Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An cứu sống bệnh nhân nguy kịch nhờ kỹ thuật Hybrid ECMO

Cứu sống bệnh nhân nguy kịch, sốc nhiễm trùng, suy đa tạng

Bác sĩ CKII Trần Phương, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An cho biết, đơn vị vừa cứu sống một nữ bệnh nhân 37 tuổi bị sốc nhiễm trùng, viêm phổi biến chứng ARDS do tụ cầu vàng (hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển) mức độ rất nặng, tổn thương cơ tim cấp, suy đa tạng nhờ áp dụng kỹ thuật Hybrid ECMO (V-A-V ECMO).

Trước đó, bệnh nhân N.T.H. (37 tuổi, ở Nghệ An) được người nhà đưa đến Bệnh viện trong tình trạng suy hô hấp cấp, thở nhanh co kéo, khó thở, chỉ số SpO₂ (độ bão hòa oxy máu ngoại vi) chỉ đạt 70%, phổi ran nổ nhiều hai bên. Bệnh nhân được chuyển Khoa Hồi sức tích cực với chẩn đoán sốc nhiễm trùng, viêm phổi biến chứng ARDS mức độ nặng, tổn thương cơ tim cấp, suy đa tạng.

Dù được can thiệp kịp thời, tình trạng bệnh nhân nhanh chóng diễn tiến xấu với rối loạn tri giác, suy hô hấp nặng, phải đặt nội khí quản, thở máy xâm nhập. Mặc dù đã thở máy tối ưu kết hợp ba loại thuốc vận mạch, trợ tim liều cao, bệnh nhân vẫn không đạt mục tiêu oxy hóa máu và huyết áp, nguy cơ tử vong rất cao.

Các bác sĩ Khoa Hồi sức tích cực đã quyết định triển khai kỹ thuật tim phổi nhân tạo ECMO – giải pháp được coi là "cứu cánh cuối cùng" trong hồi sức. Điểm đặc biệt của ca bệnh là bệnh nhân vừa huyết áp thấp dù đã sử dụng ba vận mạch, trợ tim phối hợp liều cao, vừa suy hô hấp rất nặng. Do đó, một chế độ ECMO đơn thuần không thể đáp ứng. Các bác sĩ đã lựa chọn Hybrid ECMO (V-A-V ECMO) – sự kết hợp đồng thời giữa VV-ECMO và VA-ECMO, vừa hỗ trợ hô hấp, vừa hỗ trợ tuần hoàn.

Hybrid ECMO chính là giải pháp "lai ghép" tối ưu, tận dụng thế mạnh của cả hai phương thức, trở thành lựa chọn duy nhất để giành lại sự sống trong những tình huống hồi sức phức tạp, khi bệnh nhân đối diện đồng thời với suy hô hấp trầm trọng và rối loạn huyết động nặng nề.

Song song với VAV ECMO, bệnh nhân còn được phối hợp nhiều biện pháp điều trị tích cực như thở máy xâm nhập, lọc máu liên tục, lọc máu hấp phụ cytokine, chống đông, kháng sinh phổi hợp và tối ưu theo kháng sinh đồ, dự phòng loét ép, tập phục hồi chức năng hô hấp, hỗ trợ dinh dưỡng toàn diện, góp phần ổn định dần sức khỏe.

Đến ngày 7/10, dấu hiệu sinh tồn bệnh nhân ổn định, được chỉ định cai máy thở, rút nội khí quản Ngày thứ 14 sau ECMO, các chỉ số cận lâm sàng cùng tình trạng lâm sàng của bệnh nhân cải thiện rõ rệt. Bệnh nhân có chỉ định ngừng ECMO và tiếp tục quá trình hồi sức tích cực. Sau 29 ngày điều trị tích cực, ngày 24/10 Bệnh nhân đủ điều kiện ra viện.

ECMO đóng vai trò như một "cứu cánh"

Bác sĩ CKII Trần Phương, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An thông tin: "Suy hô hấp cấp là tình trạng bệnh lý thường gặp ở bệnh nhân điều trị tại các đơn vị hồi sức tích cực, trong đó viêm phổi và nhiễm khuẩn huyết là nguyên nhân phổ biến gây ra ARDS – một tình trạng bệnh lý nguy kịch được đặc trưng bởi viêm phổi lan tỏa, tăng tính thấm của màng phế nang - mao mạch và giảm trao đổi khí.

Mặc dù có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, tỷ lệ tử vong của bệnh nhân viêm phổi ARDS nặng còn rất cao (trên 60%). Ở những bệnh nhân biến chứng sốc nhiễm trùng, thách thức điều trị càng trở nên khốc liệt hơn".

ECMO đóng vai trò như một "cứu cánh" hỗ trợ thay thế chức năng sống. ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) là một hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể để hỗ trợ cơ học tạm thời cho hô hấp và/hoặc tuần hoàn cho bệnh nhân thất bại với điều trị thông thường.

Hai loại ECMO chính gồm: V V ECMO: Lấy máu ra từ tĩnh mạch và trả máu về tĩnh mạch, tác dụng như phổi nhân tạo bằng cách trao đổi O­2 và CO2 qua một màng trao đổi khí; V A ECMO: Lấy máu ra từ tĩnh mạch và trả máu về động mạch, tác dụng như tim nhân tạo bơm máu đi nuôi cơ thể.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hương – Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An – nhấn mạnh: "Việc cứu sống bệnh nhân trẻ tuổi bị sốc nhiễm trùng, viêm phổi ARDS do tụ cầu vàng, tổn thương cơ tim cấp, suy đa tạng bằng kỹ thuật Hybrid ECMO đã cho thấy rõ sự đầu tư về trang thiết bị hiện đại cũng như việc chú trọng đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn, tay nghề của đội ngũ y bác sĩ. Kỹ thuật ECMO, được áp dụng tại Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An từ năm 2021, đã kịp thời cứu chữa nhiều bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch, đe dọa tính mạng".

Thành công của ca bệnh một lần nữa khẳng định năng lực chuyên môn, sự phối hợp nhịp nhàng của đội ngũ bác sĩ Khoa Hồi sức tích cực cùng sự đầu tư bài bản về trang thiết bị hiện đại tại Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An – đơn vị tiên phong trong triển khai và làm chủ kỹ thuật ECMO tại khu vực Bắc Trung Bộ, tạo tiền đề vững chắc hướng tới mục tiêu bệnh viện hạng đặc biệt.

Trần Phương – Khánh Tâm