Những hiện vật mới của thuyền trưởng Franklin
Năm 1845, Sir John Franklin đã chỉ huy một hạm độigồm hai con tàu lớn khởi hành từ nước Anh để đi tìm Northwest Passage, nơi được cho là con đường thông giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương. Và một trong những thảm họa tồi tệ nhất trong lịch sử hàng hải đã xảy ra, cả hai chiếc tàu, HMS Erebus và HMS Terror, đã bị đắm. Tất cả 129 thành viên thủy thủ đoàn đã chết trong những ngày sau đó khi họ buộc phải rời tàu và bị mắc kẹt trên băng.
Để giải mã nguyên nhân của tấn thảm kịch, xác của những con tàu này đã trở thành giải thưởng cho những cuộc tìm kiếm. Giấc mơ đã biến thành hiện thực vào năm 2014 (khi người ta phát hiện thấy xác tàu Erebus ở Eo biển Victoria) và năm 2016 (tàu Terror được tìm thấy gần Đảo Vua William). Điều bí ẩn nằm ở những gì đã xảy ra sau khi các thủ thủy lên bờ. Người ta đã tìm thấy những nẫm mồ, hiện vật, và giấy tờ ghi chép, nhưng không ai đưa ra được câu chuyện đầy đủ.
Vào năm 2018, các nhà khảo cổ biển đã cố gắng tiếp cận xác tàu Erebus nhưng băng giá đã khiến cho tình hình trở nên nguy hiểm. Thời tiết đã ngăn cản các thợ lặn tiếp cận buồng của Franklin và nhật ký của thuyền trưởng, nơi có thể nắm giữ manh mối về những ngày cuối cùng của hạm đội bất hạnh.
Các nhà khảo cổ đã quay về với 9 hiện vật mới, bao gồm những dụng cụ và một chiếc bình. Trong những đợt tìm kiếm trước đó họ đã phát hiện được dao kéo, những mảnh tàu, chai lọ và cúc áo. Điều đáng chú ý là những hiện vật này có lẽ đã trên 170 năm tuổi, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ tìm thấy thêm những hiện vật quan trọng hơn trong tương lai. Nhật ký tàu là hoàn toàn có thể bởi vì nhiệt độ đóng băng sẽ bảo tồn nó.
Tàu Lake Serpent
Năm 1829, một con tàu lớn có tên Lake Serpent đang trên đường vận chuyển một lô đá vôi lớn thì bị đắm tại Hồ Erie. Con tàu bất hạnh đã gia nhập một câu lạc bộ độc đáo – nghĩa địa tàu chìm ở Hồ Lớn. Do vùng nước xoáy nguy hiểm, Hồ Lớn có mật độ xác tàu trên mỗi km2 cao nhất thế giới.
Gần đây, các nhà nghiên cứu đã chọn vùng hồ Erie với hơn 2.000 xác tàu để tìm kiếm Lake Serpent. Là con tàu đắm cổ nhất ở Hồ Erie, nó sẽ là một chiến lợi phẩm quý giá để làm phong phú thêm cho lịch sử giao thông của vùng Hồ Lớn trải qua nhiều thời đại.
Dựa trên các báo cáo tin tức cũ và tài liệu lưu trữ của chính phủ, một dự án đã khởi động để tìm xác tàu Lake Serpent. Hình ảnh thăm dò cho thấy một vật nhỏ gần đảo Kelleys. Mặc dù ban đầu bị nhầm là một tảng đá, song đội thợ lặn thám hiểm lặn đã phát hiện ra rằng vật thể đó là một tàu hai buồm dọc bằng gỗ.
Thời gian đã làm giảm đi kích thước ban đầu của nó, nhưng nhiều manh mối gợi ý đây là chính là tàu Lake Serpent. Các ghi chép đề cập đến hình con rắn khắc trên một cây cung, và thợ lặn tìm thấy dấu hiệu của một cây cung chạm khắc cùng với những tảng đá vôi ở chỗ xác tàu.
Người Vikings thành công trong việc sản xuất hắc ín
Người Viking đã gây kinh hoàng cho phần lớn lục địa châu Âu trong thế kỷ thứ tám, và nhờ kỹ năng đi biển thành thạo, họ còn đưa những chiến thuyền dài càn quét khắp Đại Tây Dương. Bí mật đằng sau những con tàu mạnh mẽ (và khả năng thực hiện những vụ cướp bóc trên phạm vi rộng lớn) chính là hắc ín.
