Trước đó, ngày 06/6/2022, Trung tâm Tim mạch - Bệnh viện Hữu nghị đa khoa (HNĐK) Nghệ An tiếp nhận bệnh nhân Trần Thị H. 82 tuổi, với triệu chứng đau bụng hạ vị âm ỉ dai dẳng hơn 1 tháng nay. Bệnh nhân có tiền sử Tăng huyết áp, béo phì nhiều năm.
Sau khi tiến hành thăm khám, siêu âm Doppler mạch, chụp cắt lớp vi tính đa dãy động mạch chủ cho thấy hình ảnh khối phình hình thoi đoạn phía dưới vị trí xuất phát của động mạch thận, có huyết khối bám thành.
Ngay lập tức các bác sĩ Phẫu thuật tim mạch, Nội tim mạch và Tim mạch can thiệp của Trung tâm Tim mạch đã tiến hành hội chẩn, thống nhất chẩn đoán: Phình động mạch chủ bụng đoạn dưới chỗ chia động mạch thận, có huyết khối bám thành ở bệnh nhân Tăng huyết áp.
Bệnh nhân được quyết định phương pháp điều trị là phẫu thuật thay đoạn động mạch chủ bụng bằng đoạn mạch nhân tạo, hoặc can thiệp đặt Stent Graft vào trong lòng động mạch chủ để điều trị khối phình.
Đánh giá tình trạng bệnh nhân cao tuổi, béo phì, khối phình lớn, gập góc phức tạp, nhiều nguy cơ cao khi phải phẫu thuật mổ mở thay đoạn động mạch chủ bụng với thời gian nằm viện kéo dài, nguy cơ trong và sau mổ cao.
Hình ảnh khối phình động mạch chủ bụng của bệnh nhân H. trên phim chụp cắt lớp vi tính
Các bác sĩ can thiệp tim mạch Bệnh viện HNĐK Nghệ An đã hội chẩn với lãnh đạo bệnh viện, và các chuyên gia của Viện Tim mạch Việt Nam – Bệnh viện Bạch Mai, quyết định thực hiện can thiệp đặt Stent Graft động mạch chủ.
Sáng ngày 15/6/2022, dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Phạm Mạnh Hùng, Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam, ê kíp bác sĩ can thiệp tim mạch Bệnh viện HNĐK Nghệ An đã tiến hành thực hiện kỹ thuật đặt Stent Graft để điều trị phình động mạch chủ bụng cho bệnh nhân Trần Thị H. Bệnh nhân H. được gây tê tại chỗ và đưa dụng cụ can thiệp vào qua đường động mạch đùi hai bên.
Sau khi chụp, đo đạc và tính toán lựa chọn kích thước phù hợp, Stent Graft ở trạng thái thu gọn trong ống thông được đưa qua đường động mạch đùi, khi đã xác định vị trí chính xác, Stent Graft được thả dần dần và tự nở áp vào thành động mạch chủ đoạn lành kéo qua đoạn phình xuống phía dưới, sau đó đặt tiếp hai đoạn Stent nối vào động mạch chậu chung hai bên.
Thực hiện can thiệp mạch
Hơn 1 giờ đồng hồ tiến hành thủ thuật tại phòng Can thiệp Tim mạch, ê kíp can thiệp tim mạch của Bệnh viện HNĐK Nghệ An đã đặt thành công Stent Graft điều trị phình động mạch chủ bụng cho bệnh nhân H.
Sau khi đặt Stent Graft, bệnh nhân được chụp kiểm tra bằng thuốc cản quang, cho thấy Stent nở áp hết vào thành động mạch chủ bụng, không có rò rỉ. Sau can thiệp, bệnh nhân tỉnh táo, trò chuyện được, co duỗi chân chỉ sau 2 giờ và đi lại được sau một ngày tiến hành thủ thuật.
Ngày 22/6/2022, sau 1 tuần theo dõi, điều trị nội khoa, bệnh nhân Trần Thị H. được xuất viện trong tình trạng ổn định, không đau bụng, siêu âm động mạch chủ bụng sau can thiệp cho thấy hình ảnh Stent Graft từ dưới động mạch thận tới động mạch chậu chung hai bên, không thấy rò rỉ, Stent thông tốt, tốc độ dòng chảy và phổ Doppler trong giới hạn bình thường.
PGS.TS. Phạm Mạnh Hùng, Viện Tim mạch Việt Nam cho biết: "Phình động mạch chủ là bệnh lý nguy hiểm, nguy cơ tử vong cao, người bệnh có thể đột tử nếu vỡ túi phình. Tỷ lệ mắc mới trong một năm ở Việt Nam vào khoảng 4000 đến 5000 bệnh nhân.
Hiện nay có hai phương pháp điều trị bệnh lý phình động mạch chủ bụng là phẫu thuật truyền thống tiến hành cắt khối phình thay bằng đoạn mạch nhân tạo hoặc đặt Stent Graft động mạch chủ. Phẫu thuật thay đoạn động mạch chủ là một phẫu thuật lớn, triệt để, tuy nhiên nguy cơ tử vong cao đặc biệt trên bệnh nhân lớn tuổi có nhiều bệnh lý kèm theo.
Với sự phát triển không ngừng của khoa học kỹ thuật, phương pháp đặt Stent Graft ngày càng phổ biến và cho thấy tính ưu việt trong điều trị bệnh lý phình động mạch chủ. Thời gian thủ thuật ngắn, bệnh nhân có thể vận động và xuất viện sớm. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả đối với bệnh nhân cao tuổi và có nhiều yếu tố nguy cơ".
Hình ảnh khối phình trước và sau khi can thiệp đặt Stent Graft động mạch chủ trên hệ thống chụp mạch DSA
"Hiện nay, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện HNĐK Nghệ An đã triển khai được rất nhiều các kỹ thuật cao về can thiệp - phẫu thuật điều trị bệnh lý tim mạch.
Sau khi đã triển khai được phẫu thuật thay đoạn động mạch chủ, việc triển khai được kỹ thuật can thiệp đặt Stent Graft động mạch chủ bụng, đã tạo điều kiện cho người bệnh có thể lựa chọn các phương pháp điều trị tối ưu đối với bệnh lý động mạch chủ.
Trong thời gian tới, Trung tâm Tim mạch sẽ tiếp tục triển khai các kỹ thuật mới về Can thiệp - Phẫu thuật tim mạch nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng khám, chữa bệnh các bệnh lý tim mạch cho nhân dân Nghệ An cũng như trong khu vực". TS. BS. Phạm Hồng Phương, Phó giám đốc Bệnh viện - Giám đốc Trung tâm Tim mạch, BV HNĐK Nghệ An chia sẻ.