Theo báo cáo về tình hình phòng, chống Lao tại Hà Nội giai đoạn 2010-2015, tỷ lệ bệnh nhân Lao mới mắc các thể ở mức 75/100.000 dân, tương ứng khoảng 5.000 ca Lao mới mắc các thể/năm, tuy nhiên con số thực tế có thể cao hơn nhiều. Công cuộc phòng chống Lao đang được các cấp ủy Đảng, chính quyền và ngành Y tế Thủ đô hết sức quan tâm. Ngọn cờ đầu trong công cuộc quan trọng này, cả về chuyên môn kỹ thuật và vai trò trách nhiệm là Bệnh viện Phổi Hà Nội.
Bước sang thập niên thứ hai của thế kỷ XXI nhân loại tiếp tục đối mặt với sự bùng phát của các bệnh dịch nguy hiểm, trong đó phải kể đến sự trở lại của bệnh Lao. Lao quay trở lại và đồng hành cùng HIV/AIDS đã làm cho tử vong do Lao - HIV/AIDS đứng hàng đầu trong số các bệnh nhiễm trùng trên toàn cầu. Cùng với đó tình trạng Lao kháng thuốc và siêu kháng thuốc đang là mối đe dọa nghiêm trọng đối với công cuộc phòng chống Lao trên thế giới. Mặc dù đã được Đảng, Chính phủ quan tâm chỉ đạo, các tổ chức quốc tế chia sẻ, hỗ trợ, song công cuộc phòng chống Lao ở Việt Nam không tránh khỏi những khó khăn chung của toàn cầu. Thủ đô Hà Nội, sau khi mở rộng về địa giới hành chính, bên cạnh những thuận lợi cho việc phát triển kinh tế - xã hội là những thách thức không nhỏ trong công tác an sinh xã hội, trong đó có công tác phòng chống Lao. Với cơ cấu dân số xấp xỉ 7,3 triệu người cư trú trên địa bàn 30 quận huyện với 584 xã phường dưới sự chỉ đạo của các cấp chính quyền và ngành Y tế, công cuộc phòng chống lao hiện nay ở Thủ đô đang vận hành dưới sự điều phối của Trung tâm Phòng chống Lao và Bệnh phổi Hà Đông và Bệnh viện Phổi Hà Nội, trong đó Bệnh viện Phổi Hà Nội đóng vai trò chủ đạo cả về chuyên môn kỹ thuật và điều hành.
Bệnh viện Phổi Hà Nội là bệnh viện chuyên khoa hạng II trực thuộc Sở Y tế Hà Nội, với bảy chức năng nhiệm vụ chính bao gồm: Cấp cứu, khám bệnh, chữa bệnh nội trú cho người bệnh lao và bệnh phổi từ các tuyến của thành phố Hà Nội; chỉ đạo thực hiện Chương trình Phòng chống Lao Quốc gia trên địa bàn Hà Nội; đào tạo cán bộ chuyên ngành; nghiên cứu khoa học; phòng bệnh; hợp tác quốc tế và quản lý kinh tế trong bệnh viện. Trong đó chức năng chỉ đạo thực hiện Chương trình Phòng chống Lao Quốc gia trên địa bàn Hà Nội là một nhiệm vụ chính trị then chốt.
