Ngày 30/12/2019, một thanh niên 30 tuổi bị tai nạn giao thông dập não, hôn mê, Glasgow 3 điểm - được xác định trong tình trạng chết não, đã hết cơ hội cứu chữa tại Bệnh viện đa khoa (BVĐK) tỉnh Thanh Hóa. Lần đầu tiên, tại bệnh viện này, các bác sĩ đã vận động được gia đình bệnh nhân hiến tạng. Bệnh viện đã thông báo cho Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, BV Việt Đức về trường hợp chết não, gia đình đồng ý hiến tạng.
Đồng thời vì quy trình đánh giá chết não đòi hỏi khá chặt chẽ qua Hội đồng đánh giá nên BVĐK Thanh Hóa quyết định chuyển bệnh nhân ra BV Việt Đức đánh giá chết não để bảo đảm độ chính xác cao nhất. Kèm với đó, BV Thanh Hóa cũng gửi danh sách những bệnh nhân cần ghép thận để làm các xét nghiệm tương đồng.
Vận chuyển một quả thận từ BV Việt Đức về Thanh Hóa để ghép ngay trong đêm
PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa - Giám đốc Trung tâm ghép tạng, BV Việt Đức cho biết, sau khi đánh giá chết não, bệnh nhân được đưa vào lấy đa tạng, nhưng vì người bệnh có bệnh lý tim bẩm sinh nên chỉ lấy được gan và thận. Sau mổ lấy tạng, một quả thận được bảo quản và vận chuyển xuyên đêm tối về Thanh Hóa.
Người được ghép thận là một bệnh nhân nam, 31 tuổi ở Hoằng Hóa, Thanh Hóa. Bệnh nhân này phải chạy thận lọc máu định kỳ 4 năm nay.
Ca ghép thận được tiến hành từ 1 giờ đến 4 giờ sáng ngày cuối cùng của năm 2019. BV Việt Đức cử hai cán bộ y tế giám sát quá trình ghép quả thận được điều phối 200 km từ Hà Nội. Đây là ca ghép thận thứ 5 tại BVĐK tỉnh Thanh Hoá nhờ sự chuyển giao của BV Việt Đức.
Quả thận vận chuyển về đến BVĐK tỉnh Thanh Hoá
Chuyển giao kỹ thuật ghép tạng thành công cho tuyến dưới: Người bệnh hưởng lợi
PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa đánh giá, đây là một bước tiến vượt bậc của tuyến tỉnh trong thực hiện ghép thận kể từ khi được BV Việt Đức chuyển giao kỹ thuật này. Hiện tại, bệnh nhân được ghép thận đã ổn định, đi lại được bình thường và có thể dự kiến ra viện trong 10 ngày nữa.
“Tại Đơn nguyên chạy thận nhân tạo của BVĐK tỉnh Thanh Hóa có khoảng 400 bệnh nhân chạy thận định kỳ, nguyện vọng ghép thận rất lớn. Vì thế, Thanh Hóa là một tỉnh rất quyết tâm học chuyển giao kỹ thuật này”- PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa cho hay.
Cũng theo PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa, nhu cầu ghép thận rất nhiều trong khi đây không phải là kỹ thuật quá khó, phức tạp, yêu cầu chỉ cần là một nơi có đơn vị chạy thận, thực hiện được phẫu thuật tim, ngoại khoa phát triển…
Các bác sĩ chuẩn bị tiến hành ghép thận cho bệnh nhân
BV Việt Đức có đoàn công tác để thẩm định xem bệnh viện có khả năng ghép được hay không. Các y bác sĩ được đào tạo tối thiểu 3 tháng, có kỹ thuật 6 tháng. BV Việt Đức đã chuyển giao thành công kỹ thuật ghép thận cho BVĐK tỉnh Phú Thọ và BVĐK tỉnh Thanh Hóa. Ca ghép đầu tiên do các bác sĩ Bệnh viện thực hiện, sau đó chuyển giao dần theo hình thức “cầm tay chỉ việc”.
Theo quy trình chuyển giao, những ca ghép thận sau, các bác sĩ BV Việt Đức sẽ rút dần ở các khâu, chỉ đứng giám sát để các bệnh viện tỉnh chủ động thực hiện ghép tạng.
“Điều lo ngại nhất khi chuyển giao ghép tạng cho tuyến tỉnh đó là việc ghép tạng có nhiều mắt xích. Có những vấn đề, khi chúng tôi rút về, có thể họ không xử lý kịp thời hoặc không có kinh nghiệm phát hiện sự cố, có thể xảy ra những biến chứng nặng nề sau ghép. Vì thế, chúng tôi phải thường xuyên kết nối thông tin qua zalo để chia sẻ hàng giờ về tình trạng người bệnh. Nếu có vấn đề, nhóm chuyên gia của BV Việt Đức sẽ giúp phát hiện ra và cử người về tận nơi giải quyết nếu có bất thường”- PGS. TS Nguyễn Quang Nghĩa nói.
Sau ca ghép thận, sức khoẻ của bệnh nhân đã dần ổn định
Đến nay, nhờ sự chuyển giao này, BVĐK tỉnh Phú Thọ đã triển khai được 20 ca ghép thận, trong đó có một ca ghép đầu tiên cho người bệnh không cùng nhóm máu. Thanh Hóa cũng thực hiện được 5 ca ghép thành công.
“Việc chuyển giao kỹ thuật này giúp người bệnh được thụ hưởng các dịch vụ, kỹ thuật y tế hiện đại, chuyên sâu ngay tại địa phương và giảm chi phí so với việc phải chuyển bệnh nhân lên tuyến trung ương điều trị. Thực hiện thành công ghép thận tại địa phương giúp cho người bệnh giảm chi phí đi lại, đặc biệt là việc tái khám hằng tháng, lấy thuốc ức chế miễn dịch sau ghép”- PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa nhấn mạnh.
“Chúng tôi đã hoàn tất việc đào tạo. Thời điểm tại, BVĐK tỉnh Nghệ An cũng đang tiến hành bước lựa chọn bệnh nhân vào danh sách chờ ghép và chờ xin pháp từ Bộ Y tế”- GS.TS Trần Bình Giang nói.
