PV: Thưa ông, nhìn lại 5 năm qua khi thực hiện Dự án hợp tác phát triển toàn diện về y tế giữa UBND tỉnh Yên Bái và BV Bạch Mai, hiệu quả đã đem lại như thế nào đối với người dân vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn?
PGS.TS Đào Xuân Cơ: Trước hết cần phải cung cấp thêm cho bạn đọc về bối cảnh và tình hình chung của tỉnh Yên Bái. Đây là tỉnh miền núi thuộc vùng Tây Bắc. Dân số toàn tỉnh hơn 80 vạn người, với 30 dân tộc anh em sinh sống, trong đó có trên 54% là đồng bào dân tộc thiểu số.
Tỉnh có 9 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 1 thành phố, 1 thị xã và 7 huyện với 180 xã, phường, thị trấn (trong đó có 137 khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi). Hai huyện vùng cao Trạm Tấu, Mù Cang Chải có tỷ lệ đồng bào người Mông chiếm trên 80% dân số và nằm trong 62 huyện nghèo, đặc biệt khó khăn của cả nước.
PGS.TS.BS Đào Xuân Cơ, Giám đốc BV Bạch Mai
Trong sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân, các cấp lãnh đạo tỉnh Yên Bái luôn quan tâm, ưu tiên phát triển. Tuy nhiên, ngành y tế Yên Bái còn gặp một số khó khăn: Nhân lực y tế còn thiếu ở tất cả các tuyến, đặc biệt là thiếu bác sĩ, bác sĩ giỏi có trình độ chuyên khoa sâu; kỹ thuật cao và chuyên sâu chưa thực hiện được; cơ sở vật chất, trang thiết bị nhiều cơ sở y tế còn chưa đảm bảo; năng lực quản lý bệnh viện trong cơ chế mới còn hạn chế; chưa huy động được các nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực y tế…
Từ thực trạng nêu trên, việc thực hiện Dự án hợp tác phát triển toàn diện về y tế giữa UBND tỉnh Yên Bái và BV Bạch Mai là hết sức cần thiết và có ý nghĩa quan trọng.
Trải qua 5 năm hợp tác, triển khai dự án, mặc dù có những khó khăn, thách thức về giao thông đi lại, về việc bố trí chuyên gia lên đào tạo, hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật… và đặc biệt là đại dịch COVID-19 xuất hiện từ cuối năm 2019 đã ảnh hưởng không nhỏ tới công tác triển khai các hoạt động của dự án.
Dự án hợp tác toàn diện về y tế giữa tỉnh Yên Bái với BV Bạch Mai giai đoạn 2017-2021 đã hoàn thành các mục tiêu và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận góp phần cải thiện tình trạng sức khỏe của người dân và phát triển KTXH và môi trường của tỉnh Yên Bái và khu vực, tập trung vào các cơ sở khám chữa bệnh tuyến tỉnh, huyện nhằm cung cấp dịch vụ y tế một cách bền vững, tăng khả năng tiếp cận của người nghèo với các dịch vụ y tế phù hợp.
Thông qua dự án đã nâng cao chất lượng các dịch vụ y tế, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, góp phần vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh Yên Bái.
Có 62 kỹ thuật mới, kỹ thuật cao và chuyên sâu với 159 cán bộ thầy thuốc được chuyển giao kỹ thuật và áp dụng vào khám chữa bệnh cho nhân dân với tổng số 1.878.214 lượt người bệnh được thực hiện khám chữa bệnh theo các gói kỹ thuật mới được chuyển giao. Người bệnh được khám chữa bệnh với các kỹ thuật mới, kỹ thuật cao với chi phí thấp hơn do không phải về các bệnh viện tuyến trung ương.
Tỷ lệ chuyển tuyến trung bình của tỉnh Yên Bái giảm từ 5,66% năm 2017 (43.109 ca) xuống còn 3,41% năm 2021 (18.928 ca). Đặc biệt giảm mạnh tại TTYT huyện Yên Bình (7,33%), TTYT Trấn Yên (7,1%), TTYT huyện Văn Yên (5,4%), BVĐK tỉnh Yên Bái (4,39%).
