Việc BHXH chậm chi trả cùng với những “quy định ràng buộc” đã khiến cho các cơ sở y tế và các bệnh viện (BV) trở thành “con nợ” của những đơn vị cung ứng thuốc. Thậm chí, muốn tiết kiệm bằng cách chọn những loại vật tư có giá thấp hơn mức quy định của BHYT cũng không được chấp nhận. Nhiều BV đang đứng trước nguy cơ cạn thuốc do công ty dược trúng thầu ngừng cung cấp thuốc không chịu nổi lãi suất ngân hàng khi nợ lại chồng lên... nợ.
 BHXH cần có phương án chi trả hợp lý để không gây khó khăn cho hoạt động của bệnh viện. |
Theo báo cáo của 8 địa phương thuộc các tỉnh miền Trung thì chưa có nơi nào tăng giá thuốc tân dược đột biến, bất hợp lý. Đặc biệt, tại các BV, do được khống chế bởi giá thuốc đấu thầu và nhà cung ứng cố định nên không có việc tăng giá thuốc. Theo bà Đoàn Võ Kim Ánh – quyền Giám đốc Sở Y tế Đà Nẵng, tình hình giá thuốc ở Đà Nẵng đã được kìm hãm đến mức tối đa nhưng thị trường bán lẻ cũng đã bắt đầu rục rịch tăng giá từ 20 – 30%. Cá biệt, vitamin C 500mg do Công ty cổ phần Dược và Vật tư y tế Bình Định cung cấp đã tăng 114%. Hầu hết nguồn thuốc ở Đà Nẵng hiện nay chủ yếu nhập từ Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh nên chắc chắn sẽ có sự “tăng giá dây chuyền” trong thời gian tới.
Theo lãnh đạo các BV tại khu vực miền Trung mà phóng viên báo SK&ĐS ghi nhận được, đều cho rằng những bất hợp lý trong chi trả khám chữa bệnh của BHXH dẫn đến các BV nợ chồng chất nhà cung cấp thuốc càng làm cho việc cung ứng thuốc từ các công ty dược thêm khó khăn. Đơn cử, đến thời điểm này, các cơ sở y tế trên địa bàn Đà Nẵng nợ Công ty Daphaco 36 tỷ đồng, còn công ty này thì nợ hơn 6 tỷ đồng và phải trả tiền lãi ngân hàng do các cơ sở y tế chậm thanh toán 1 tỷ đồng và nếu sau 45 ngày các cơ sở được cung ứng thuốc không chi trả thì mỗi ngày công ty phải trả 21 triệu đồng tiền lãi ngân hàng. Tính đến thời điểm 7/7/2008, các BV ở Đà Nẵng còn nợ nhà thầu là 21, 841 tỷ đồng. Thậm chí, theo đại diện BV tỉnh Ninh Thuận thì gói thầu vật tư và thuốc tại BV này đã phải huỷ do các mặt hàng vật tư tiêu hao như găng tay, bông... đều tăng giá. Nếu tổ chức đấu thầu lại thì cũng phải mất từ 2 – 3 tháng, sẽ ảnh hưởng đến điều trị cho bệnh nhân bảo hiểm. BV Ninh Thuận đã đưa ra giải pháp chọn một đơn vị cung ứng khác với giá cả hợp lý nhưng lại không được BHYT chấp nhận. Một ví dụ khác, bà Đoàn Võ Kim Ánh cho biết thêm, để tiết kiệm, có cơ sở y tế ở Đà Nẵng đã thay găng tay giá 5.000 đồng bằng 3.000 đồng nhưng không được BHYT chấp nhận vì... không đúng như quy định. Ông Nguyễn Duy Thăng, Phó giám đốc BV Trung ương Huế cho biết, các doanh nghiệp trúng thầu trong năm 2008 đã nhiều lần có văn bản kiến nghị BV cho tăng giá thuốc lên so với giá trúng thầu, nhưng đó là việc làm “vượt quá chức năng” của BV. Ông Thăng bày tỏ: “Chúng tôi rất lo lắng bởi trong tình hình mặt bằng giá cả như hiện nay, nếu không có sự điều chỉnh giá thuốc thì các doanh nghiệp khó có thể chịu đựng kéo dài và nguy cơ thiếu thuốc cho hệ thống BV là rất lớn”.
Vì thế, bên cạnh các giải pháp như xem xét cho tăng giá thuốc một cách hợp lý đối với từng loại thuốc, đại diện của các BV thống nhất rằng cần phải làm việc với ngành BHXH để tìm một phương án chi trả hợp lý, để không gây khó khăn cho BV, cơ sở y tế cũng như nhà cung ứng thuốc trong tình hình hiện nay. Bà Ánh cho rằng, cần sớm có quy định thanh quyết toán tiền thuốc và dụng cụ tiêu hao với BHXH linh động hơn. Trước mắt, BHYT cần tạm ứng hoặc chi trả sớm cho BV để BV chi trả cho doanh nghiệp. Theo hợp đồng, nếu các cơ sở y tế chậm trả sau 45 ngày thì đơn vị cung ứng thuốc có quyền không cung ứng thuốc cho các BV, tuy ở miền Trung chưa xuất hiện chuyện doanh nghiệp “cắt cầu” vì BV nợ quá hạn.
Hoài Tâm