Beta-glucan tăng cường miễn dịch: vàng thau lẫn lộn che mắt người dùng

Beta-glucan - hoạt chất hỗ trợ tăng cường miễn dịch từ nấm

Beta-glucan có trong tế bào nấm men và các loại nấm ăn được, vỏ yến mạch, lúa mạch. Các nhà khoa học đã phát hiện và bắt đầu nghiên cứu hoạt chất này từ những năm 1960. Câu chuyện về beta-glucan bắt đầu từ việc nghiên cứu Zymosan, một loại thuốc được sử dụng khắp châu Âu để kích thích miễn dịch. Zymosan là hỗn hợp các thành phần từ thành tế bào nấm men bao gồm protein, lipid, polysaccharide. Và beta-1,3/1,6 D-glucan chính là loại polysaccharide có tác dụng chính kích thích miễn dịch của loại thuốc này.

Từ đó, hàng triệu nghiên cứu về beta-glucan được thực hiện trên khắp thế giới và ứng dụng rộng rãi trong dược phẩm để phòng và hỗ trợ đẩy lùi bệnh cho cả người và động vật.

Tính đến nay, beta-glucan thường được chỉ định cho bệnh ung thư, tiểu đường, mỡ máu cao và dùng để tăng sức đề kháng cho người già, trẻ nhỏ. Với bệnh ung bướu, beta-glucan hỗ trợ tăng cường hoạt động của các tế bào miễn dịch tự nhiên gồm đại thực bào, bạch cầu, tế bào sát thủ tự nhiên NK, tế bào đuôi gai, tế bào lympho B tăng cường sản xuất kháng thể Immunoglobulin của miễn dịch đặc hiệu giúp tìm diệt các tế bào bất thường trong khối u. Beta-glucan còn giúp giảm các tác dụng phụ trong và sau hóa xạ trị, kích thích tạo máu, tăng cường miễn dịch toàn thân giúp người bệnh hồi phục nhanh hơn và ngăn ngừa nhiễm trùng cơ hội do suy giảm miễn dịch.

Cơ chế tác dụng của beta-glucan 1,3/1,6 ức chế khối u phát triển

Với người tiểu đường, beta-glucan hỗ trợ giảm đường huyết, ngăn ngừa phản ứng tự phá hủy tế bào đảo tụy sản sinh Insulin ở người tiểu đường tuýp 1 giai đoạn đầu, giúp vết thương mau lành. Ngoài ra, beta-glucan còn có tác dụng hỗ trợ giảm cholesterol máu, thu nhỏ các mảng xơ vữa trong lòng mạch và ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch.

Beta-glucan thật giả lẫn lộn thách thức cho người dùng

Với rất nhiều bằng chứng chứng minh các tác dụng kể trên, số lượng sản phẩm beta-glucan trên thị trường mỗi ngày một tăng. Thế nhưng, thực trạng này lại khiến nhiều người rơi vào ma trận bởi các loại beta-glucan khác nhau có chất lượng và hiệu quả khác nhau.

Thứ nhất, chiết xuất từ lúa mạch và các loại ngũ cốc là beta 1,3/1,4 D-glucan có hoạt tính kích hoạt miễn dịch kém hơn nhiều so với beta-1,3/1,6-D glucan. Thứ hai, người bệnh cần kiểm tra kỹ hàm lượng beta-glucan trong sản phẩm bởi hàm lượng beta-glucan có thể cao nhưng % beta-1,3/1,6-D glucan mới có giá trị quyết định hiệu quả của sản phẩm. Và cuối cùng, độ tinh khiết của beta-glucan là vô cùng quan trọng.

Hiện nay, có nhiều sản phẩm beta-glucan nhưng ở dạng bột nấm nghiền mịn có chứa beta-glucan trong thành tế bào nấm. Beta-glucan ở dạng này thường khó tiêu hóa, hấp thu và tác dụng kém do bị ảnh hưởng bởi nhiều tạp chất trong thành tế bào nấm gồm protein, lipid và các polysaccharide khác ngoài beta-glucan. Các nhà nghiên cứu tại đại học Louisville, Hoa Kỳ đã chỉ ra, beta-1,3/1,6-D glucan có độ tinh khiết càng cao thì chất lượng càng cao và độ tinh khiết của beta-glucan được quyết định bởi phương pháp chiết xuất.

Beta-glucan 1,3/1,6 trong nấm men bia là có tác dụng kích hoạt miễn dịch mạnh

Công nghệ enzyme - phương pháp chiết xuất beta-glucan có chất lượng cao nhất

Hiện nay, beta-glucan được chiết xuất bằng phương pháp hóa học và sinh học. Phương pháp hóa học sử dụng các dung dịch kiềm, acid để tách chiết beta-glucan. Tuy nhiên phương pháp này tạo ra beta-glucan bị lẫn nhiều tạp chất, phá vỡ cấu trúc nên làm giảm hoạt tính sinh học của phân tử beta-D-glucan. Đồng thời, quá trình tách chiết còn thải ra nhiều sản phẩm phụ gây ô nhiễm môi trường.

Với phương pháp sinh học, các nhà khoa học sử dụng enzyme để tách chiết beta-glucan. Thành tế bào nấm giống như một bức tường thành. Trong đó, protein, lipid và một số loại polysaccharide trong thành tế bào nấm được ví như xi măng còn beta-1,3/1,6-D glucan là các khung thép. Muốn lấy được thép phải loại bỏ xi măng và đây chính là nhiệm vụ của các enzyme.

Ưu điểm của phương pháp enzyme là bảo toàn được cấu trúc nguyên bản của beta-1,3/1,6-D glucan nên giữ nguyên được hoạt tính sinh học của hoạt chất này. Sử dụng enzyme còn giảm thiểu các chất thải gây ô nhiễm nên rất thân thiện với môi trường.

Việt Nam đã nghiên cứu thành công công nghệ enzyme để tách chiết beta-glucan từ thành tế bào nấm men. Nghiên cứu được tiến hành bởi Trung tâm Nghiên cứu Ứng dụng Công nghệ Sinh học và Môi trường trực thuộc Công ty CP Công nghệ Hóa sinh Việt Nam kết hợp cùng Viện Công nghệ Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, nằm trong dự án "Đẩy mạnh đổi mới sáng tạo thông qua nghiên cứu, khoa học và công nghệ" (Dự án FIRST) của Bộ Khoa học & Công nghệ.

TS.Nguyễn Văn Năm, Chủ nhiệm dự án cho biết: “Chúng tôi đã tách chiết thành công beta-1,3/1,6-D-glucan trên 80% từ nấm men Saccharomyces cerevisiae bằng công nghệ enzyme. Beta-glucan này đã được thử nghiệm tiền lâm sàng chứng minh tác dụng kích thích miễn dịch tại Đại học Y Hà Nội và Viện Công nghệ sinh học. Kết quả tại Đại học Y Hà Nội cho thấy, beta-glucan của BCC có tác dụng làm tăng gấp đôi nồng độ kháng thể IgM chỉ sau 7 ngày sử dụng trên chuột bị suy giảm miễn dịch. Đồng thời, thử nghiệm tại Viện Công nghệ Sinh học cũng chỉ ra sản phẩm ISA có chứa 320mg beta-1,3/1,6 - D glucan có khả năng ức chế khoảng 17,7% sự phát triển của khối u ác tính trên chuột chỉ sau 1 tháng sử dụng. Những bằng chứng này đủ để BCC tự tin rằng beta-glucan của Việt Nam có độ tinh khiết và chất lượng đạt chuẩn quốc tế.”