Năm 2015 phối hợp cùng Trung tâm Phòng chống Lao và Bệnh phổi Hà Đông, Bệnh viện Phổi Hà Nội đã chủ động triển khai các hoạt động khám sàng lọc, xét nghiệm phát hiện Lao cho các đối tượng khác nhau trên địa bàn thành phố. Kết quả đã khám cho 45.441 người nghi mắc Lao (đạt 110,8% chỉ tiêu năm); thông qua hệ thống phòng chống lao, bệnh viện đã khám sàng lọc cho tất cả các đối tượng có nguy cơ mắc Lao trong toàn thành phố, đặc biệt là các đối tượng có nguy cơ cao như phạm nhân tại các trại giam, trại viên các trại giáo dưỡng... Công tác khám sàng lọc Lao đã được bệnh viện triển khai và giám sát chặt chẽ tới tất cả các bệnh viện, trung tâm y tế quận, huyện trong thành phố. Nhờ đó năm 2015 khối các bệnh viện đa khoa đã khám nghi Lao cho 4.567 người; phát hiện 692 ca bệnh Lao, trong đó có 354 ca Lao phổi AFB ( ), thu nhận và chuyển về cho Chương trình chống Lao gần 1/3 số bệnh nhân lao phát hiện trong năm của khu vực phía Tây thành phố Hà Nội (chiếm 33% tổng bệnh nhân phát hiện). Bệnh viện đã triển khai song song cả công tác chủ động xét nghiệm cũng như kiểm định tiêu bản xét nghiệm Lao cho các đơn vị tuyến dưới. Hoạt động này vừa chủ động phát hiện được bệnh nhân Lao vừa nâng cao năng lực cho đồng nghiệp ở tuyến cơ sở. Nhằm phát hiện sớm bệnh nhân Lao, bệnh nhân Lao kháng thuốc; Bệnh viện Phổi Hà Nội là một trong những đơn vị đi đầu áp dụng kỹ thuật GeneXpert hiện đại, giúp chẩn đoán sớm và chính xác cho bệnh nhân Lao, gia tăng số lượng người bệnh được chẩn đoán tại các tuyến.
Cùng với công tác khám sàng lọc và xét nghiệm phát hiện bệnh nhân Lao, việc thu dung điều trị bệnh nhân đã được bệnh viện triển khai có hệ thống và hiệu quả. Bệnh nhân Lao được giám sát điều trị trực tiếp tại cộng đồng theo chương trình DOTS (điều trị Lao ngắn ngày có kiểm soát), các bệnh nhân nặng, bệnh nhân Lao - HIV, bệnh nhân Lao kháng thuốc đã được tiếp nhận điều trị tích cực tại bệnh viện. Ước tính số lượng bệnh nhân Lao được bệnh viện điều trị đạt 100,3% so với chỉ tiêu.
Bệnh viện Phổi Hà Nội là đơn vị dẫn đầu của ngành Y tế Thủ đô trong triển khai và ứng dụng các kỹ thuật mới, kỹ thuật cao trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý của phổi, như nội soi phế quản, sinh thiết màng phổi, mở màng phổi, thăm dò chức năng hô hấp, sinh hóa tự động, nuôi cấy và làm kháng sinh đồ vi khuẩn lao và vi khuẩn ngoài lao bằng hệ thống máy hiện đại. Công tác nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế cũng đã được bệnh viện triển khai sâu rộng bằng nhiều dự án hợp tác quốc tế với Nhật Bản, Hoa Kỳ, Australia... qua đó nâng cao năng lực chuyên môn và nghiên cứu khoa học cho đội ngũ y, bác sĩ của bệnh viện.
Lao là một bệnh lý nhiễm trùng, có khả năng lây lan thành dịch đã được biết đến từ lâu. Đã có rất nhiều nỗ lực của cộng đồng và ngành Y trong công cuộc phòng và kiểm soát dịch bệnh. Tuy nhiên sự bùng phát trở lại, đặc biệt là sự đồng hành Lao - HIV/AIDS và sự xuất hiện lao đa kháng thuốc, siêu kháng thuốc đã làm cho Lao trở thành một trong những mối đe dọa nguy hiểm đến sức khỏe cộng đồng. Nỗ lực về phòng chống Lao của Việt Nam đã được ghi nhận bằng một hệ thống xuyên suốt từ Trung ương đến địa phương. Trong cả hệ thống trải rộng đó, Bệnh viện Phổi Hà Nội đã phát huy vai trò của mình xứng đáng là lá cờ đầu của của công cuộc phòng chống Lao ở Thủ đô.