Phát kiến công nghệ đáng ngạc nhiên này được tìm ra một cách tình cờ. Trong thời gian gần đây, các công nhân làm đường ở vùng Scandinavia đã gặp phải những hố lớn. Kiểm tra cho thấy chúng có niên đại từ năm 680–900 sau công nguyên, người Viking bắt đầu nổi lên như một mối đe dọa đáng gờm.
Các nhà khảo cổ đã thừa nhận những cấu trúc là những lò nung và là nơi mà hắc ín được sản xuất trên quy mô công nghiệp. Địa điểm cũng là một khu rừng thông. Người Viking sử dụng gỗ thông làm nguyên liệu chính để chế tạo ra chất này.
Những cuộc điều tra sâu hơn cho thấy các lò nung đủ để cung cấp nguyên liệu tạo nên lớp vỏ chống nước cho những con tàu dài. Ngườu Viking đã làm mưa làm gió trên đại dương trong suốt nhiều thế kỷ. Nếu họ không tìm ra cách biến nhựa thông thành hắc ín, thì hẳn lịch sử sẽ phải viết lại theo một cách khác.
Cuộc chiến giữa những người săn tìm kho báu với bang Florida
Công ty Global Marine Exploration (GME) đã đạt được ước mơ vào năm 2016. Gần Mũi Canaveral, họ tìm thấy những xác tàu đắm có chứa một số di vật cổ nhất của châu Âu từng được phát hiện ở vùng biển của Mỹ.
GME tin rằng phần tiền thưởng của mình, lên tới hàng triệu đô la, sẽ được chi trả. Họ tìm thấy những xác tàu này trong khi hoạt động theo sáu giấy phép được cấp bởi bang Florida. GME thực hiện các thủ tục và báo cáo kết quả tìm kiếm của mình.
Tuy nhiên, thay vào đó, nhóm này nhận được thông báo rằng mọi thứ họ tìm thấy đều thuộc về nước Pháp. Khi Pháp đưa ra tuyên bố, bang Florida đã ủng hộ nước này chứ không phải công ty. Một ban bồi thẩm đã phán quyết rằng các xác tàu đắm là từ những cuộc thám hiểm của người Pháp (1562 và 1565).
Tuy nhiên, nghiên cứu của GME cho thấy những xác tàu nhiều khả năng là của Tây Ban Nha và những hiện vật quý giá của Pháp (những khẩu thần công và một bức tượng bằng cẩm thạch) bị cướp phá từ thuộc địa của Pháp. Pháo đài Caroline đã bị người Tây Ban Nha thảm sát vào năm 1565, và di tích phù hợp với mô tả về cấu trúc của pháo đài Caroline.
GME nói rằng họ có thể chứng minh điều này nếu được phép mang các hiện vật đi giám định - giấy phép mà bang Florida chưa bao giờ cấp cho họ. GME vẫn đang tiếp tục đấu tranh để giành khoản tiền thưởng 110 triệu đô la, tuyên bố đây là một âm mưu giữa các quan chức chính quyền bang Florida và nước Pháp để ngăn không cho những người phát hiện ra kho báu nhận được tiền thưởng.
Ứng cử viên của tàu Endeavour
Tàu HMS Endeavour là một trong những con tàu đắm được truy lùng nhiều nhất thế giới. Nó mang theo thuyền trưởng James Cook trong chuyến đi lịch sử của mình và là chiếc tàu đầu tiên của châu Âu đi đến bờ biển phía đông nước Úc (1770).
Đối với hầu hết mọi người, câu chuyện của tàu Endeavour kết thúc ở đó. Tuy nhiên, con tàu còn có một cuộc đời hấp dẫn hậu thuyền trưởng Cook. Đổi tên thành Lord Sandwich 2, nó đã trở thành một nhà tù của người Anh giam giữ binh lính Mỹ trong cuộc chiến tranh giành độc lập. Khi căng thẳng gia tăng vào năm 1778 và Trận chiến Rhode Island, con tàu của thuyền trưởng Cook nằm trong số 13 con tàu đắm để tạo một hàng rào phong tỏa gần Rhode Island.
Vào năm 2018, các nhà khảo cổ đã tìm thấy một bãi xác tàu gần Bờ Đông nước Mỹ. Được phát hiện tại Newport, vị trí phong tỏa năm 1778, ngời ta dồn sự chú ý vào một xác tàu có những mảnh vỏ gỗ phù hợp với kích thước thân tàu Endeavour.
Tuy nhiên, trước khi có thể xác nhận, các mẫu vật thu được trong tương lai phải chứng minh rằng gỗ đó đến từ miền bắc nước Anh, nơi con tàu được đóng. Phần còn lại của các xác tàu khác đều được đóng bằng gỗ của Mỹ hoặc Ấn Độ.