành Cát Tư Hãn cũng chứa đựng nhiều ma mị và bí ẩn. Theo truyền thuyết còn lưu thì đám tang của ông được thực hiện ở chính quốc Mông Cổ. Có hàng nghìn người phải chết theo Thành Cát Tư Hãn, bởi trước khi chết Thành Cát Tư Hãn yêu cầu đám tang phải được thực hiện trong bí mật, càng ít người biết càng tốt. Các binh sĩ đã giết chết tất cả mọi người có mặt tại đám tang và sau đó tự sát. Ngựa được dùng để chà đạp trên mặt mộ nhằm xóa bỏ vết tích, thậm chí người ta còn khai một dòng sông chảy qua gần hầm mộ để Thành Cát Tư Hãn yên giấc ngàn thu mà không bị hậu thế quấy rầy.
Theo tài liệu sử học Trung Quốc thì cũng giống như các triều đại đi trước, Thành Cát Tư Hãn đã chọn cách “bí mật táng” để không ai nhận biết mộ thật của mình. Cũng có tin đồn thi hài Thành Cát Tư Hãn được chôn giữa thảo nguyên bao la. Khi hạ huyệt, người ta dắt hai mẹ con con lạc đà, giết chết lạc đà con trước mặt lạc đà mẹ rồi đưa lạc đà mẹ về. Sau khi chôn cất xong thì cho hàng ngàn kỵ binh quần lên trên nghĩa địa nhằm xóa dấu vết. Chỉ có con lạc đà mẹ là luôn nhớ chính xác chỗ con chết, nên người trong hoàng tộc có thể đi theo mà xác định chỗ chôn Thành Cát Tư Hãn.
Mộ Thành Cát Tư Hãn nay ở đâu?
Dù ngọn đèn thiêng trong ngôi đền thờ vị đại hãn này ở Mông Cổ vẫn còn cháy sáng suốt 786 năm qua, nhưng hầm mộ đích thực của ông đến nay vẫn chưa ai rõ. Số liệu thống kê của Trung Quốc và Mông Cổ cho biết, trong vòng hai thế kỷ trở lại đây đã có trên 100 đoàn khảo cổ với nhiều trang thiết bị hiện đại, tối tân, tiên tiến nhất để đi tìm mộ nhưng kết quả vẫn bằng không. Trong số này có đoàn khảo cổ Nhật Bản kết hợp với đoàn khảo cổ Mông Cổ đã lặn lội tìm kiếm, phát hiện ra trên 3.500 khu mộ cổ chôn cất từ trước thế kỷ 13, nhưng tuyệt nhiên không thấy hầm mộ thật của Thành Cát Tư Hãn. Từ năm 1995, đoàn khảo cổ của Mỹ đã dùng những máy móc thăm dò hiện đại kết hợp với vệ tinh định vị GPS tiến hành tìm kiếm ở khu vực phía Đông Mông Cổ, nhưng cũng không xác định được mộ phần thực sự của vị lãnh chúa này.
Thời gian gần đây, một số nhà khảo cổ nước ngoài đã đề nghị được tiếp tục tìm kiếm mộ Thành Cát Tư Hãn, nhưng dân chúng và Chính phủ Mông Cổ không tán thành. Họ cho rằng, việc đào bới và khai quật mộ tổ tiên là việc không hay, khiến cháu con ly tán và nhiều hệ lụy khác, chính vì vậy mà hầm mộ thật của Thành Cát Tư Hãn đến nay vẫn “bặt vô âm tín”.
Nam Bắc Giang
(Theo WP/LV, 11/2013)