Các cơ sở y tế đã từng bước chủ động thực hiện được các kỹ thuật đúng tuyến, người dân được chăm sóc sức khỏe một cách kịp thời ngay tại địa phương, từ đó giảm chi phí do phải chuyển tuyến, góp phần vào phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn tỉnh. Kỹ năng giao tiếp ứng xử của cán bộ y tế được cải thiện góp phần nâng cao tỉ lệ hài lòng của người bệnh.
Có thể nói, dự án hợp tác toàn diện về y tế giữa UBND tỉnh Yên Bái và BV Bạch Mai đã hoàn thành tốt các mục tiêu đề ra. Để cập nhật kiến thức chuyên môn nghiệp vụ cho các đồng nghiệp tại tất cả các tuyến y tế, chúng tôi đã giúp Yên Bái thiết lập và vận hành hệ thống quản lý đào tạo và chỉ đạo tuyến, đảm bảo sự kết nối các hoạt động đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ, hội chẩn, tư vấn, khám chữa bệnh từ xa giữa BV Bạch Mai với các BV tuyến tỉnh, các TTYT tuyến huyện của tỉnh Yên Bái.
Trình độ chuyên môn của cán bộ y tế, kỹ năng quản lý lãnh đạo được nâng cao; hệ thống cấp cứu trong và ngoài BV được triển khai hiệu quả đã kịp thời cấp cứu, vận chuyển thành công nhiều ca bệnh hiểm nghèo
PV: Ngành y tế chúng ta vừa trải qua 2 năm khó khăn do đại dịch COVID-19, điều đó đã ảnh hưởng như thế đến thực hiện dự án này thưa ông?
PGS.TS Đào Xuân Cơ: 2 năm đại dịch COVID-19 đã để lại rất nhiều khó khăn chung cả ngành y tế. Trong khó khăn, vất vả, thầy thuốc BV Bạch Mai căng mình đi khắp "mặt trận" chi viện cho nhiều địa phương, điều đó cũng có ảnh hưởng đến thực hiện dự án.
Bên cạnh đó, ngành y tế Yên Bái cũng phải tập trung cho công tác chống dịch do vậy một số hoạt động của năm 2020, 2021 bị chậm và không thể triển khai. Thay vào đó, chúng tôi tổ chức các khoá đào tạo về phòng chống dịch COVID-19 cho Yên Bái cũng như tất cả các địa phương trong cả nước chống dịch.
Thầy thuốc BV Bạch Mai khám chữa bệnh cho người dân Yên Bái
Mặc dù còn một số hoạt động chưa thể triển khai do dịch bệnh, tuy nhiên những hoạt động này không làm ảnh hưởng đến kết quả chung của dự án. Như tôi vừa nói ở trên, số ca chuyển tuyến của tỉnh Yên Bái đã giảm rõ rệt. Hiệu quả theo tôi đánh giá đó là năng lực quản lý của cán bộ, nhân viên y tế tỉnh Yên Bái đã được cải thiện mạnh mẽ. 100% số cán bộ quản lý các Bệnh viện, Trung tâm y tế tuyến huyện được đào tạo về quản lý y tế. Kết quả khảo sát hài lòng người bệnh chung toàn tỉnh Yên Bái năm 2021 là 95,8% tăng, so với năm 2017 là 92,51%.
BV Bạch Mai đã tạo điều kiện cho cán bộ y tế Yên Bái được tham gia vào các diễn đàn Quốc gia, Quốc tế về quản lý BV, nghiên cứu khoa học và cập nhật kiến thức y khoa thường xuyên qua hội thảo trực tiếp cũng như trực tuyến.
Nhìn vào những kỹ thuật cao mà y tế Yên Bái đã thực hiện được trong 5 năm qua thật đáng tự hào. Các BVĐK tuyến tỉnh đã thực hiện thêm được 44 kỹ thuật cao và chuyên sâu (BVĐK tỉnh thực hiện thêm 23 kỹ thuật; BVĐK KV Nghĩa Lộ thực hiện thêm 21 kỹ thuật. Trung bình đã thực hiện được thêm 4,4 kỹ thuật/năm (chỉ tiêu 02 kỹ thuật/năm, vượt chỉ tiêu đề ra).
Lấy ví dụ, BVĐK tỉnh Yên Bái đã thực hiện được một số kỹ thuật can thiệp tim mạch (điều trị suy tĩnh mạch chi dưới bằng phương pháp lazer; chụp và can thiệp động mạch vành; nút mạch điều trị ung thư gan...), 17 kỹ thuật điều trị ung thư bằng hóa chất như: ung thư dạ dày; ung thư đại - trực tràng; ung thư thực quản; ung thư mũi - vòm họng; ung thư buồng trứng;... thận nhân tạo và chụp CT tại TTYT huyện Văn Yên, Yên Bình…
PV: Được biết, từ thành công của dự án với tỉnh Yên Bái, BV Bạch Mai tiếp tục ký kết với UBND tỉnh Lào Cai về hỗ trợ y tế giai đoạn 2022 -2025, như vậy vai trò nòng cốt của Bạch Mai trong hệ thống y tế tiếp tục được thực hiện, như vậy quá "quá tải" cho Bạch Mai không, thưa ông?
PGS.TS Đào Xuân Cơ: Chúng tôi ý thức được rằng, BV đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong đào tạo nguồn nhân lực y tế, chuyển giao kỹ thuật cho các bệnh viện, các cơ sở y tế trên cả nước với địa bàn trọng tâm khu vực miền Bắc và miền Trung từ Hà Tĩnh trở ra, được Bộ Y tế đánh giá cao và được các cơ sở y tế cùng các đồng nghiệp trong cả nước tín nhiệm.
Vì vậy, dù có khó khăn, tập thể thầy thuốc Bạch Mai luôn phải nỗ lực để xứng đáng truyền thống hơn 110 năm và bề dày kinh nghiệm là trung tâm y khoa lớn của cả nước.
Công tác đào tạo, chỉ đạo tuyến của BV Bạch Mai được đánh giá có hiệu quả cao trong việc nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ y tế tuyến dưới, góp phần quan trọng cải thiện chất lượng khám chữa bệnh tại các tuyến.
Đến nay, các hoạt động đào tạo, chỉ đạo tuyến của BV Bạch Mai đã và đang được triển khai sâu rộng với chất lượng tốt nhất tới hầu hết các tỉnh thành phía Bắc và cả nước với hơn 800 cơ sở khám chữa bệnh. Bộ Y tế đã tin tưởng giao nhiệm vụ cho BV Bạch Mai triển khai hàng chục các dự án, chương trình y tế, đào tạo phát triển nguồn nhân lực, chỉ đạo tuyến cho ngành như Đề án xây dựng các bệnh viện vệ tinh; Đề án 1816, Các chương trình mục tiêu Quốc gia…
Đúng như bạn nói, dự án hỗ trợ toàn diện cho ngành y tế Yên Bái đã thành công hết sức tốt đẹp, mang lại lợi ích to lớn cho người dân địa phương. Chúng tôi tổ chức cuộc họp tổng kết, đúc rút kinh nghiệm từ đó xây dựng mô hình điểm về hợp tác hỗ trợ toàn diện cho ngành y tế cho các tỉnh.
Đoàn công tác của BV Bạch Mai sẽ có buổi làm việc với các đồng chí lãnh đạo của tỉnh Lào Cai để triển khai dự án hỗ trợ toàn diện ngành y tế Lào Cai và trong thời gian tới, chúng tôi tiếp tục nhân rộng mô hình này để hỗ trợ cho các tỉnh, mang lại cho người dân cơ hội được tiếp cận với các dịch vụ y tế, các kỹ thuật cao và chuyên sâu ngay tại địa phương, góp phần xây dựng và phát triển ngành y tế.
Hiện nay, tại BV Bạch Mai, trung bình đón khoảng 8.000 lượt khám chữa bệnh ngoại trú và 4.500 bệnh nhân nội trú mỗi ngày, thầy thuốc của chúng tôi tiếp tục có mặt ở khắp đất nước khi có đề nghị được giúp đỡ. Phát huy truyền thống 110 năm lịch sử, chúng tôi luôn tự hào vì đã là thầy thuốc Bạch Mai, cho dù có khó khăn đến đâu cũng luôn nỗ lực khắc phục và vươn lên.
PV: Trân trọng cảm ơn ông.
